Arama
Esma-i Hüsna'nın kişiliğimiz üzerindeki etkileri - Fatma Bayram
Kişiliğimizin oluşmasında ve karakterimizin olgunlaşmasında etkili olan manevi güçlerden biri de şüphesiz Esma-i Hüsna'dır. Allah'ın lafzları, insanoğlunun yaratıldığı günden beri kişinin içindedir ve fark edilmeyi bekler. Bu isimlerin doğurduğu güzellikleri yaşantımızda görebilmek yine kulun gayretine bağlı kılınmıştır. Rabbimizin güzel isimleri dâhilinde, kişiliğimize nasıl yön verebiliriz? Hayatımızı manevi anlamda nasıl kaliteli ve etkin kılabiliriz? Bu soruların cevabını sizler için verdik.
Gerçek dostlar edin
◾ Hayatımızda akl-ı mead sahibi insanların olması onlardan tavsiye almak ve öğüt dinlemek ne büyük bir ikramdır. Çünkü bir insanın kaç deneme yanılma sonucu ulaşabileceği noktaya, kişiye bir anda sunması çok büyük cömertliktir.
Akl-ı mead ne demek?
Ebedî rahata kavuşmak, Cennet'te ebedî kalmak ve Cehennem azâbından kurtulmak için hâlini ıslâh etmeyi, düzeltmeyi düşünen, uzak görüşlü, dünyâya değil, âhirete değer veren akıl.
◾ Birisi için dua etmek bir hibedir. Buradan birçok noktaya değinebilir. Dua hem bizi iyileştirir hem de dua ettiğimiz kişinin hayatına dokunmamıza bir nebze de olsun hayatına o güzelliği katmaya niyet ederek, kendi hayatımızı da olumlu yönde etkilememize vesile olur.
◾ Bu minvalde Yüce Rabbimizin Vehhab ismini düşünelim. Allah Teâla ihsanları sadece ihtiyaç sahiplerine değil ihtiyacı olmayan kişilere de verir. Kısacası Rabbimiz bir hediye olarak bizlere güzelliklerini lütfeder. Hediyeleşmek işte bu yüzden sevaptır. Kendi heybemizden, kendi isteğimiz ve arzumuzla bir başkasına hibe ederiz. Hatta yeri gelince hediye sadaka da olur.
◾ Bektaşi'ye bir gün sorarlar:
Zekâtı kime verelim?
Bektaşi ise cevap verir:
Zengine verin.
◾ İşte, varlıklı bir insana bir şey ikram etmemiz karşımızdaki kişiyle ilgili değil de, ikram eden kişinin Vehhab oluşuyla alakalıdır.
İnsan-ı kâmile ulaşmak
◾ Allah (CC) Teâla'nın isimlerinin kişide tecelli etmesine insan-ı kâmil denir. Fakat tekâmül ise rabbimizin isimlerinin, insanın kapasitesi kadar ortaya çıkmasıdır. Çünkü Rabbimiz bizlere kendi ruhundan üfledi o halde rabbimizin bütün isimlerinin yansımaları bizde bulunur.
◾ Örnek olarak; Tarık Buğra Hukuk Fakültesi ve Edebiyat Fakültesi öğrenenini yarıda bırakır. Fakat dünya çapında bir yazar olur. Buna bağlı olarak çocuğumuzun her dediğine, her zaman ne evet demeli ne hayır demeliyiz. Ölçülü bir ebeveyn olmalıyız.
◾ İnsanoğluna, sırf Rahman ve Rahim isimleri yansımışsa evde ve çocuklarımız üzerinde bir disiplin kurulamaz. O disiplini kendimize karşı bile kuramayız. Rabbimizin Celil ismi bizlerde bir miktar var olduğuna göre, Celil ismi şerifini sadece kızgınlık ve hiddetlenmek manalarına geldiğini düşünemeyiz. Mesele yeri geldiğinde bu esmayı hayatımıza dahil etmektir.
