Allah'a (CC) kulluğun nişanesi: Cömertlik
Gönüllü ve karşılıksız olarak kişinin imkanlarını başkalarının yararına kullanması anlamına gelen cömertlik, Yüce Allah'ın (CC) hoşnut olduğu ahlaki özelliklerden biridir. İnsanları cimrilikten uzaklaştıran bu haslet, toplumda yardımlaşma duygusunu da yayar. Dinimiz, elimizde tuttuklarımızın değil; asıl cömertlikle verdiklerimizin sahibi olduğumuzu söyler. Sizin için cömertlik kavramının içine aldığı davranışları araştırdık.
Giriş Tarihi: 03.06.2023
17:16
Güncelleme Tarihi: 08.04.2024
12:45
Sesli dinlemek için tıklayınız.
Allah'ın (CC) cömertliğini ifade eden Esma-i Hüsna
🔸 Kur'an'da bulunan Rahman, Rahim, Hâdi, Vehhab, Râuf, Latif, Tevvab, Afüv ve Gaffar Esma-i Hüsnaları da Allah'ın (CC) cömertliğini ifade eder.
🔸Allah (CC) cömerttir ve cömertliği sever. Bu minvalde Müslüman, rızkın sahibi er-Rezzak olan Allah'a (CC) güvenerek cömert davranmamak için hiçbir neden görmemelidir.
🔸 Kişi, kendini kusur bulmaya yöneltirse kötülük kılıfını giymiş olur. İnsanın bu dünyada emanetçi olduğunu düşünmesi, her şeyin geçici olduğu bilinciyle hareket etmesi de cömertliği destekleyen bakış açılarından biridir.
🔸 Peygamber Efendimize (SAV) hangi sadakanın daha değerli olduğu danışıldığında, "Yaşama sevincin yerinde ve mala düşkün olduğun, zenginliği arzulamakta ve fakirlikten korkmakta bulunduğun zamanda verdiğin sadakadır." cevabını vermiştir.
(Buhârî, "Zekât", 11)
Cömertliğin farklı yönleri
🔸İyilik yaparak kulun, Allah'a (CC) yaklaşıyor olması da Cenab-ı Hakk'ın (CC) cömertliğinin bir göstergesi ve şükür vesilesidir. Eve gelen misafirler, karşılaşılan bir ihtiyaç sahibi Yüce Allah'ın (CC) kullarını iyilik yapmaya yönelten aracılarıdır.
🔸 Farklı bir açıdan bakılacak olursa insanların iyi, güzel yanlarını görmek, onların bu yönlerini ortaya çıkarmak, takdir etmek de cömertliktir.
(X) Ticaret hayatında ahlaki özellikler
Cömertlikle ilgili hadis-i şerifler
🔸 Hz. Aişe'den (RANHA) rivayet edildiğine göre Peygamber Efendimiz'in (SAV) ailesi bir koyun kesti ve fakirlere dağıttı. Peygamber Efendimiz (SAV) :
– Ondan geriye ne kaldı, buyurdu. Sadece kürek kemiği kaldı, denildi. Bunun üzerine: "Şu hâlde kürek kemiği dışında hepsi duruyor demektir." buyurdu.
(Tirmizî)
🔸 Ebû Hüreyre'den (RA) rivayet edildiğine göre Peygamber Efendimiz (SAV) şöyle buyurmuştur:
"Allah Teâlâ buyurdu ki: "Ey Âdemoğlu, infak et ki, sana da infak edilsin."
(Buhârî, Müslim)
🔸 Enes b. Mâlik, Câbir b. Abdullah, Hz. Aişe gibi sahâbîler, Peygamber Efendimiz'in (SAV) kendisine ihtiyacını bildiren hiçbir kimseyi geri çevirmediğini belirtmişlerdir.
(Buhârî, Müslim)
Yazarların kaleminden cömertlik
🔸 Sevdiğimiz bir şeyi başka biri ile paylaştığımızda ben olmaktan çıkıp biz oluruz, diyen Kemal Sayar "Hepimizin içinde iyiliğin tohumu su verilmeyi bekler. Cömertlik o tohumu besleyen yollardan biridir" sözleriyle cömertliğin iyiliği çoğaltarak yayan bir niteliği olduğundan bahseder.
🔸 Cömertlik, beklentisiz olmalıdır. Cemil Meriç'in "İyilik eden mükafat beklediği an tefecidir" sözü insanları kendisini sorgulamaya yönlendirir: "Birileri beni takdir etsin diye mi iyilik yapıyorum, bizi sevsinler diye rüşvet mi veriyoruz, acaba insanlar bize iyi desinler diye mi mallarımızı paylaşıyoruz?" sorularını sordurur. Bu sorulara verdiğimiz samimi cevaplar cömertlik algımızı ortaya koyar.
🔸Sevgiyi, saygıyı ve beceriyi paylaşmak da cömertliktir. Usta, becerisini çırağına öğretirken, cesarete ihtiyaç duyan insanı yüreklendirirken de cömertlik olgusuna hizmet edilir.
(X) İslam'da ahiret inancı