Hz. Peygamber'in hayatında istişarenin yeri
Hayatımızın her noktasında rehberimiz olan Peygamber Efendimiz (SAV) ashabından her sahabinin fikrine değer verir, yanına gelen her türlü insanı önemserdi. Resulullah (SAV) herhangi bir konuyla ilgili kararını vermeden önce o konuda uzman olan kişilerle istişare ederdi. İlk vahyi aldığında eşi Hz. Hatice (RANHA) ile konuştuktan sonra hareket eden Yüce Peygamberimizin (SAV) hayatındaki önemli düsturlardan biri istişare idi.
Giriş Tarihi: 02.03.2023
16:25
Güncelleme Tarihi: 02.03.2023
18:33
➤ 63 yıl süren ömrü süresince istişarenin hayatında onlarca örneğini görebildiğimiz Yüce Resul (SAV) , ilk vahyi aldığı günden hayatının son anına kadar bu nebevi üslubu şiar edinmişti. Kur'an-ı Kerim'in nüzul olan ilk ayeti "Oku!" emri kendisine vahyedildiğinde endişeye kapılan Peygamber Efendimiz (SAV), Hz. Hatice (RANHA) validemiz ile istişaresi sonucu dönemin Hanif alimlerinden Varaka Bin Nevfel'in yanına gitmiş ve bu durumun ahvalini öğrenmişti.
Yeryüzünde İslam'a inanan ilk insan: Hz. Hatice
➤ Yüce bir ahlaka sahip Yüce Peygamberimiz (SAV) müminlerin son peygamberi olmasının yanı sıra İslam devletinin temellerini tesis eden ilk devlet başkanıydı.
➤ Resulullah (SAV) İslam ordusunun çıkacağı seferler ve savaşlar öncesi sahabileriyle istişare etmiş ve stratejik kararlara bu şekilde ulaşmıştı.
➤ Bu hususta Peygamber Efendimiz'den (SAV) en çok hadis rivayet eden Ebu Hureyre (RA) şöyle söylemiştir:
"Rasulullah'tan (SAV) daha çok adamları ile istişare eden bir kimse görmedim." (Tirmizî, Cihad, 34.)
Müslümanların Bizans ordusuyla yaptığı ilk savaş: Mute Savaşı
➤ İlk Müslümanların Peygamber Efendimiz (SAV) ile birlikte müşriklere karşı savaş verdikleri ikinci muharebe öncesinde Resulullah (SAV) sahabelerini toplamış ve onlarla geniş istişarelerde bulunmuştu. Allah Resulü'nün (SAV) şehir müdafaası fikrini savunmasına karşın genç sahabiler, meydan muharebesiyle aslanlar gibi çarpışıp şehit olmayı istemişlerdi.
➤ Meydan muharebesi yapılması fikri çıkan istişarenin sonucunda, pek çok sahabinin şehit olduğu Uhud Savaşı meydana geldi. Peygamber Efendimiz (SAV) istişareden çıkan karara red vermemesiyle, çıkan kararın sonucu ne olursa olsun uyulması lazım gerektiğini sahabilerine göstermişti.
Uhud Savaşı: Müslümanlar için ibret dolu olay
➤ Önemli devlet meselelerinde bu şekilde istişareyi somut davranışlara döken ve öğreten Peygamberimiz (SAV) , hakkında vahiy gelmeyen ferdi, ailevi, ticari, cezai vb. tüm konularda da ashabı ile istişareler gerçekleştirirdi.
"Sizden biriniz kardeşiyle istişâre etmek isterse kardeşi görüşünü söyleyerek ona yol göstersin"
(İbn Mâce, Edeb, 37)
Kardeşlik ile ilgili hadisler
➤ Hadis-i şeriflerinde istişare edilen kişinin güvenilir kimse olması gerektiğini sık sık vurgulayan Peygamber Efendimiz (SAV) , güven vermeyen, hakikati olduğu gibi söyleyeceğinden emin olmayan kişilere danışılmaması gerektiğini de öğütlemiştir.
➤ Ayrıca Resulullah (SAV) kendisiyle istişare edilen kimsenin güvenilir olmasının adeta bir mecburiyet olduğunu, tersinin ise ihanet olduğunu şu hadis-i şerifi ile ifade etmiştir:
"Kim, bir kardeşine, gerçeğin başka olduğunu bildiği halde bir şeyi tavsiye ederse ona ihanet etmiş olur." (Ebu Davud, İlim, 8)