Arama
İslam tarihindeki ilk hemşire Rufeyde bint Sa'd
İslam tarihindeki ilk hemşirenin ve ilk sahra hastanesi kurucusunun Müslüman bir kadın olduğunu biliyor muydunuz? Sağlık alanında önemli hizmeti bulunan Rufeyde bint Sa'd, yaralıları tedavi etmek için birçok savaşa katılmış, Resulullah'ın mescidi içinde bulunan bir çadırda hastaları tedavi etmiştir. İslam tarihindeki ilk hemşire Rufeyde bint Sa'd hakkında bilgileri derledik.
📌İslam'ın ilk devirlerinde hemşirelik ve benzeri pratisyenlik işlerini yapan çok sayıda kadın bulunuyordu. Bunlar bilhassa savaş alanlarında yaralıların tedavisinde faaliyet gösteriyorlardı. İlk dönem kadınlarının hemşireliğin yanı sıra özellikle hadis çalışmaları, fıkıh, edebiyat ve eğitim konularında da aktif oldukları anlaşılır. Buna Peygamber Efendimizin soyundan gelen ve aslen Yemenli olup Şam'da yaşayan Fatıma bint Sa'd el-Hayr örnek verilebilir.
📌İslam vahyin ışığında insanlığa yol gösterirken her konuda olduğu gibi bu hususta da öncülük etmiş ve ilk defa tıp bilgi ve tecrübesinin pratize edildiği bir mekanı ortaya çıkararak kurumsallaştırmıştır. Hendek Savaşı sırasında derin bir yara alan Sa'd b. Muaz (r.a)'ı yakından takip etmek ve yarasının durumunu sürekli izlemek için mescidin yakınında bir seyyar çadır hastanesinde yatırılmasını bizzat Hz. Peygamber istemiştir.
📌Medine'de Mescid'in yakınında hasta ve yaralıların tedâvî etmek üzere sürekli kurulu bulunan bir çadır hastahanesi olduğu bilinir. Bu çadırda Rufeyde bint Sa'd adında bir tabip kadının bulunduğu ve İslâm tıp tarihinde ilk seyyar sahra hastanesi kuran hasta bakıcı-tabip kişinin bu kadın olduğu ve onun kurduğu bu seyyar hastaneye kaynaklarda "Rufeyde'nin çadırı" adının verildiği kaydedilir.
Hz. Peygamber, yaralanan Sa'd b. Muaz'ın yarasından dolayı kan kaybını önlemek maksadıyla derhal Rufeyde el-Ensâriyye (veya el-Eslemiyye)'nin bu söz konusu çadırına kaldırılmasını ve orada ona dağlama yapılmasını istemiştir.
📌Hatta Rufeyde'nin Hayber fethi sırasında da Peygamberimiz ile savaşa katılarak yaralılara baktığı ve Hayber ganimetlerinden kendisine atı ve kılıcı olan bir süvari kadar bir pay ayrıldığı tıp tarihinin önemli bir hadisesi olarak kabul edilir. Hanım sahabelere ilk yardım ve sağlık eğitimi verir. Sadece hasta tedavi etmekle yetinmez, birçok sahabenin hanımına da hemşirelik mesleğini öğretir.