Arama
Anadolu Selçuklu mirası: Burmalı Minare Camii
Ülkemiz geçmişten günümüze birçok medeniyete, devlete ev sahipliği yapmış kadim bir coğrafyadır. Bu topraklara birbirinden eşsiz mimari eserler inşa edilmiş ve bugüne ulaşması için büyük çabalar sarf edilmiştir. Bunlardan biri de Amasya'da bulunan Burmalı Minare Camii. Peki, ne zaman, kim tarafından yapılmış? İşte, bu tarihi camiye dair merak edilenler...
MAHKEME CAMİİ OLARAK DA BİLİNİYOR
🔹 Evvela ahşap olarak inşa edilen cami, 1590 yıllarında yaşanan depremde ardından 1602'deki yangında büyük hasar gördüğü Amasya'da bulunan belgelerde geçmektedir.
🔹 Aynı zamanda Mahkeme Camii olarak da bilinen yapı, zaman içinde pek çok yıkım yaşamıştır. Hacı Ahmed Efendi tarafından onarımdan geçirilen camiye, taştan bir minare yaptırılmıştır.
📍 BURMALI MİNARE CAMİİ
🔹 Onarımın ardından, Hıfzızâde Hacı Osman Fâik Efendi camiye bitişik bulunan türbenin üst katını kütüphane haline getirmiş, ancak daha sonra buradaki kitaplar dağıtılmıştır.
🔹 1646 yılında Amasya'ya yolu düşen Evliya Çelebi, caminin ahşap çatılı, ahşap minareli olduğundan bahsetmiştir. Hatta bir de "hücre içindeki tabutlarında bittamam endamlarıyla duran birçok kadidler" bunları aktarmıştır.
🔹 Zaman içinde geçirdiği onarımlardan sonra yine yalnızlığa terk edilen cami, 1930'lu yıllarda Ziraat Bankası'nın tarım aletleri ambarı olarak kullanılmıştır.
🔹 1962'de esaslı surette tamir edildiği gibi minaresi tamamlanmış ardından uygun koşullar sağlandığında ise ibadete açılmıştır. Kısaca en son halini bahsi geçen sene içinde aldığını söyleyebiliriz.
BURMALI MİNARE CAMİİ'NİN MİMARİSİ
🔹 Burmalı Minare Camii, plan olarak Sivas'taki Divriği Ulu Camii ile Amasya'daki Torumtay Camii'ne büyük ölçüde benzemektedir. Caminin hiç şüphesiz en dikkat çeken özelliği burma bir minareye sahip olması.
🔹 Caminin kendisinden ziyade minarenin çokça kez yıkıldığını ve baştan inşa edildiğini biliyoruz. Burma şeklindeki minarenin Türkistan bilhassa Özbekistan'daki eserlerden esinlenerek, Osmanlı döneminde yapıldığı yine kayıtlarda geçen bilgilerden ediniyoruz.
🔹 Burmalı Camii'nin sembolü olan minare, 18. yüzyıla değil, Osmanlı dönemine ait. Minare, Selçuklu kümbetlerindeki gibidir yani köşeleri üçgen pahlı, kesme taştan bir kürsü üzerinde yüksekçe durmaktadır.
🔹 Tepeden aşağıya dönük sivri kabartmalar halinde başlayan yarım yuvarlak çubuklar ve aralarındaki yivler, bütün gövdede estetik bir hava oluşturmuştur.