Arama
Anadolu Selçuklu mirası: Burmalı Minare Camii
Ülkemiz geçmişten günümüze birçok medeniyete, devlete ev sahipliği yapmış kadim bir coğrafyadır. Bu topraklara birbirinden eşsiz mimari eserler inşa edilmiş ve bugüne ulaşması için büyük çabalar sarf edilmiştir. Bunlardan biri de Amasya'da bulunan Burmalı Minare Camii. Peki, ne zaman, kim tarafından yapılmış? İşte, bu tarihi camiye dair merak edilenler...
🔹 II. Gıyaseddin Keyhüsrev ve Alaaddin Keykubat gibi Anadolu Selçuklu Devleti'nin önemli ve oldukça güçlü isimleri başta Konya olmak üzere; Sivas, Kayseri, Niğde, Tokat, Amasya illerimizde bizlere miras olarak kıymetli eserler bırakmışlardır.
🔹 İşte, bunlardan biri olan Burmalı Minare Camii, Selçuklu Sultanı Keykubad oğlu Gıyâseddin II. Keyhusrev'in emirlerinden Ferruh b. Selçuk tarafından inşa ettirilmiştir.
Gıyâseddin II. Keyhusrev kimdir?
II. Gıyaseddin Keyhüsrev, 1237-1246 arasında Anadolu Selçuklu Sultanı olmuş isimdir. Hüküm sürdüğü dönemde pek çok sosyal, bilimsel ve dinî kurum kurulmuş, büyük mimarlık eserleri inşa edildi.
MAHKEME CAMİİ OLARAK DA BİLİNİYOR
🔹 Evvela ahşap olarak inşa edilen cami, 1590 yıllarında yaşanan depremde ardından 1602'deki yangında büyük hasar gördüğü Amasya'da bulunan belgelerde geçmektedir.
🔹 Aynı zamanda Mahkeme Camii olarak da bilinen yapı, zaman içinde pek çok yıkım yaşamıştır. Hacı Ahmed Efendi tarafından onarımdan geçirilen camiye, taştan bir minare yaptırılmıştır.
📍 BURMALI MİNARE CAMİİ
🔹 Onarımın ardından, Hıfzızâde Hacı Osman Fâik Efendi camiye bitişik bulunan türbenin üst katını kütüphane haline getirmiş, ancak daha sonra buradaki kitaplar dağıtılmıştır.
🔹 1646 yılında Amasya'ya yolu düşen Evliya Çelebi, caminin ahşap çatılı, ahşap minareli olduğundan bahsetmiştir. Hatta bir de "hücre içindeki tabutlarında bittamam endamlarıyla duran birçok kadidler" bunları aktarmıştır.
🔹 Zaman içinde geçirdiği onarımlardan sonra yine yalnızlığa terk edilen cami, 1930'lu yıllarda Ziraat Bankası'nın tarım aletleri ambarı olarak kullanılmıştır.
🔹 1962'de esaslı surette tamir edildiği gibi minaresi tamamlanmış ardından uygun koşullar sağlandığında ise ibadete açılmıştır. Kısaca en son halini bahsi geçen sene içinde aldığını söyleyebiliriz.
BURMALI MİNARE CAMİİ'NİN MİMARİSİ
🔹 Burmalı Minare Camii, plan olarak Sivas'taki Divriği Ulu Camii ile Amasya'daki Torumtay Camii'ne büyük ölçüde benzemektedir. Caminin hiç şüphesiz en dikkat çeken özelliği burma bir minareye sahip olması.
🔹 Caminin kendisinden ziyade minarenin çokça kez yıkıldığını ve baştan inşa edildiğini biliyoruz. Burma şeklindeki minarenin Türkistan bilhassa Özbekistan'daki eserlerden esinlenerek, Osmanlı döneminde yapıldığı yine kayıtlarda geçen bilgilerden ediniyoruz.