Arama
8 ilmin alimi İmam Kuşeyri
Selçukluların tarih sahnesine çıktığı Nişabur'daki en önemli alimlerden olan İmam Kuşeyri; tasavvuf, kelam, hadis, fıkıh, tefsir, gramer, lugat ve edebiyat alanlarında alimdi. Çok yönlü bir eğitim alan büyük alim, düşünme biçimi ile klasik olarak anılacak eserler kalem alabilmişti. Gençliğinde ata binmeyi ve silah kullanmayı da seven Kuşeyri özellikle er-Risale ve Letaifü'l İşarat kitaplarıyla tanındı.
SOSYAL HAYATI
🔹 Kelam ilminin önemli isimleri arasında olması hasebiyle kendi yöntem ve usulünü inşa eden Kuşeyri, itikadi olarak Eşariliğe bağlıdır.
🔹 Tuğrul Bey önderliğinde Selçukluların kuruluş devrinde Horasan bölgesinin en önemli alim ve mutasavvıflarından olan Kuşeyri Selçuklu veziri Kündüri sebebiyle önce hapsedilir. Ardından Ebu Sehl tarafından kurtarılan büyük alim, Bağdat'a sürüldü.
🔹 Bağdat'ta bulunduğu sırada yüzlerce talebe yetiştiren ve halkın sevgilisi haline gelen alim, Nizamülmülk'ün vezirlik makamına gelmesinin ardından Nişabur'a geri döner.
🔹 Burada vaaz etmeye ve vefatına dek talebe yetiştirmeye devam eder. 1072 yılında vefat eden Kuşeyri, şeyhi ve kayınpederi olan Ebu Ali ed-Dekkak'ın haziresinde bulunan alana gömülür.
ESERLERİ
📜 er-Risale
↪ Tasavvuf klasiklerinden olarak kabul edilen kitap, tasavvuf ilminin akideye uygunluğunu ispat eder.
📜 Kitabü'l Mirac
↪ Miraç hakkında olan eser içinde sufilerin Miraç hakkındaki önemli görüşleri serdedilir.
📜 Et-Tahbir fi't tezkir
↪ Kitap Kuşeyri'nin Esma-i Hüsna şerhidir. Allah Teala'nın isimlerini şerh eden Kuşeyri, alanına dair ilk tasavvufi şerhe imza atar.
İslam düşünce tarihinde psikolojinin öncüsü: Ebû Zeyd el-Belhî
📜 El-Fusul fi'l usul
↪ Seksen beş bölümden meydana gelen eser, Eşarilik itikadına aittir.
📜 Tertibu's sülük fi tariki'llah
↪ Zikir adabına dair olan kitap tam dokuz bölümden oluşur.
📜 El-Lüma fi'l i'tikad
↪ Eşairi itikadinin muhtasar bir örneğidir.
📜 Et-Tefsirü'l kebir
↪ Kaynaklarda İmam Kuşeyri'ye dayandırılan eserin tam manasıyla İmam'a ait olup olmadığı kesinlik kazanmamıştır.
📜 Şikayetü Ehli's-sünne bi-hiyatei ma nalehüm mine'l mihne
↪ Uzun bir şikayet mektubu olan kitap, Eşari düşüncesini savunur. Vezir Kündüri bu eser sebebiyle Kuşeyri'yi hapsettirmiştir.
📜 Nahvu'l kulub
↪ Dilbilgisine dair önemli bir kaynak olan eserde gramer terimleri tasavvufi olarak yorumlanır.
📜 Leta'ifül işarat
↪ Kuşeyri'nin, Sülemi'nin tefsirini merkeze alarak telif ettiği Leta'ifül İşarat, İşari Tefsir geleneğinde çok önemli bir yere sahiptir.