Arama
Kadim bir öncü: Nizamiye Medreseleri
İslam tarihinin en farklı kurumlarından biri olan Nizamiye Medreseleri, Sultan Alparslan ve veziri Nizamülmülk'ün çabaları ile kurulmuş öncü eğitim kurumlarıydı. Ehl-i sünnet akidesini zararlı akımlardan korumak maksadıyla eğitim hayatına başlayan medreseler, zamanla İslam topraklarındaki en gözde kurumlar olmuşlardı. O zamana dek görülmemiş şekilde külliye formunda eğitim veren Nizamiye Medreseleri başta Osmanlı olmak üzere pek çok devlete eğitim husunda örnek olmuştu.
◼ Varlıkları ile Müslüman aleminin birlik ve beraberliğine ciddi katkılar sunan ve yetiştirdikleri talebeler ile ehl-i sünnet akidesine hizmet eden Nizamiye Medreseleri şu şehirlerdeydi:
▪ Bağdat
▪ Musul
▪ Belh
▪ Amül
▪ Merv
▪ Basra
▪ İsfahan
▪ Nişabur
▪ Herat
◼ Nizamiye Medreseleri daha önceki medreselerden farklı bir konumdaydı. Medrese içinde bulunan odalar, mescit, derslikler, hamam başta olmak üzere pek çok özelliğe sahipti.
◼ Bundan dolayı Nizamiye Medreseleri bir külliye hükmündeydi. Nizamülmülk medresenin giderleri için vakıflar tesis etmiş, öğrencilere burs bağlamıştı.
◼ Nizamiye'nin müderrisleri tek tek Nizamülmülk tarafından seçilmişti. Burada ders verebilmenin ön şartı alanına emek vermiş ve kanıtlanmış bir alim olmaktı.
◼ Nizamiye Medresesi'nde ders veren ve talebe yetiştiren 3 büyük ve tanınmış alim: Ebu Abdullah et-Taberi, Ebu Muhammed Abdülvehhab eş-Şirazi ve İmam Gazali idi.
NİZAMİYE MÜFREDATI
◼ Nizamiye Medreseleri'nde; Ulum-u Diniyye, Hukuk, Kur'an-ı Kerim, Fars ve Arap Edebiyatı, Tarih, Felsefe Tıp, Matematik, Mühendislik, Astronomi, Coğrafya, Fizik başta olmak üzere her bilime dair dersler verilirdi.
◼ Binlerce alim yetiştiren Nizamiye Medresesi'nden mezun en tanınan alimler: İbn Tümert, Ebu Bekir Muhammed b. Velid, İbn Asakir, İmadüddin el-İsfahani'dir.
Gazali ve Nizamiye
◼ Hüccetü'l İslam sıfatıyla anılan büyük alim ve müellif İmam Gazali bir dönem Bağdat Nizamiye başında bulunmuş, Nişabur Nizamiye Medresesi'nde ders vererek pek çok alimin yetişmesine katkıda bulunmuştu.
Hüccetü'l İslam ne demek?
İmam Gazali'nin sıfatı olarak bilinen Hüccetü'l İslam, "İslam'ın Delili" anlamına gelir.
◼ Talebeleri tarafından dersleri ilgiyle takip edilen İmam Gazali'nin asıl şöhreti Bağdat'ta ders verdiği dönemde oluştu. Halk kendisine ve fikirlerine ilgi gösterdi.