Arama
Aliya İzzetbegoviç'in düşünce yapısı
Aliya İzzetbegoviç ulusuna yaptığı liderliğin yanında önem arz eden bir düşünür ve eylem adamıdır. İzzetbegoviç'in düşünsel hayatında dram ve ütopya, iki önemli kavramdır. Bu mefhumlarla insanı, varoluşu anlama ve açıklama imkanı arar. Dünyanın bir imtihan yeri olabilmesi için insanın özgür olması gerektiğini savunan Aliya, İslam ahlakının sevgi ve merhamet yerine hak ve adaleti öncelediğine vurgu yapar. Vefatının 21. yılında Bilge Kral Aliya İzzetbegoviç'i rahmetle anıyoruz.
Vazife ahlakın menfaat ise siyasetin merkezi kavramıdır
🔶Bilge kral, insanın vazife veya menfaat bilinciyle hareket ettiğini şu cümleyle açıklar; "Vazife, eylemin sonucunda elde edilecek fayda beklentisiyle gerçekleştirilmez. Bizatihi iyiliği arzu etmesi ve harekete geçmesi sebebiyle değerlidir." Vazifenin esasını niyet, irade ve eylem oluşturur.
🔶 Menfaat, çıkar ve fayda beklentisi temelinde yapıldığı için vazifenin tersi bir anlama sahip olur. Aliya bu konuyla ilgili "vazifenin kaynağı vicdan, menfaat ise daima dünyevidir" der.
Aliya İzzetbegoviç'in "Özgürlüğe Kaçışım, Zindandan Notlar" eserinden alıntılar
🔶 Aliya İzzetbegoviç, insanları iman edenler, etmeyenler ve arada kalanlar olarak üçe ayırır. Arada kalanları "korkaklar" olarak nitelendirir. Onların sahte ahlak sahibi olduklarını ve iki yüzlerinin bulunduğunu söyler.
🔶 Korkakların savaş alanından hemen kaçan, vicdan azabı duymadan başkasının sırtından geçinen ve kendilerinden güçlü olanlara esirmişçesine yalakalık yapan kimseler olarak açıklar.
🔶 Allah (CC) korkusu dışındaki diğer korkuların hepsinin insanı insan olmaktan aşağıya çektiğini söyler. Korkunun tam tersi cesarettir. Ahlaklı ve cesur olanlar insanın diğer insanlara ekonomik ya da siyasi güç sahiplerine ve onlar tarafından kurulmuş sistemlere kul haline gelmez.
Ahlak ile cesaret karşısında ahlak ile korkaklık bulunur
🔶 Bilge kalem İzzetbegoviç, ahlaklı insan için korkunun tek muhattabının Allah (CC) olduğunu söyler. Öyle ki Allah (CC) korkusunun herhangi bir şekilde bir insanın başka bir insandan ya da güç odağından korkmasına benzemez.
🔶 Allah' a (CC) hesap vermenin şuurunda hareket eden insan, hak yemekten zulüm yapmaktan ve kötü olmaktan daima korkar. Bu kötülükleri asıl engelleyen şey Allah (CC) korkusudur.
Aliya İzzetbegoviç ve İslam Anlayışı
🔶 Bosna'nın lideri, İslam ahlakının sevgi ve merhamet yerine hak ve adaleti öncelediğinden bahseder. Bu anlamda İslamın tevhid inancıyla çelişmediği müddetçe başka kültürlerden gelen olumlu etkilere açık olduğunu söyler.
🔶 İslam'ın özüne dönmesi gerektiğini ifade eden İzzetbegoviç, kendisini bir kavme ait olmanın olmanın ötesinde Müslüman olarak gördüğünü ve insanların da bu şekilde görmeleri gerektiğini ifade eder.
🔶 Aliya'ya göre İslamlaşmanın siyaset felsefesi, Müslüman'dan yana olmayı değil daima haklıdan yana olmayı ve zülme karşı durmayı gerektirir. Haklı olana hakkını teslim etmek ve zülme karşı mücadele etmek ilkelerini İslam'ın bir gereği olarak kabul eder.
🔶 Hayatı boyunca bir dava adamı olan İzzetbegoviç, dert edindiği meselelerin çözülmesi için çare arar ve mücadele ederek bedel öder. İzzetbegoviç'in düşüncesinde "Allah'a (CC) kul olmak, O'ndan başka hiçbir şeyden korkmamak" anlamına gelir.