Arama
Dostluğun ve kardeşliği simgesi: Şirvanlı Camii
Ülkemizde birbirinden kıymetli pek çok tarihi yapı bulunuyor. Bunların büyük bir kısmı Anadolu'da yer almakta. "Şehzadeler Şehri Amasya"da, Azerbaycan ve Türkiye kardeşliğinin bir sembolü olarak Şirvanlı Camii inşa edilmiş. Bir kompleksin içindeki bu caminin ilginç bir hikayesi var. Peki, Şirvanlı Camii kim tarafından ve nasıl inşa edildi? İşte, bu simge yapıya dair bilmeniz gereken tüm detaylar...
◼ Dostluğun ve kardeşliğin simgesi olan Şirvanlı Camii'nin diğer ismi Azeriler Camii'dir. Bu oldukça yanlış bir kullanımdır. Çünkü Azeriler İran'da yaşayan başka bir topluluğun adıdır. Bu, vakti zamanında Türk düşmanı olanların kurduğu bir tuzaktır.
◼ Caminin nasıl ve ne şekilde inşa edildiğine geçmeden bu bilgiyi siz değerli okuyucularımıza iletmemiz gerekiyordu. Rus ve İran yönetiminin Azerbaycan Türkleri üzerinde kurduğu bu kirli oyuna ortak olmamak için doğrusunun "Azerbaycan Türkleri" olduğunu bilmeliyiz.
◼ Anadolu'nun kadim ve tarihi şehirlerinden biri olan Amasya'da yer alan Şirvanlı Camii adını Azerbaycan'ın mücadeleci ruhuna sahip şehri Şirvan'dan almaktadır.
◼ Şirvan, Azerbaycan'da bir şehirdir. Bu kent aynı zamanda Azerbaycan'ın sanayi merkezidir. Şirvan, 1938-1954 yılları arasında yerleşim yeri statüsünü, 28 Temmuz 1954'te ise ilçe kenti statüsünü almıştır.
◼ Şirvanlı Camii, Karabağlı Şeyh Hacı Mahmut Efendi tarafından, Azerbaycan'ın Karabağ ve Şirvan şehirlerinden yollanan ve bilhassa Azerbaycan'dan gelerek Amasya'ya yerleşen Türklerden alınan yardımlarla 1873-1895 yılları arasında inşa edilmiştir.
◼ Bu cami, Azerbaycan'ın Karabağ şehrinde dünyaya gelen Mir Hamza Nigari adına kurulmuştur. Nigari, yaşamının önemli bir bölümünü Anadolu'da geçirmiş ve bu topraklarda yaşamını yitirmiştir.
◼ Nigari'nin tasavvuf ve edebiyat alanında yaptığı çalışmalar döneminde çok değer görmese de sonraları kıymeti bilinmiş, Nigari'nin ve çalışmaları üzerine türlü türlü araştırılmalar yapılmıştır.
◼ Aslında buraya, "Şirvanlı Külliye" demek de doğru olacaktır. Çünkü bu noktada hem bir cami hem de bir türbe hem de bir şadırvan bulunmaktadır. Zamanında külliyenin içine iki medrese inşa edilmiş ama onlar günümüze ulaşmamıştır.
◼ Türbenin ön kitabesinde şunlar yazmaktadır:
"1-Bilginlerin kutbu Mevlânâ Hamza, sırrı mukaddes kılınsın, hazretlerinin Dağıstan'ın Akzak'taki halifeleri
2-Karamanlı Mahmut Hazretlerinin yol göstermesi ile inşa edilen türbe ve camii şerilerinin
3-………. evlâdı Üveys, Mehmed ve Ahmed Efendilerinin gayretleriyle
4-Sağlam ve gönülde yer tutan bir şekilde Hicri bin üç yüz dört yılında inşa olunmuştu"
◼ Bir başka kitabesinde ise şöyle geçer:
"Bu şereli beyaz türbenin sahibi, peygamberlerin iftiharının, "ona en iyi selâmlar olsun", sülâlelerinden ve evliyâların meşhurlarının en yücesi, ulemâların en faziletlisi, dürüstlük aşığı Mevlâna El-Şeyh El-Hâc El-Emîr El-Hamza El-Hüseynî El- Hayderî El-Nakşibendî El-Nigârî El-Dağıstânîdir. Allah sırrını mukaddes kılsın. İkinci binin üçyüz dördünde Rabbine kavuşmasıyla müşerref olmuştur."