Her konuda ölçülü ol
◾ Rabbimizin, insanoğlunda Hâkim isminin tecellisi de çok önemlidir. Çünkü bir insan nerede evet diyeceğini nerede hayır diyeceğini iyi bilmelidir. Rabbimizin bir diğer ismi şerif-i olan Âlim, doğruyu ve yanlışı gösteri yani bizler için bir rehberdir.
◾ Sevineceğin bir durum olduğunda sevinmeyi, üzüleceğin bir durumda olduğunda üzülmeyi, affetmek gerektiğinde affetmeyi ve cezalandırman gereken yerde cezalandırmayı bilmek gerekir.
◾ Kısacası Esma-i Hüsna'nın bizlerde bulunmasından ziyade bu ism-i şerifleri kullanım yerlerimiz ve kullanırken dengeli davranmamız büyük önem arz eder.
Alenileşmiş suç affedilemez
◾ Hadis bilmeyen bir medeniyet inşa edemezsin. Çünkü Kur'an'ın hayata bütün detaylara nasıl uygulanabileceğini hadisler gösterir. Kişiyi adeta ilmek ilmek dokur.
◾ Bir suç alenileşmiş ise onu affedemeyiz. Buna bir örnek olarak peygamber efendimizin (SAV) bir kıssasını anlatabiliriz.
Peygamber efendimize (SAV) hırsızlık yapan bir genci getiriyorlar. Hırsızlığı ispat ediliyor. Cezası olarak gencin eli kesilmesi gerekir. Bu arada dinimizce bir hırsızın elinin kesilmesi için belli başlı şartlar vardır. İslam'ın ceza sistemine göre nisap miktarından 80 gram altından daha değerli bir şey çalmış olmalı, gizlenmiş olmalı ya da ihtiyacı olmalı. Ve son kural olarak ispat edilmeli. Eğer kanıtlanmazsa ceza verilemez.
Kıssaya geri dönecek olursak, çocuğun hırsızlık yaptığı kanıtlanıyor. Peygamber efendimizin (SAV) yüzü bembeyaz olur. Efendimizin üzüldüğünü gören bir sahabe, Ya Resulallah üzüldünüz mü? Diye sorar.Peygamber efendimizde (SAV) ise:
Ümmetimin gençlerinden birinin, gözümün önünde eli kesiliyor nasıl üzülmem? diye yanıt verir.
Sahabe ise; "O zaman affedin Ya Resulallah" der. Peygamber efendimiz (SAV) ise:
"Siz bana getirmeden önce affetseydiniz." diye cevap verir.
◾ İşte bu olaydan almamız gereken bir ders vardır. Suçluların yaptıkları alenileşir ve yaptıkları cezasız kalırsa bu sefer suçlular cesaretlenir. Başkalarını da bilmeden teşvik etmiş olursun. Ancak işlediği olumsuz davranışı örtersen belki o insanı düzeltir ve hidayetine vesile olursun.
Aklı selim davranmak
◾ Ölüm haberlerini yayınlamak bir yerde doğru değildir. Doğru kabul edilmemesinin sebebi, yukarıda aktardığımız kıssa ile de bağlantılıdır Kişi, öfke anında izlediği o haberleri düşünüyor ve "ben de böyle yapabilirim" diye düşünür, cesaretlenir ve faaliyete geçer. Ceza da ne kadar şiddetli olursan suçu caydırmaya yetmez. Bu yüzden tahrik edici unsurların ortadan kaldırılması gerekir.
◾ Halim ismi ise tepkisel davranmamak anlamına gelir. Yani öfkelenmemek, aceleci davranmamak, hareket etmeden önce ölçüp biçmek zorunludur. Allah (CC) ahlakı ile ahlaklanmak da bu demektir. Bu konu ile ilgili olarak Gazali'nin bir sözü var:
"İnsan gerçek saadete ilahi ahlak ile ahlaklanmakla ulaşır."
◾ İşte bunun yolu Allah'ın (CC) gücüne ve güzel isimlerine gerçek manada kavrayabilmekten geçer. Yine Gazali'ye göre:
"Kişilik temelinin dönüşümü Allah'ın isimleridir."