Arama
Kurban ile ilgili terimler
İslam aleminin Ramazan ve Kurban'dan oluşan iki dini bayramı bulunur. Bunlardan biri olan Kurban Bayramı'nı anlatan birbirinden manalı terim ve kelimeler vardır. İşte, sizler için derlediğimiz "teşrik, bedene, dem, akika, zebiha, udhiyye, hedy, kılade, ıydiyye, arefe" sözcüklerin manaları...
DEM
💠 Dem kelimesi sözlükte "kan" manasına gelen ve kan akıtmak suretiyle gerçekleştirilen kurban kesimi için mecazî olarak kullanılır. Arapça kökenli bu kelime, hac ve umre yapan kimselerin kestikleri koyun ve keçi cinsinden kurbanlar için kullanılır.
AKİKA
💠 Arapça kökenli akika sözcüğü, yeni doğan çocuğun başındaki saça verilen biri isimdir. Çocuğun doğumunun ilk günlerinde bir şükran ifadesi olarak ise kesilen kurban, akika olarak tanımlanır.
"Her çocuk doğumunun yedinci gününde kendisi için kesilecek akîka kurbanı karşılığında rehin (gibi)dir. Aynı gün saçı tıraş edilir ve adı koyulur."
(Ebû Dâvûd, Cenâiz, 23-24)
ZEBİHA
💠 Zebiha, Arapça kökenli bir kelimedir ve kesme ve boğazlama manasına gelmektedir. Zamanla bir ibadet olan kurbanın kapsamına girmiş ve "dini anlamda hayvan kesimi" ifadesini karşılar hale gelmiştir.
KILADE
💠 Kılade, Arapça kökenli bir sözcüktür ve "bükmek, dolamak, toplamak" manalarına gelir. Fıkhi bir terim olarak da "bir hayvanın hedy kurbanı olduğunu göstermek için boynuna takılan nişan"dır.
"Ben saçlarımı toplayıp bağladım, kurbanıma da Kâbe adına nişan taktım. Artık kurbanımı kesmedikçe ihramdan çıkamam" demiş.
(Buhârî, "Ḥac", 126)
IYDİYYE
💠 Divan şairleri, yaşadıkları dönemin büyüklerine ithaf olarak türlü türlü kasideler kaleme almışlardır. Bunlardan biri de ıydiyyelerdir. Iyd-i Adha ise Kurban Bayramı günlerinde şairler tarafından yazılan kasidelerdir.
💠 Arapça kökenli ıydiyye kelimesi sözlükte, "Divan edebiyatında ramazan ve kurban bayramları vesilesiyle yazılmış kaside" manasına gelmektedir.
"Îd-i kurbân erdi halkı yine şâdân eyledi / Gonca-leb dilberleri gül gibi handân eyledi"
Hayâlî