Arama
İşari tefsirler
Hicri bir ve ikinci asırlarda gelişen Tefsir ilmi farklı yöntemler kullandı. Bunlar arasında en çok tercih edilenler ise Rivayet Tefsiri ve Dirayet Tefsiri metodları oldu. İslam tarihindeki zühd hareketlerinin yoğunlaşması ve mutasavvıfların Kur'an-ı Kerim'i tefsir etmeleri ile beraber İşari Tefsir yöntemi ortaya çıktı. Bu yöntemle günümüzde de çokça okunan tefsir kitapları telif edildi.
◼ Kullandıkları kaynaklar ve belirledikleri yöntemler açısından beş farklı tefsir türü bulunur. Bu çeşitlilik Kur'an-ı Kerim'in barındırdığı zengin anlamları izhar etmek açısından önemlidir.
◼ Bu yaklaşımlardan ilki olan Rivayet Tefsiri'nde müfessir Kur'an-ı Kerim'i, sünneti, sahabeyi ve sahabeden faydalanan nesli esas alırken Dirayet Tefsiri'nde rey öne çıkar. Lugavi Tefsir lafızlara odaklanırken Karma Yöntem'de beş yöntem bir arada kullanılır. Tefsir yöntemlerinden beşincisi ise İşari Tefsir'dir.
◼ Lügatte gösterme ve ifade etme manalarına delalet eden işaret kelimesi, tasavvufta ibare ile anlatılamayan manasındadır. İşari tefsir de keşf ve sezgi yoluyla yapılan tefsir türüdür.
◼ İşari Tefsir yöntemine göre İslami ilimlerin yanında sezgi, keşf ve manevi tecrübelerini de tefsir aracı olarak kullanırlar. Burada öne çıkan argüman "Kur'an-ı Kerim'in iyice düşünülmesini öğütleyen ayetler"dir.
◼ İşari tefsir anlayışını doğuran düşünceye göre Kur'an-ı Kerim'de geçen kelime ve ayetlerin zahirden farklı olarak iç manaları da mevcuttur.
◼ Bu hakiki anlama ulaşmak sadece ilmi yeterlilik ile mümkün değildir. İlmi birikim ve ufuk açıcı tefekkürün yanında insan-ı kamil olma yahut bu yolda yolcu olmak gerekir.
◼ Hicri ilk iki asırda Müslümanlar büyük bir dikkat, derin bir sezgi ve ufuk açıcı bir ihtimam ile Kur'an-ı Kerim'i okur ve buna uygun olarak zühde, takvaya yönelirler.
◼ Zamanla bir türe dönecek olan bu zahidane davranışlar insanların dünyadan yüz çevirip ahirete yönelmelerine sebep olmuştur. İşari Tefsir bu yorumlamaların neticesinde kurumsallaşmıştır.
◼ Tarih boyunca Mutasavvıflar Kur'an-ı Kerim'deki mananın sırrına erebilmek için ayetler hakkında uzun uzun düşünürlerdi. Bu durum işari tefsir yönteminin doğuşuna zemin hazırlamıştır.
◼ Öyle ki İşari Tefsir türünün ilk isimlerinden olan Süleyman ed Darani'nin tam manasıyla anlayabilmek için bir ayet hakkında gecelerce düşündüğü rivayet edilmiştir.