Arama

Bir hüznün eseri: Hadikatü's Süeda

Muharrem ayı hem yeni bir yılın başlangıcı hem de hüzün ayıdır. Hz. Peygamber'in (SAV) "Allah'ın ayı" olarak nitelediği bu zaman dilimi ayrıca Peygamberimizin torunu Hz Hüseyin'in (RA) Kerbela'da şehit edilişini de içinde barındırır. Bu sebepten dolayı ay boyunca Müslümanlar muhtelif vesilelerle "Cennet Gençlerinin Efendisi" olan Hz. Hüseyin'i (RA) yad ederler. Edebiyatımızda ise bu vesile ile yazılan eserler maktel türüne girer. Fuzuli tarafından kaleme alınan "Hadikatü's Süeda" da maktel türünün en meşhur eseridir.

🔶 Sadakatü's Süeda'nın hatime bölümünde ise üç kısım vardır. Hz. Hüseyin'in (RA) şehit edilmesinin ardından Ehlibeyt hanımlarının Şam'a götürülmesini anlatan meşhur terkibibend ile sonlanan ilk kısımdan sonra, on iki imam hakkında bilgi verilen ikinci kısım yer alır.

🔶 Son kısımda münacaat diğer bir deyişle yakarış bölümü bulunur. Fuzuli, burada Kanuni Sultan Süleyman'a ve eserini yazması için kendisini destekleyen Mehmet Paşa'ya dua eder.

🔶 Fuzuli, eserinde peygamberlerin çektikleri eziyetleri didaktik bir anlayışla aktarmaktan ziyade o eziyetleri Kerbela'da Hz. Hüseyin'in (RA) çektiği sıkıntılar ile kıyaslar.

🔶 Hadikatü's-Süedâ da Hz. Peygamber'in (SAV) vefatıyla başlayan hüzün, Hz. Fatıma (RANHA), Hz. Ali (RA) ve Hz. Hasan'ın (RA) vefatıyla devam eder. Hz. Hüseyin'in (RA) içine düştüğü durum tüm ayrıntılarıyla tasvir edilir ve eserdeki hüzünlü hava okuyucunun adeta içine işler.

🔶 Bu bölüm, eseri dinleyenlerde Kerbelâ'da olmak ve Hz. Hüseyin'i (RA) şehit edenlerle karşı karşıya gelerek savaşma isteği uyandırır. Bu bahsin ardından son bölüme gelinir; gerginlik düşer ve öfkenin yerini hüzün alır.

  • 7
  • 12
Fuzuli kimdir?
Fuzuli kimdir?

🔶 16. yüzyıl şairi olan Fuzuli'nin gerçek adının Mehmet bin Süleyman olduğu ve Bağdat yakınlarında doğduğu rivayet edilir. Sadece şiir türündeki eserleri değil tıp, felsefe, astronomi ve sosyoloji alanlarında verdiği eserleriyle de dikkat çeker. Kesin ölüm tarihi bilinmemekle birlikte Kerbelâ'da vefat ettiği rivayet edilir.

🔶 Şairin mahlası olan Fuzuli, kendini ilgilendirmeyen işlere karışıp lüzumsuz sözler söyleyen kişi anlamına gelirken aynı zamanda üstün ve erdemli anlamlarına da gelir.

  • 8
  • 12
Fuzuli'nin eserlerinden bazıları
Fuzuli’nin eserlerinden bazıları

🔶 Fuzuli, naat türündeki ünlü eseri Su Kasidesi'nde Hz. Muhammed'e (SAV) duyduğu derin sevgiyi ve suya duyulan derin özlemi dile getirir. Su Kasidesi, Fuzuli'nin Türkçe Divanı'nda bulunur ve eserde bulunan dokuz adet naattan biridir.

🔶 Fuzuli'nin "Hadis-i Erbain Tercümesi" adlı eseri Molla Cami'nin "Hadis-i Erba'in" adlı eserinin, Ali Şir Nevai'nin eserinden Çihl'i hadisinden de faydalanılarak yapılmış çevirisidir. Mensur bir mukaddime ile başlayan risalede hadisler kıtalar biçiminde çevrilmiştir.

📌Hadis-i Erbain nedir?

"Kırk hadis" demektir. Hz. Muhammed'in (SAV) sözlerinden Ebû Eyyub-i Ensarî tarafından rivayet edilen hadislerin kırkının toplanıp tercüme edilmesiyle oluşturulur.

  • 9
  • 12
Hadikatü's Süeda'dan beyitler
Hadikatü’s Süeda’dan beyitler

"Gökten indikte belâ bulmazdı menzil konmaya
Olmasaydı arsa-ı âlemde hâk-i Kerbelâ"

Günümüz Türkçesiyle:

Eğer Kerbela toprağı olmasaydı
Bela ve sıkıntı yeryüzünde inecek yer bulamazdı.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN