Arama
Uzay çalışmalarında İslam medeniyeti
Astronomi bilimi İslam dünyasında hükümdarların desteği ve bilim insanlarının gösterdiği çabalar ile 8 ve 15. yüzyıllar arasında büyük bir gelişme gösterdi. Öyle ki Avrupalı bilim insanları bilgilerini güncellemek için Müslümanların yazdıkları eserleri çevirmek zorunda kaldı. Bu süreçte İslam coğrafyasının dört bir tarafında rasathaneler kuruldu, gezegenlere ve uzaya dair yapılan hesaplamalarla önceki bilim insanlarının yanlışları düzeltildi. Müslüman bilim insanlarının astronomi çalışmaları Avrupa biliminin temelini oluşturdu.
🔸 Batı dünyasında Arzachel olarak bilinen Zerkali, Endülüs'ün yetiştirdiği en önemli astronomlardandı. "Safiha" adı verilen gelişmiş usturlab ile Toledo Rasathanesi'nde 19 yıl gözlem yaptı.
🔸 Burada meşhur "Tuleytula Cetvelleri"ni düzenleyen Zerkali, büyük bir şöhrete kavuştuğu gibi kaleme aldığı ziç uzun yıllar boyunca Batılılara kaynak oldu.
🔸 İbn Yunus Müslüman dünyasında pek tanınmasa da Avrupa'da Aben Janis adıyla epey meşhur oldu. Hayatını yıldızlar ve gezegenleri gözlemlemeye adadı.
🔸 On sekiz yıldızın koordinat değerini hesapladı, sarkaç olarak anılan aleti icat etti. Ziç-i Hakimi adlı eseriyle Mısır'ın en bilinen astronomu oldu.
🔸 Halife Biemrillah'ın özel daveti ile Mısır'da çalışmalar yapan İbn Heysem optiğin babası olarak tanınsa da önemli bir astronom olarak farklı başarılar da elde etmişti.
🔸 Alhazen ismiyle Avrupa'da tanınan İbn Heysem, emsallerinden asırlarca evvel Ay'ın bir ışık kaynağı olmadığını ve yansıtıcı görevi gördüğünü izah etmişti.
🔸 12. yüzyılın en farklı, en çalışkan isimlerinden olan Ömer Hayyam şairliği ile tanınsa da esasında astronomi alanına dair önemli çalışmaları olan bir bilim adamıydı.
🔸 Binom formüllerini bulmasına rağmen bu başarı Pascal ve Newton'a mal edilmişti. Otuz yıla yakın bir süre İsfahan Rasathanesi'nde gözlem yapan Hayyam bu süre zarfında Ziç-i Melikşah eserini, yıldız kataloğunu ve Celali takvimini hazırladı.
🔸 Meraga Rasathanesi'nin kurucusu olan Tusi, Hülagü Han'ın başveziriliğini de yapan farklı bir kişilikti. Öyle ki Meraga'daki rasathanenin aletlerinin hemen hepsini kendisi yapmıştı.
🔸 12 yıllık gözlemlerinin ardından yanındaki bilim insanları ile beraber "İlhani cetvelleri"ni ortaya çıkardı. Batlamyus'un eksiklerini ortaya çıkaran Tusi, doğru hesaplamaları ile büyük bir üne kavuştu.