Müslüman gönüllerin baharı üç aylar ile ilgili kavramlar
Rahmet ve mağfiret mevsimi olan üç aylar, yüce Allah'ın insanlara bahşettiği faziletli zaman dilimleridir. İçinde Recep, Şaban ve Ramazan'ı barındıran bu mukaddes aylar, Müslümanların gönüllerinin arınmasına vesile olur. Müminlerin hayatın karmaşası içinde ihmal ettiği kulluk ve ibadetlerini hatırlamasını sağlar. Peygamber Efendimiz (sav) bu aylar başladığında şöyle dua ederdi: "Allah'ım, Recep ve Şaban'ı bize mübarek eyle ve bizi Ramazan ayına kavuştur." Gelin, mukaddes zaman dilimini hakkıyla ihya edebilmek için üç aylar ile ilgili kavramlara yakından bakalım.
Giriş Tarihi: 02.02.2022
16:55
Güncelleme Tarihi: 22.01.2023
13:17
💠 Şaban ayı, hicrî yılın 8. ayıdır. "Dağılmak, gruplara ayrılmak" manasındaki şa'b kökünden türemiştir. Receb'ten sonra Ramazan'dan önce olan Şaban ayı, üç aylardan ikincisidir.
💠Peygamber Efendimiz (SAV), Ramazan ayı dışında en çok bu ayda oruç tutmuştur.
💠 İslam tarihinde Şaban ayında önemli olaylar meydana geldi. Oruç farz kılındı, Peygamber Efendimiz (SAV), Hz. Hafsa (R.ANHA) ile evlendi, Resulullah'ın torunu Hz. Hüseyin (RA) doğdu.
💠 Recep ayı, içerisinde Berat Kandili'ni barındırır.
Şaban ayının faziletleri nelerdir?
💠 Ramazan ayı, hicrî yılın 9. ayıdır. Kelimenin "Günün çok sıcak olması, güneşin kum ve taşları çok ısıtması, kızgın yerde yalınayak yürümekle ayakların yanması" anlamlarındaki ramad masdarından veya "güneşin güçlü ısısından çok fazla kızmış yer" mânasındaki ramdâ' kelimesinden türediği düşünülmektedir.
💠 Allah'ın oruç tutmayı farz kıldığı bu ay, üç ayların sonuncusudur. "Bin aydan hayırlı gece " olarak müjdelenen Kadir Gecesi, Ramazan ayının içinde yer alır.
💠 Ramazan namaz, oruç ve diğer ibadetlerle geçirilmesi gereken ve içinde birçok faziletler bulunduran zaman dilimidir.
💠 Ramazan ayını bu denli önemli ve özel kılan en büyük sebep, içinde Kur'an'ın indirilişini barındırıyor olmasından ileri gelir.
💠 Ebû Hüreyre'den rivayet edildiğine göre, Resûlullah (SAV) şöyle buyurmuştur: "Mübarek Ramazan ayı size geldi. Yüce Allah bu ayda size oruç tutmayı farz kıldı. Bu ayda sema (cennet) kapıları açılır, cehennem kapıları ise kapanır ve şeytanların azgınları bağlanır." (Nesâî, Sıyâm, 5)
Ramazan sadece bir ay değildir!
💠 Haram aylar, savaşmanın haram sayıldığı dört aydır. Zilkade, Zilhicce, Muharrem, Receb 'den oluşur.
💠 Cahiliye devri Arapları, kamerî esasa göre tespit ettikleri yılın 12 ayını 4 haram ay ve Safer, Rebîülevvel, Rebîülâhir, Cemâziyelevvel, Cemâziyelâhir, Şâban, Ramazan, Şevvalden oluşan 8 olağan ay olarak ikiye ayırmışlardır.
💠 Bu şekilde adlandırılmasının nedeni savaşın haram kılınması, işlenen sevap veya günahlara başka zamanlarda yapılanlardan daha fazla mükâfat veya ceza verilmesi, böylece yılın diğer aylarından farklı bir önem ve saygınlığa sahip bulunmaları sebebiyledir.
💠 Peygamber Efendimiz (sav), kendisine karşı savaş açılmadığı sürece haram aylarda savaşa girişmez, bir sefere çıktıktan sonra haram aya girildiğinde de ayın geçmesini beklerdi.
Haram aylarda ne yapılmaz?
💠 Regaib Gecesi, Receb ayının ilk cuma gecesidir. Regaib, "Kendisine rağbet edilen şey, bol ve değerli bağış " manasına gelen ragîbenin çoğuludur.
💠 Hadis ve fıkıh literatüründe "bol sevap ve mükâfat, faziletli amel", özellikle Mâlikî fıkıh kaynaklarında sünnetin mukabili olarak "müstehap, nâfile ibadet" mânalarında kullanıldığı gibi hicrî takvime göre yedinci ay olan Receb'in ilk perşembesini Cuma'ya bağlayan geceye ad olmuştur.
💠 Regaip Kandili, "Çok lütuf ve ihsanla dolu, kıymetli ve değeri büyük, çok iyi değerlendirilmesi gereken gece" manası anlaşılır.
Regaip Kandili'nin önemi, anlamı ve fazileti
💠 Berat Gecesi, Şaban ayının 15'nci gecesidir. Arapça berâe/berâet kelimesinin Türkçeleşmiş şeklidir. Berâet, "iki şey arasında ilişki olmaması; kişinin bir yükümlülükten kurtulması veya yükümlülüğünün bulunmaması" manasına gelir.
💠 Şaban'ın on beşinci gecesinde Müslümanların Allah'ın affı ve bağışlaması ile günah yükünden kurtulacağı umularak bu geceye Berat Gecesi denmiştir.
💠 Peygamber Efendimiz (SAV), bu gece ile ilgili şöyle buyurur:
"Şaban ayının yarısı Berat Gecesi gelince; gecesini namazla, gündüzünü oruçla geçiriniz. Şüphesiz ki Allah, o gece güneşin batmasıyla dünya göğüne iner ve şöyle buyurur. "Benden af dileyen yok mu? Onu affedeyim! Rızık isteyen yok mu? Ona rızık vereyim! Şifa dileyen yok mu? Ona şifa vereyim!" (İbni Mace)
💠 Kurʼan-ı Kerim'in indirildiği düşünülen iki mübarek gece vardır. Bunlar Berat Kandili ve Kadir gecesidir.
💠 Müfessirler, Kur'an'ın tamamının Berat Gecesi'nde levh-i mahfûzdan dünya semasına indiğini, Kadir Gecesi'nde ise ayetlerin aralıklarla nazil olmaya başladığını düşünür.
Günahlardan kurtuluşa erme gecesi: Berat Kandili