Hayatı ve fikirleriyle Kemalpaşazade
Kemalpaşazade, Osmanlı tarihinin en önemli alimlerinden biridir. Çok yönlü bir şahsiyet oluşu onun pek çok alanda eser kaleme almasına katkı sağlar. Dönemin padişahları arasında da büyük bir itibara sahip olan Kemalpaşazade, tarihi bütünsel biçimde ele alarak sade ve anlaşılır şekilde yazmasıyla dikkat çeker. Sizin için Kemalpaşazade'nin hayatı ve fikirlerini araştırdık...
Giriş Tarihi: 12.05.2023
16:51
Güncelleme Tarihi: 12.05.2023
17:20
🔸 Kemalpaşazade, yaşadığı dönemdeki üç padişahın övgüsünü de kazanmış itibarlı bir alimdir. Hadis, fıkıh, tefsir gibi ilimler başta olmak üzere felsefe, dil, edebiyat, tarih gibi birçok alanda eserler vermiştir. Kemalpaşazade bu açıdan ele alındığında çok yönlü bir alim ve daimi bir talebe portresi çizer.
🔸 XVI. yüzyıl Osmanlı ilim ve kültürünün en önemli temsilcilerinden biri olan Kemalpaşazade, Sa'deddin et-Teftazani ve Seyyid Şerif el- Cürcani kıyaslanmış ve Osmanlı din adamları arasında "el-muallimü'l evvel" unvanıyla anılmıştır.
Filmleri aratmayan yaşamıyla Mehmet Fazıl Paşa
🔸 Kemalpaşazade, verdiği fetva ile İran'a yapılan seferin dinsel ve hukuksal sebeplerini hazırlayarak bu savaşa rıza göstermeyen devlet adamlarına karşı padişahı güçlendirmiştir.
🔸 Kanuni döneminde hükümdarı Safeviler'e karşı mücadeleye teşvik etmesi onun devlet yönetimini etkileyecek bir konumda olduğunu da gösterir.
🔸 Kemalpaşazade ilmiye sınıfına bağlandıktan sonra kadılık, kazaskerlik, müderrislik ve şeyhülislamlık makamlarında hizmet verir.
🔸 Eser verdiği tüm ilmi alanlarda tartışmalı konuları cesaretle izah eder. Kemalpaşazade, felsefeci ve kelamcıların görüşlerine hakimdir ve felsefe alanında Fahreddin er-Râzî'nin çizgisini takip eder.
🔸 Büyük alim, tasavvufa karşı değildir. Fakat şeriatın çizgilerinin dışında olan düşünce ve eylemler e karşı çıkarak hayatı boyunca onlarla mücadele etme yolunu tutar.
Uzaktaki kardeşimiz Mağcan Cumabayoğlu
Tevârih-î Âl-i Osmân
🔸 Tarihçiliğiyle de ön plana çıkan Kemalpaşazade'nin bu alandaki en önemli eseri Tevârih-î Âl-i Osmân' dır. Kemalpaşazade bu eseri "II. Bayezid'in herkesin anlayabileceği bir tarih yazımı isteğ i" üzerine kaleme alır.
🔸 Kemalpaşazade, eserinde her padişah dönemi için ayrı bir cilt yazmıştır. 1510 yılına kadar kaleme aldığı 8 ciltlik eser ini II. Bayezid 'e sunar. Sonrasında ise Kanuni Sultan Süleyman'ın isteğiyle eserini devam ettirir ve Mohaç Seferi'nin sonu olan 1527 tarihine kadar getirir. Bununla birlikte Tevârih-î Âl-i Osmân on ciltlik geniş bir eser olma özelliği kazanır.
🔸 Kemalpaşazade'nin tarihçiliğinde dikkat çeken bir nokta, Türk ve Türklük anlayışıdır. Ordudan bahsederken genel olarak "Türk ve Türk askeri" ifadelerini kullanır. Bunun yanında Türk ve Türkmen kavramlarını birbirinden ayırır. Osmanlılar'ı Türk, Akkoyunlular'ı Türkmen olarak zikreder.
🔸 Kemalpaşazade eserinde seciye dikkat ederek ona edebi bir özellik de kazandırır.
📌 Seci nedir?
Nesirdeki kafiye olarak bilinen seci aynı zamanda iç kafiye olarak da tanımlanır.
Selçukluların tarihten miras kalan rengi Turkuaz