Arama
İntifada nedir? Birinci ve İkinci İntifada’da ne oldu? Üçüncü İntifada kapıda mı?
İntifada, Filistin halkının İsrail işgaline karşı direnişini anlatan tabirdir. Birinci İntifada, 1987 yılında başlamış ve Filistinlilerin bir araya gelerek gösterdikleri direniş, kitlesel bir halk ayaklanmasına dönüştü. Filistin davasının en önemli aşamalarından biri olarak kabul edilen ve altı yıl süren bu intifada, Filistin halkının uluslararası alanda tanınırlığını sağladı. İkinci İntifada ise 2000-2005 yılları arasında gerçekleşmiş; başta Batı Şeria ve Gazze olmak üzere pek çok yer, İsrail askerlerinin istilalarına, binlerce evin yıkılmasına, tarım alanlarının tahrip edilmesine sahne oldu.
🔸 Gazze'de yaşananların ardından protestolar hızlıca Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e yayıldı.
🔸 İsrail, protestoculara Batı Şeria ve Doğu Kudüs'ün çeşitli bölgelerinde de benzer saldırılar gerçekleştirildi.
🔸 İsrail işgaline karşı Filistinlilerin bir araya gelerek gösterdikleri direniş, kitlesel bir halk ayaklanmasına dönüştü.
🔸 Birinci İntifada olarak anılan bu ayaklanmalar, taş atan Filistinli çocukların ellerini yine bu taşlarla kıran İsrail askerlerinin görüntüleri nedeniyle "Taş intifadası" olarak anıldı.
🔸 Filistinlilerin protestolarda yalnızca taş kullanmasına karşın İsrail, aşırı güç kullandı ve göstericilere ateş etti.
🔸 Binlerce kişinin ölümüne ve yaralanmasına sebep olan İsrail, aynı zamanda "kemik kırma" olarak bilinen bir politikayı da benimsedi.
🔸 Dönemin Savunma Bakanı İzak Rabin'in kararını uygulayan İsrail askerleri, taş atan Filistinlilerin uzuvlarını sopalarla vurarak kırdılar.
🔸 Birinci İntifadanın sembol görüntüleri arasında yer alan bu olaylar, uluslararası düzeyde infiale yol açtı.
🔸 Resmi verilere göre Birinci İntifada sırasında İsrail'in saldırıları sonucu 241'i çocuk 1162 Filistinli hayatını kaybetti; yaklaşık 90 bin kişi yaralandı.
🔸 İsrail'in Filistinlilere yönelik "topraklarına el koyma, Yahudi yerleşim yerleri inşa etme, vergi toplama, tutuklama ve abluka" gibi ihlalleri, İntifadanın patlak vermesindeki en güçlü etkendi.
🔸 Filistin davasının en önemli aşamalarından biri olarak kabul edilen İntifada, ABD başta olmak üzere İsrail ve Batılı ülkeler tarafından Filistin halkının tanınmasını sağladı.
🔸 Filistin'in müzakereye katılmasını sağlayan İntifada, Madrid Konferansı ve Oslo Anlaşmalarının gerçekleşmesinde önemli rol oynadı.
🔸 Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde "Filistin Ulusal Yönetimi" adı altında özerk yönetim kurulmasına öncülük etti.
🔸 Filistin davasının dünyaya yayılmasını ve uluslararası farkındalık oluşmasını sağlayarak, bölgedeki sorunun iki taraflı çözülebileceğini gösterdi.
🔸 İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) arasında 1993 yılında Oslo Anlaşmasının imzalanmasıyla sona eren Birinci İntifada 6 yıl sürdü.
🔸 1993 yılında imzalanan Birinci Oslo Anlaşması, Filistin ve İsrail için önemli bir dönüm noktası kabul edildi.
🔸 Hem Filistin hem de İsrail temsilcileri üst düzeyde doğrudan yüz yüze anlaşmaya oturmuşlar; taraflar arasındaki çatışmaların çözülmesi ve gelecekteki ilişkiler açısından bir çerçeve çizebilmek nihai hedef olarak belirlenmişti.
🔸 Anlaşma, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Başkanı Yaser Arafat ve İsrail Başbakanı İzak Rabin tarafından 13 Eylül 1993 tarihinde Washington'da halka açık bir törenle imzalandı.
🔸 Anlaşma gereğince İsrail, Gazze ve Batı Şeria'dan silahlı kuvvetlerini geri çekecek; Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde Filistinliler için özerk yönetim kurulacaktı.