Arama
Arap Camii nerede, nasıl gidilir? İstanbul'da ilk ezanın okunduğu Arap Camii hakkında bilgiler...
İstanbul'u kuşatan Arap kumandanlar tarafından inşa edilen, daha sonra kiliseye çevrilen, Fatih Sultan Mehmet'in kenti fethetmesinin ardından da tekrar aslına dönüştürülen Arap Camisi, Ezan-ı Muhammedi'nin İstanbul semalarında yankılandığı ilk camidir. İstanbul'un fethi için 715 yılında gelen İslam Arap kumandanlarından ve sahabe neslinden oluşan Mesleme bin Abdülmelik kumandasındaki ordu tarafından yaptırıldığı rivayet edilen Arap Camii hakkındaki bilgileri derledik.
Galata'daki Perşembe Pazarı'nın labirent sokaklarında karşınıza çıkan, İstanbul'un en ilginç yapılarından Arap Camisi, kilisenin çan kulesinden çevrilen, 102 merdivenli, sivri külahlı, kare şeklindeki sıra dışı minaresiyle klasik Osmanlı tarzından ayrılıyor.
Caminin dört duvarına ve 22 ağaç sütun üzerine oturtulan ahşap ve süslemeli tavanı ile 8 mermer sütuna oturan barok usulünde mahfili bulunuyor. Camiyi, 3 kat halindeki 70 pencere aydınlatıyor. Dikdörtgen şekilli caminin minaresinin altından avluya girilen tonoz halinde bir geçit bulunuyor.
Karakteristik özelliklere sahip camide, yaptırılan restorasyonlarla her ne kadar büyük ölçüde İslamlaşmışsa da gotik geçmişini belgeleyen mimari ögelerin fark edilmesi mümkün. Kıbleye yönelik öndeki kalın duvara yerleştirilen mihrabın solundaki küçük oda, Mesleme'nin çilehanesi, avludaki kabirin ise türbesi veya makamı olduğu belirtiliyor.
Bizans'a karşı seferleriyle ün kazanan Emevi kumandanı Mesleme bin Abdülmelik'in komutanlık tarzı, Hz. Muhammed dönemindeki en önemli komutanlardan Halid bin Velid'e benzetilir. Mesleme, sarışın olmasından ve atılganlığından dolayı Sarı Çekirge namı ile tanınır. Evliya Çelebi'nin aktardığına göre, komutan Mesleme bin Abdülmelik'in, Ayasofya'daki Üçbucak denilen yerde de ibadet ettiği söylenir. Bir başka anlatıda, Mesleme bin Abdülmelik ordusunun motivasyonunu artırmak amacıyla Hz. Muhammed'in İstanbul'un fethiyle ilgili sözlerini ordunun önünde sık sık tekrar ettirirmiş.
Caminin İstanbul'da benzeri bulunmayan minaresi, 714 yılında Şam'da yapılmış olan Emevi Camii minaresine çok benzer. Arap Camii isminin buradan dolayı verildiği belirtilir. Minarenin alt kısmındaki duvarda da kiliseden kalma fresko resimlere rastlanır. Caminin vakit namazlarında 500-600, Cuma namazlarında ise 3000-4000 cemaati bulunur. Arap Camii yapısı çok defa yenilenmiştir.
Arap Camii'nin çilehanesi Mesleme bin Abdülmelik'ten kalmadır. Arap Camii imamı, Sakal-ı Şerif'leri canı gibi korur. Çünkü Sakal-ı Şerif'ler her atanan yeni imamın üzerine zimmetlenir. Üç tane bulunan bu Kutsal Emanetler'den ikisi muma sarılmış bir şekilde muhafaza edilir. Sakal-ı Şerif'ler Ramazan ayı içerisinde sadece Kadir gecesi ziyarete açılır.
Arap Camii, 19. yüzyılda Muhtelif tarihlerde yangınlar geçirdi ama aslı bozulmadan aynı tamiratlar yapıldı. Caminin mihrabı kıbleye yönelik öndeki kalın kilise duvarına yerleştirilmiştir. Mihrabın solundaki küçük mihraplı oda Mesleme Hazretleri'nin çilehanesidir. Avludaki kabir, bazı sadık rüyalara göre Hz. Mesleme'nin türbesi veya makamıdır. Çünkü aynı zatın Şam'da bir türbesi bulunuyor.
Karaköy adını semte ilk yerleşen Karaylardan aldığı söylense de Galata'yı ele geçiren Mesleme bin Abdülmelik ve ordusunun yedi yıl boyunca çok sıkıntı ve hastalık çektiklerinden dolayı kaldıkları muhite 'Kahr Köyü' adını verdikleri söylenir. Yani Karaköy'ün adının 'Kahr Köyü'nden türediği de rivayetler arasında.