İslam dünyasının insanlığa armağan ettiği 20 keşif
Endülüs'ün en büyük tıp doktoru olan Zehrâvî'nin, 30 ciltten oluşan "Kitab el-Tasrif" adlı tıp kitabı ile cerrahi tarihinin birçok ilkini keşfettiğini biliyor muydunuz? Ya da El İdrisî'nin Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfetmeden çok önce, Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika'yı gösteren bir harita çizdiğini? Sizler için İslam dünyasının insanlığa armağan ettiği 20 keşfi derledik.
Giriş Tarihi: 31.01.2019
09:39
Güncelleme Tarihi: 31.01.2019
12:59
Kral II. Roger, İdrisi'den bir harita yapmasını istedi. 'Roger'in Kitabı' adında yetmiş haritalık bir atlas hazırlayan İdrisi, Müslümanlara Dünya'nın yuvarlak olduğunu gösterdi. Ayrıca İdrisi, bu hususu vurgulamak için dünya küresi yaptı.
İdrisi, Dünya'nın çevresini 22,900 mil olarak hesapladı. Dünyanın çevresinin ekvator noktasında 24,902 mil olduğu düşünülürse, İdrisi bu hesaplamasında fazla yanılmamıştı.
Toledo ve Kurtuba camilerinde Gotik kaburgalı tonozlar Avrupalı mimar ve banilere ilham kaynağı oldu ve Romanesk ve Gotik hareketlerinde kullanıldı.
Müslümanlar, kaburgalı tonozu Hristiyan katedrallerinde ve kiliselerinde boy göstermesinden en az 150 yıl önce bilmekteydi. Kurtuba Camiisi'nin kaburgalarından ilham alan Avrupalı mimarlar ve onların hamileri, bu formu uygulayarak Romanesk ve Gotik hareketlerini başlattılar.
At nalına benzeyen bu kemer ilk kez Şam'daki Emevi Ulu Camisinde kullanıldı. İngiltere'de Mağribi kemeri olarak bilinen bu kemer, Viktorya döneminde çok popüler hale geldi ve özellikler demiryolu istasyonu girişlerinde kullanıldı.
Avrupa topraklarındaki ilk örneği, yapımı 756 yılında başlayan ve kırk yıl süren Kurtuba Ulu Camisi'nde görülür.
Bilimsel faaliyetleriyle dolup taşan bu akademi, Müslüman bilginlerin kaymak tabakasını bir araya toplamış olan dört nesil halifenin eseridir. Sosyal bilimlerin ve fen bilimlerinin araştırılmasında eşsiz bir merkez olan bu kurumda, dünyanın dört yanından bilgiler bir araya getirilerek geliştirildi.
Dârülhikme, gelişim aşamalarına göre iki farklı isimle tanındı. Tek bir salon görünümünde olduğu Harun Reşid döneminde Beytülhikme olarak adlandırılan bu akademi, Memun döneminde daha büyük bir enstitü haline almasıyla Dârülhikme olarak anılmaya başlandı. Aslında her iki isimde ''hikmet evi'' anlamına gelir.
Gotik mimarisinin belkemiği olan bu kemer stili, Kahire'deki İbn Tolun Camisi'nen alınarak Amalfili tüccarlar tarafından Sicilya üzerinden Avrupa'ya getirildi. Avrupalı mimarlar Romanesk tonozlarda yaşadıkları problemleri bu kemer sayesinde aşabildi.
Sivri kemerin sağladığı en önemli avantaj, tonozun yarattığı itkiyi uçan payanda ile desteklenebilecek kadar dar bir alan üzerine yoğunlaştırmasıydı. Bu özellik Avrupa Gotik mimarisinin en önemli özelliklerindendi. Bu sayede mimarlar, önceden yarım dairesel kemerleri destekleyebilmek için büyük ve ağır yapılan duvar ve payandaları hafifletebildiler. Temellere uygulanan yanal itkinin azaltılması ve tonoz kemerleriyle aynı seviyede tepelik kullanılabilmesi sayesinde tüm çaplara uygun olması yapının diğer avantajları arasındaydı.