Ayet ve hadisler bağlamında hat sanatına konu edilen besmele örnekleri
İslam'da "Besmele-i Şerif" lafzının güzel yazımına her zaman ayrı bir önem verildi. Besmele örnekleri, ayet ve hadisler bağlamında da hat sanatına konu edildiler.
Giriş Tarihi: 02.11.2018
11:43
Güncelleme Tarihi: 02.11.2018
12:03
Hz. Muhammed'in, "Kim Besmele'yi güzelleştirerek yazarsa Allah onu af ve mağfiret eyler " sözünü düstur edinerek yola çıkan hattatlar, bin 400 yıldır binlerce Besmele-i Şerif yazdılar. Hat sanatında tarihi seyri içinde yaygın olarak kullanılmış belli başlı hat türleri "kûfî ve ma'kıl'î"; Aklâm-ı sitte'den "muhakkak, reyhanî; sülüs, nesih; tevki' ve rikaa' ", Aklâm-ı sitte sonrası ise "ta'lîk, divanî ve rik'a" gibi hat çeşitleridir.
Bu hatlar ve bunların alt türlerinin yanı sıra diğer hat türleri ile sanatçılar farklı kompozisyonlar elde etmek üzere "istifleme, müselsel yazma, müsennasını çıkarma, iki yana yaslama, elif ve lam harflerini vurgulama; kabartma-oyma, gubarî, filografi, resim veya ebru ile kullanma, dijitalize etme " gibi pek çok yazım tekniği kullanmışlardır.
HATTIN DİZİLİMİ BAKIMINDAN BESMELE ÖRNEKLERİ
İslam'da "Besmele-i Şerif" lafzının güzel yazımına her zaman ayrı bir önem verildi. Hattatlar, Aklâm-ı Sitte öncesi kûfî ve ma'kıl'î ; Aklâm-ı sitte'den muhakkak, reyhanî; sülüs, nesih; tevki' ve rikaa', Aklâm-ı sitte sonrası ise ta'lîk, divanî ve rik'a hatlarıyla Besmele örnekleri ortaya koydular. Besmele örnekleri, ayet ve hadisler bağlamında da hat sanatına konu edildiler.
Hat sanatında istifli terimi ile sözcük veya harflerin hattatın elde etmek istediği kompozisyona ve hattın/sözün adabına uygun olarak düzenlenmesi kastedilmektedir, bu terim başlı başına bir tazım tekniği değildir. Besmele örneklerinin çoğunda "Allah" lafzının özenle istiflendiği ve çoğunlukla üstte tutulduğu dikkat çekmektedir.
Müselsel, birleşik yazılı hat demektir. Metindeki bütün harfler ve sözcükler, birleşmeyen harfler de dâhil olmak üzere bitişik yazılır.