Arama
İslam'da misafir kültürü
Yüce dinimiz İslam'da misafir, bir rahmet ve bereket vesilesi sayılır. Evinde konuk ağırlayıp onu memnun olarak uğurlamak güzel bir ahlaki haslet olarak kabul edilir. Peygamber Efendimiz de (SAV) hadis-i şerifleriyle misafire cömert olmayı teşvik eder. Peki İslam'da misafirperverlik nasıldır? Sizler için İslam'da misafirlik adabını detaylarıyla araştırdık.
Misafirperverlik ile ilgili hadisler
➡ Abdurrahman b. Ebû Bekir'den (RA) rivayet edildiğine göre Suffe Ashâbı fakir insanlardı. Hz. Peygamber (SAV) şöyle buyurmuştur:
"Kimin yanında iki kişilik yemek varsa üçüncü bir kişiyi, dört kişilik yiyeceği olan beşinci ya da altıncı bir kişiyi misafir etsin!"
(Buhârî, Mevâkîtü's-salât, 41)
➡ Ebû Şurayh el-Kâ'bî'den (RA) rivayet edildiğine göre, Resulullah (SAV) şöyle buyurmuştur:
"Kim Allah'a (SAV) ve ahiret gününe inanıyorsa misafirini iyi ağırlasın. Bunun uygun süresi bir gün ve bir gecedir. Misafirlik (hakkı) üç gündür, bundan sonra (misafire ikram) sadakadır. Misafirin de ev sahibini sıkıntıya sokacak kadar onun yanında kalması helâl olmaz."
(Buhârî, Edeb, 85)
➡ Abdullah b. Selâm (RA) anlatıyor:
Resulullah (SAV) hicret ederek Medine'ye geldiğinde insanlar ona doğru koşuştular... Söylediği ilk sözler şunlardı: "Ey insanlar! Selamı yaygınlaştırın, yemek yedirin ve insanlar uykudayken (gece) namaz kılın ki, esenlik içinde cennete giresiniz."
(Tirmizî, Sıfatü'l-kıyâme, 42)
➡ Enes bin Mâlik'in (RA) naklettiğine göre:
Nebi (SAV), Sa'd bin Ubâde'nin evine geldi. Sa'd, (ona) ekmek ve zeytinyağı getirdi. Hz. Peygamber (SAV) de onları yedi, ardından şöyle buyurdu: "Yanınızda oruçlular iftar etsin. Yemeğinizi iyi insanlar yesin. Melekler de size dua etsin."
(Ebû Dâvûd, Et'ıme, 54)
➡ Ukbe bin Âmir'in (RA) naklettiğine göre, Hz. Peygamber (SAV) şöyle buyurmuştur:
"Misafir ağırlamayan kimsede hayır yoktur."
(İbn Hanbel, IV, 157)
Misafire nasıl davranmak gerekir?
◾ Kibar ve nazik olunmalı ve davranılmalı.
◾ Güleryüz gösterilerek samimiyet kurulmalı.
◾ Özel ikramlar ve temiz eşyalar sunulmalı.
◾ Sevgi ve saygı duyularak misafir bir bereket olarak görülmeli.
◾ Cömert olunmalı. Umumi olarak ev sahibi misafirini ilk gün özel ikramlarla ağırlamalı, diğer günlerde ise aile efradından sayıp ona göre muamele yapmalıdır.
➡ Misafire ikramda bulunmak, Müslüman ahlakından sayılır. Zira Peygamber Efendimiz (SAV):
"…Allah'a ve ahiret gününe iman eden kimse misafirine ikram etsin…" buyurur.
(Buhârî, Edeb 31, 85, Rikāk 23; Müslim, Îmân 74, 75)
◾ Türklerin misafire verdiği ehemmiyeti gösteren en önemli simgeler ise hanlar ve kervansaraylardır. Milletimiz inşa ettiği bu yapılarla yolcuları ağırlamıştır.
◾ İnsanlar bayram kültürleri aracılığıyla bayramlarda evlerine ziyarete gelen misafirlerine ikramlarda bulunmuşlar ve bunu bir gelenek haline getirmişlerdir. Bayram günlerinde pişirilen yemeklere ehemmiyet göstermiş ve ellerinden geldikçe yemeklerin çeşidini bol tutmuşlardır.
◾ Günümüzde bile tanımadığınız birinin kapısını çalıp, yolcu olduğunuzu veya yolda kaldığımızı dile getirdiğinizde ev sahipleri, ellerinden geldiği ölçüde yardımcı olur.
◾ Büyüklerimizin öğütlediği ve kullandıkları sözler bile kültürümüzde misafirliğin ne kadar önemli olduğunu gösterir. "Kapına geleni geri çevirme, boş gönderme ve Allah'ın (CC) misafiri benim misafirimdir."
◾ Eskiden dışarıdan gelen misafirleri ağırlamak için "selamlık" denilen "misafir odaları" vardı. Burada sadece konuk değil, binek olarak kullanılan hayvan da beslenir ve dinlendirilirdi.
◾ Günümüzde misafirlerin güzel bir şekilde ağırlaması için hâlâ misafir odalarına rastlanır. Hatta annelerin, çocuklarını bu odalara sokmaması esprilere konu olmuştur.
◾ Eskiler, misafire "tanrı misafiri" gözüyle bakar, evlerinin en kıymetli yerlerini tahsis eder, konuklarını memnun etmek için her türlü yorgunluğa seve seve katlanırdı. Bugün izleri devam ediyor olsa da misafirperverlik, ne yazık ki bireyselleşmenin ön plana çıktığı günümüz dünyasında eskisi kadar önem verilen bir kavram değil.