Arama
Alp dağlarında yok olan bir caminin hikayesi: Log pod Mangartom Camii
Hikayeler, tarihin dokunulabilen en canlı örnekleridir. Asırları birbirine bağlayan bu kültürel ögeler her milletin hafızasında önemli derecede yer tutarlar. I. Dünya Savaşı'nda Avusturya - Macaristan İmparatorluğu'na bağlı olarak savaşan Müslüman Boşnak askerler rahatça namazlarını kılabilmek için 1800 metre rakımda, Alp dağlarında bir cami inşa ettiler. Savaşın ardından kısa süre sonra yıkılan Log pod Mangartom Camii'nin hikayesi ise hafızalarda hala taze...
ALPLERDE SAVAŞ
◾ 1915 yılının Haziran ayında başlayıp 1917 Kasım ayına dek süren Isonzo savaşları I. Dünya Savaşı boyunca Alp dağlarında yapılan en önemli muharebedir.
Alp Dağları nerede?
İsviçre, İtalya, Avusturya ve Fransa'nın büyük bölümünde Almanya'nın ise güney kısmında önemli yer kaplayan Alpler, Avrupa tarihinde önemli bir yer tutan dağ silsilesidir.
◾ Avusturya - Macaristan İmparatorluğu ve İtalya arasında toplam on iki muharebeden müteşekkil olan bu savaş, Boşnak askerlerinin gayretleriyle Avusturya'nın üstünlüğüyle bitmiştir.
NAMAZSIZ OLMAZ
◾ Savaş başladıktan kısa bir süre sonra namazlarını kılmak isteyen Boşnak askerler tarafından inşa edilen Log pod Mangartom Camii, yer aldığı konum sebebiyle 1800 metre rakımda inşa edilir.
◾ Günümüzde var olmayan, yıkıntıları bulunan cami Slovenya'ın kuzeybatısında kalan Bovec şehri içindeki küçük Log pod Mangartom köyünde yer almaktaydı.
◾ Konum olarak savaş merkezine yakınlığı sebebiyle tercih edilen Log pod Mangartom köyüne cephenin uygunluk durumuna göre Boşnak askerler gelip giderdi.
◾ Avusturya - Macaristan İmparatorluk Ordusu'nun bünyesindeki Boşnak alaylarının cephede en dikkatli ve rikkatli oldukları husus namazlarıdır.
ALPLERDE BİR OSMANLI CAMİ
◾ Isonzo savaşlarında bulunan Boşnak askerlerinin büyük bir kısmı Hersek kökenliydi. Bu durum inşa edilen caminin Hersek mimarisi merkeze alınarak yapılmasına vesile olmuştur.
Hersek nerede?
Güney Bosna olarak bilinen bölgenin merkezi Mostar şehridir. Günümüzde Hersek'in topraklarının bir kısmı Bosna - Hersek Federasyonu'nda, bir kısmı Sırp Cumhuriyeti'nde, bir kısmı Karadağ'da, bir kısmı ise Sırbistan toprakları içerisindedir.
◾ Küçük bir minareye sahip cami taştan yapılmış ve beyaza boyanmıştır. Bu yapı türü Osmanlı kuruluş devri camilerine benzemektedir. Dolayısıyla Osmanlı mimarisi Log pod Mangartom Camii ile Alp dağlarına dek uzanmıştır.
YAPILAMAYAN AÇILIŞ
◾ 1873 yılından beri yayın hayatını sürdüren Slovenya'nın en eski gazetelerinden olan Slovenec'de cami ile ilgili yayınlanan haberin tercümesi şöyle:
"Soča'daki cami. Soča cephesinde savaşan çok sayıda Müslüman için en azından bireysel olarak dini görevlerini yerine getirebilecekleri güzel bir cami inşa edildi. Saraybosna Reisü'l uleması ve Askeri müftüsü, resmi açılış için yola çıkacak."
◾ Lakin son muharebenin erken başlaması ve Boşnak alaylarının Krn dağları başta olmak üzere farklı noktalara nakledilmesi bu açılışı mümkün kılmamıştır.