Arama
Mehir nedir, ne demek? Mehir ne kadar olmalı? Mehir ne zaman verilmez?
Mehir nedir sorusu sık soruluyor. Mehir, İslam fıkhında hükümleri belirlenmiş bir kavramdır. Mehir, erkeğin kadına verdiği bir tür hediye olarak özetlenebilir. Nikah akdi gerçekleşirken kadının isteğine bağlı olarak belirlenen mal ya da parayı ifade eder. Mehir ne zaman verilir konusu çiftler arasındaki ittifakla verilecek bir karardır. Peki, mehir nedir? Mehir ne demek? Mehir ne kadar olmalı? Mehir ne zaman verilmez? Mehir verilmek zorunda mı?
Ödenme biçimine göre mehir ikiye ayrılır. Evlilik akdi sırasında ya da akitten önce peşin ödenen mehre "mehr-i muaccel" adı verilir. Ödenmesi sonraya bırakılan ve belli bir vadeye bağlanmış mehre ise "mehr-i müeccel" denir. Genellikle evliliğin ölüm veya boşanma gibi sebeplerle sona ermesi durumunda kadına ödenir. Taraflardan birinin ölümü halinde veya boşanma durumunda mehrin vadesinin geldiği kabul edilir.
Mehir bütünüyle kadının malıdır, onda dilediği gibi tasarruf edebilir. Evlenecek kadın ya da yakınları mehir karşılığında bir çeyiz hazırlamak durumunda değildir. Mehir bu sebeple Türklerde yaygın olarak uygulanan ve çeyiz hazırlama yükümlülüğünden sayılamaz.
Geçerli bir nikah akdi mehri gerektirir ancak akidle birlikte her şartta ödenmesi gereken bir borç olma durumundan söz edilemez. Mehrin mutlaka ödenmesi gereken bir borç olabilmesi için Hanefi ve Hanbelîlere göre nikâhın kıyılmasından sonra zifaf veya geçerli (sahih) halvet durumu gerçekleşmelidir. Bunlar olmadan taraflardan birinin ölmüş olması da aynı sonucu doğurur. Maliki ve Şafiiler için geçerli değildir.
Nikah kıyıldığı halde belirtilen şıklardan biri gerçekleşmeden taraflar ayrılırlarsa bu ayrılığa kocanın sebep olması -karısını boşaması- durumunda kadın mehrin yarısına hak kazanır.
Mehir, kocaya kadına nisbetle daha geniş boşama imkânlarının verildiği İslam hukukunda önemli bir yer teşkil eder. Mehrin özellikle müeccel mehrin yüksek tutulması halinde boşama hakkının kötüye kullanılmasına önemli ölçüde engel olur. Evli kadına belirli bir ekonomik güvence ve bağımsızlık sağlama amacına da hizmet ettiği söylenebilir.