Arama
Çin'de İslam'ın ilk tezahürü: Peygamber Hatıra Camii
İslam, dünyanın her noktasında kurutuluş muştusu olarak var olmuş ve ışığıyla insanlığa rehberlik etmiş hak dindir. Dünyanın her yerinde İslam'ın tezahürü camileri görmek mümkün. Bunlardan biri ise Çin'deki "Peygamber Hatıra Camii"dir. İşte, Fener ismiyle de bilinen bu camiyi sizler için anlattık.
ARAP TÜCCARLARIN ÇİN SEYAHATİ
🔸 Bazı Arap tüccarların Çin'e yaptıkları seyahat sonucu İslam, bu topraklarda yayılmıştır. Çinli araştırmacılar, Vakkas adındaki bir sahabenin Guangzhou'da, Hauisheng adlı bir camiyi inşa ettiğini kayıtlara geçirmişlerdir.
↪ Bu bilgiler, Ming Hanedanı ve Mançu İmparatorluğu dönemindeki tarihi kaynaklarda karşımıza çıkmaktadır.
Mançu İmparatorluğu
Çing Hanedanı olarak da bilinen Mançu İmparatorluğu, 1644-1911 yılları arasında Çin'de hüküm sürmüştür. Kurucusu, Çin'in kuzeydoğusunda yaşayan Mançuların Aisin Gioro klanıdır; bu nedenle Mançu Hanedanı olarak da adlandırılır. Çin'in son imparatorluk hanedanıdır.
Ming Hanedanı
1368-1644 yılları arasında Çin'e egemen olmuş Míng Hanedanı etnik Çinliler tarafından kurulmuştur. Zhu Yuanzhang'nın 1368 yılında Nanjing kentinde tahta geçmesiyle kurulur.
TANG HANEDANLIĞI'NDA BİR SEYAHAT
🔸 Çin'deki Huaisheng diğer ismiyle Peygamber Hatıra Camii, 627 yılında Sa'd bin Ebû Vakkas tarafından inşa edilmiştir. Kaynaklara göre Sa'd bin Ebû Vakkas ve beraberindeki üç sahabe 616 senesinde Habeşistan'dan Çin'e doğru deniz seyahatine çıkarlar.
🔸 Bu dört kişinin yolculuğu Tang Hanedanı döneminde gerçekleşmiştir. O dönem Tang Hanedanı'nın imparatoru Yung Wei'dir.
Tang Hanedanı
Tang Hanedanı, Sui Hanedanı'nın ardından Çin'e hüküm sürmüş hanedanlıktır. 618 senesinde Li Shimin, Sui Hanedanı'nı devirerek Tang Hanedanı'nı kurmuştur.
İNŞA EDİLEN YAPILAR
🔸 İmparator Yung Wei'n, Sa'd bin Ebû Vakkas ve beraberindeki üç sahabeyi sıcak karşılaması sonucu bu heyet İslam'ı özgürce yaşayabilmiş ve dolayısıyla anlatabilmişlerdir.
🔸 Bunun sonucunda ise İslam'ın simgesi camileri inşa etmeye başlamışlardır. Bu yapılara; Fener Kule Camii ile Peygamberimizin anısına ithaf olarak inşa edilen Hatıra Camii'ni örnek gösterebiliriz.
↪ İtalyan gezgin Marco Polo, Çin'e gittiği yıllarda burada birçok Arap tüccar gördüğünü belirtir.
HUİLER KİM?
🔸 Peygamber Hatıra Camii'nin sakinleri ise Çinli Müslümanlardır. Sa'd bin Ebû Vakkas döneminde Çin'e giden Araplar burada yerleşik bir hayata geçerler ve zaman içinde "huiler" olarak isimlendirilirler.
🔸 Çin topraklarında bir azınlık olarak bulunan huiler, homojen bir grup değillerdir. Pers, Moğol, ve Türk kökenli toplulukların bir araya gelmesiyle oluştukları yönde görüşler hakimdir.
TARİHİ SERÜVENDE HUİLER
🔸 Çin ve Arap iş birliklerinin gelişmesi, tarih içinde huilerin refah içinde yaşamalarına vesile olmuştur. Tarihte Ming Hanedanı, huileri korumuş; Qing Hanedanı ise bu gruba türlü eziyet ve zulümler yapmıştır.
🔸 Huilerin ortak bir ulusal dilleri yoktur ve birçoğu Han Çinlileriyle evlilik yapmışlardır. Çin'in başkenti Pekin olmak üzere Güney Kansu ve İç Moğolistan gibi eyaletlerinde yaşamlarını sürdürmektedirler.