Arama
Kandillerde oruç tutulur mu?
Kandiller, Müslümanlar için kutsal sayılıp idrak edilen mübarek günlerdir. Bu zamanlarda insanlar dua, zikir, sadaka ve diğer nafile ibadetler ile durumlarını Yüce Allah'a (CC) arz ederek bağışlanma dilerler. Bu mübarek zamanlarda yapılan nafile ibadetlerden biri de oruç tutmaktır. Peki, kandillerde oruç tutulur mu? Nafile oruç nedir? Nafile oruca nasıl niyet edilir?
Nafile ibadet, nafile oruç ne demektir?
◼ Farz ve vâcip olan oruçların dışında tutulan oruçlar nafile oruç olarak isimlendirilir. Nafile ibadet, gereksiz anlamında olmamakla birlikte, farz ve vacip olanın dışında, kısaca gerekenin dışında yapılan ibadetler anlamına gelir.
◼ Nafile oruç, mübah olan tüm günlerde tutulabilir. Ancak bazı günlerde oruç tutmak daha faziletli görülerek bugünlerde oruç tutmak sünnet veya mendup kabul edilir.
◼ Peygamberimizin (SAV) sıklıkla oruç tuttuğu veya oruç tutulmasını tavsiye ettiği günler, kısaca oruç tutmanın mendup kabul edildiği belli başlı günler; Şevval orucu, Aşure orucu, her ay üç gün oruç, Pazartesi-Perşembe orucu, Zilhicce orucu, haram aylarda oruç ve Şâban orucudur.
◼ Peygamber Efendimizin (SAV) "Şaban'ın ortasında (Berat gecesi) ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah (CC), o gece güneşin batmasıyla dünya semasına (rahmeti ile) tecelli eder ve fecir doğana kadar,
'Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona afiyet vereyim, yok mu başka bir şey isteyen…' buyurur." demiştir.
(Tirmizî, Savm, 39; İbn Mâce, İkâmet'u-Salat, 191)
◼ Hz. Peygamber (SAV), Zilhicce'nin ilk dokuz günü, pazartesi, perşembe günleri, aşure ve arefe günü oruç tutar.
(Müslim, Sıyâm, 196, 197; İbn Mâce, Sıyâm, 41,42)
◼ Peygamberimiz (SAV), pazartesi orucunu soranlara; "Bugün benim doğduğum, peygamber olarak gönderildiğim ve Kur'an'ın bana vahyedildiği gündür." diye cevap verdiği hadis kaynaklarında belirtilir.
(Müslim, Sıyâm, 198)
◼ Bu ve benzeri rivayetlere dayanarak bazı İslam alimleri dini açıdan faziletli sayılan diğer gün ve gecelerin ibadetle ihyasının müstehap olduğu kaynaklarda belirtilir.
📌 Müstehap ne demektir?
Müstehap hoşlanılan, sevilen, hoşa giden, tercih edilen şey anlamındadır. Müstehap eylemlerin yapılması sevaptır, terkinde ise günah yoktur.
Nafile oruca nasıl niyet edilir?
◼ Orucun şartlarından biri, oruca niyet etmektir. Kalben niyet etmek yeterli görülse de niyeti dil ile ifade etmek daha doğru olur. Oruç tutmak amacıyla sahura kalkılması da fiili niyet sayılır.
◼ Nafile oruca şöyle niyet edilir: "Niyet ettim Allah (CC) rızası için nâfile oruç tutmaya."
◼ Orucun niyet etme vakti, güneş battıktan sonra başlar; ertesi gün güneşin tepe noktasına gelmesinin öncesine kadar devam eder. İmsaktan sonra yapılacak niyet için bu vaktin ardından herhangi bir şey yenip içmemiş, oruca aykırı bir davranışın yapılmamış olması gerekir.
Bozulan nafile oruç tekrar tutulmalı mı?
◼ Nafile oruç, kişiye farz ya da vacip olmadığı halde, isteğe bağlı olarak Ramazan ayının dışında tutulan oruçtur. Nafile de olsa, başlanan bir ibadetin tamamlanması gerekir. Bundan dolayı diğer nafile ibadetlerde olduğu gibi, bozulan nafile orucun da kaza edilmesi Hanefîlere göre vaciptir.
(Merğînânî, el-Hidâye, II, 271)
📌 Vacip ne demektir?
İslâm hukukçularının çoğuna göre farzla vacip eş anlamlıdır. Hanefîlere göre, farz ve vacip birbirinden farklı anlam taşır. Vacip, Allah (CC) ve Peygamberimizin (SAV), yükümlü Müslümandan yapılmasını bağlayıcı bir şekilde istediği, ama hakkındaki bu bağlayıcılığın Kuran'da şüpheli delil ile diğer bir anlatımla açık olmayarak bildirilmiş emirlere denir.