Arama
Fitre nedir? Fitre ne zaman ve nasıl verilir?
Fıtır sadakası, Ramazan ayında bulunan ibadetlerdendir. Fitre, insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tutup bayrama kavuşmanın bir şükrüdür. Fitre miktarı, Diyanet İşleri Yüksek Kurulu'nun açıklamasına göre belirlenmektedir. O halde, kimlerin fitre vermesi gerekir? Fitre nedir? Fitre ne zaman ve nasıl verilir? Kimlere fitre kimlere verilemez? 2024 fitre miktarı nedir? İşte, bu soruların cevaplarını sizler için hazırladık.
FİTRE NE DEMEK?
🔸 Fitre, Arapça kökenli bir kelimedir ve fıtra sözcüğünden türemiştir. Fitre; "Ramazan ayı sonunda, şer'an zengin sayılan bütün Müslümanların bayramdan sonraya bırakmamak şartı ile fakirlere vermeleri vâcip olan sadaka" manasına gelir.
🔸 Fitre ile ilgili bir hadis şöyledir; İbn Abbas (RA) şöyle der: "Resûlullah fitreyi, oruç tutanı anlamsız ve çirkin davranışlardan temizlesin, fakirlere de yiyecek bir lokma olsun diye farz kılmıştır."
(Müsned, V, 432)
FİTRE VERMENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
🔸 Fitre vermenin yükümlülüğü vardır ancak bu yükümlülük belirli şartlar dahilindedir. Nasıl namaz kılmak için mükellefiyet çağına erişmesi gerekmektedir.
🔸 Kişi, kendisinin ve ergenlik çağına ulaşmayan çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber, büyük-küçük, kadın-erkek her Müslüman'a fitrenin gerektiğini ifade etmiştir.
(Ebu Davud, Zekat, 20)
Mükellefiyet çağı ne demek?
Mükellefiyet çağı; kişinin baliğ olması, yani bülûğa ermiş olması manasına gelmektedir.
FİTREYİ KİMLER VEREBİLİR?
🔸 Fitre vermek için mükellefiyet çağı tamamlanmış ise bir sonraki aşamalar Ramazan ayının sonuna yetişmesi ve belli miktarda mülke sahip olmasıdır.
🔸 Temel ihtiyaçlarından başka en az nisap miktarı (80.18 gr. altın veya bu değerde) artıcı olsun veya olmasın bir mala sahip bulunan her Müslüman'ın yerine getirmesi gereken mali bir ibadettir.
HANEFİ MEZHEBİNE GÖRE FITIR SADAKASI
🔸 Fitre bir diğer ismiyle fıtır sadakasının Ramazan ayı içerisinde verilmesi müstehab görülmüştür. Bununla birlikte Hanefi mezhebine göre fıtır sadakasının Ramazan ayından önce verilmesi de caizdir.
(Molla Hüsrev, Düreru'l-Hükkâm, 1/195; İbn Abidin Reddü'l-Muhtar, 2/367)
🔸 Bunlardan ötürü fitre vermesi gereken kimseler, doğal afet vb. durumlarda fitrelerini Ramazan ayından önce de verebilirler.
ŞAFİÎ MEZHEBİNE GÖRE FITIR SADAKASI
🔸 Şâfiî mezhebine göre ise fıtır sadakası vermek "farz"dır ve bununla yükümlü olmak için nisap miktarı mala sahip olmak şart değildir. (Şirbînî, Muğni'l-muhtâc, I, 594) Buna göre temel ihtiyaçlarının yanı sıra bayram günü ve gecesine yetecek kadar azığa sahip zengin-fakir her Müslüman fitre ile yükümlüdür.
(Şirbînî, Muğni'l-muhtâc, I, 594)
🔸 Ayrıca varlıklı kimsenin Müslüman olan eşi, çocukları, ana-babası ve diğer yakınları için de sadaka-i fıtır vermesi gerekir. (Şirbînî, Muğni'l-muhtâc, I, 595; İbn Rüşd, Bidâye, I, 279-280)