Arama
15 maddede ilahi aşkın sembolü: Ayin-i şerif
Zikir toplantıları olan ayin-i şerifler, sema adıyla da anılır. Ayrıntılı kurallara sahip olan tasavvufi törenler, Allah'a ulaşma yolunun sembolüdür. Mevlana'nın, vecd haliyle yaptığı dönüşlerden ilham alınarak Mevlevi ayinleri şekillendirildi. Burada, elin kaldırılışından atılan adıma kadar her şey bir manevi yolcuğu temsil eder. Sizler için sema törenleri hakkında bilinmesi gerekenleri derledik.
📌Sema ile dönme kâinatın hareketine benzetilir. Dairenin en üst makamında yüce Allah en alt makamında insan olduğu varsayılır.
📌 İnsandan Allah'a çıkan bu çemberin sağ tarafındaki yaya "kavs-i uruc" (çıkış kavsi), orta kısımda şeyhten başka kimsenin basamayacağı ve çemberi iki eşit parçaya bölen çapa ise "hatt-ı istiva" denir.
📌 Semazenler dönerken, semazenbaşı aralarında gezinerek mesafenin korunmasını sağlar. Postnişin, hem töreni yönetir hem de kırmızı postun ucunda ayakta durarak dualar okur.
📌Sema yapılan yerin yuvarlak olmasından dolayı dünyaya, postnişin güneşe, semazenbaşı aya ve semazenler de gezegenlere benzetilerek semanın kainatı sembolize ettiği varsayılır.
📌Sema esnasında dönmek, tüm mekân ve yönlerde Allah'ı seyretmeyi temsil eder.
📌Ayak vurmak, nefsin sınırsız ve doyumsuz isteklerini karşısında mücadele edip ayaklar altına alıp ezmek ve onu mağlup etmektir.
📌Kollarını yana açmak, 'En Mükemmel'e yönelik bir acziyeti ifade eder.
📌Sağ elin yukarı, sol elin ise aşağı doğru kollar açık bir hale gelmesi, sağ elle Yaradan'dan feyiz alıp O'ndan başkasına yüz çevirmek ve sol elle bu feyzin dağıtılması anlamına gelir.
📌Tören dört bölümden oluşur: Naat, ney taksimi, peşrev, Devr-i Veledî ve dört selâm.
📌 Törene, Peygamber Efendimiz için yazılan naat-ı şerifin okunmasıyla başlanır. 17. yüzyıldan itibaren ise semalar Itri'nin rast makamında naat-ı şerifle başlanırdı.
📌 Sema ayinin genel olarak şu şekilde gerçekleşir:
✅ Meydancı Dede'nin "Buyurun ya huu!" çağrısı üzerinde meydana gelen dedeler, mutrıb heyeti ve semazenlerin şeyhi beklemeler
✅ Semâhanede toplu namaz kılınır
✅ Şeyh veya mesnevihan tarafından Mesnevi dersi verilir
✅ Şeyh post duası yapar
✅ Mevlana'nın yazdığı na't okunur
✅ Ayin-i Şerif'in makamında peşrev (semahanenin peşreve uygun ağır adımlarla üç defa devredilir)
✅ Dört selamlık Ayin-i Şerif
✅ Son peşrev
✅ Son yürük semai
✅ Son taksim Aşr-ı Şerif
✅ Duacı dervişler tarafında okunan Fatiha ve gülbanklarla sema bitirilir.