Arama
Cezayir halk direnişinin sembolü: Barut Dansı
Kavimlerin bir tepki ve refleks olarak ortaya koydukları folklorik ögeler onların hayata bakışı ve anlayış biçimlerinin birer tezahürüdür. Cezayir çöllerinden ilhamla icra edilen Barut Dansı, bir milletin sömürgeci Fransızlara karşı dik bir duruşu olarak tarihe geçer. Bugün hala sahra ve şehirlerde sergilenen oyun aynı zamanda Cezayir halkının bir milli birlik ve bütünlük nişanesidir.
🔹 Sahraya özgü ritüellerin sergilendiği bu gizem dolu dans, ritmik hareketlerin yanı sıra UNESCO'nun somut olmayan kültürel mirası listesinde yer alan Gınava sanatından esinlenerek alınan karkab adlı vurmalı çalgı, kalal adlı darbuka ve ruba adlı bir çeşit tulum eşliğinde icra ediliyor.
🔹 Hayat koşullarının yanı sıra toplumsal örf ve adetleri yansıtan tasavvufi bir eda ile bezenmiş barut dansı oyuncuları, omuzlarında birer tüfek taşır ve hep bir ağızdan Allah'ı zikreder ya da direniş önderlerinin isimlerini mırıldanır. Oyun, hızlı ve güçlü bacak hareketlerinin yanı sıra bir grup zarif adım ve ayak vuruşundan oluşur.
🔹 Bayramlarda, kutlamalarda ve düğünlerde sergilenen barut dansı, Cezayir ile Fas'ın ortak mirası kabul ediliyor ve bölgeden bölgeye barut, allavi ve hiddavi başta olmak üzere çeşitli isimlerle biliniyor
🔹 Kolları Cezayir'in batısı ile Fas'ın doğusuna yayılan Beni Yala kabilesinden neşet eden barut dansında erkekler, vurmalı çalgıların seslerine koordineli ayak vuruşlarıyla eşlik ediyor.
🔹Barut dansında "arafa" adı verilen dans ekibinin yanı sıra şarkıcılar ve müzisyenler yer alıyor. Sayıları 5 veya 7 olan arafa dansçıları, fiziksel uygunluk, dayanıklılık ve dansın gerektirdiği hareketleri yapan, güç, şiddet ve hafifliği ortaya koyabilen genç veya yaşlı erkeklerden oluşuyor.
🔹 "Şeyh" olarak isimlendirilen müzisyenlerin bazı popüler duygusal veya dini şiirleri okumasından sonra çalgılarını çalmasıyla beraber ritmik hareketlerle sergilenen barut dansında, oyuncular zaman zaman omuzlarında taşıdıkları tüfeklerle havaya ateş ederek, etrafındakileri harekete geçiriyor.
🔹 Bugün Cezayir'de şehirlerde sergilenen barut dansında tüfekler ateşlenmezken, sahra ve kırsal bölgelerde tüfekler hala dansın vazgeçilmez unsuru olarak kullanılmaya devam ediyor.
🔹 Fransız sömürgesi olduğu dönemlerde ise, dans ekipleri aynı zamanda direniş hareketinin de moral ve güç kaynaklarından biri olarak öne çıkmış ve Cezayir bağımsızlığının en önemli folklorik boyutu olarak Cezayir toplumunun simgelerine dönüşmüş.
🔹 Cezayir çöllerinde ortaya çıkan barut dansı Cezayirlilere atalarından miras kaldı. Uzun yıllardır sergilenen bu tarihi miras, manevi anlamlar taşıyan bir çöl dansı.
🔹 Fransızların Cezayir'i sömürdüğü 1830-1962 yılları arasında direniş ve mücadeleyi simgeleyen dans, bugün davetlere, düğünlere ve dostluklara özel halk oyunu olarak sergileniyor.