Arama
Mutaffifin suresinden Müslümanlara öğütler
Müslümanların şahsiyetlerinin gelişmesindeki en önemli etkiyi Kur'an-ı Kerim ve hadis-i şerifler yapar. Hidayet rehberi olan yüce kitabımız, müminlerin kişiliğini inşa eder. İdeal bir şahsiyetin nasıl olacağı, toplum hayatında dikkat etmesi gereken durumlar anlatılır. Bu surelerden biri de Mutaffifîn'dir. Yüce Allah, ticaret ahlakına dair uyarılarda bulunur.
◾ Mutaffifin suresinde bireylerin birbirine güvenini zedeleyen, toplum düzeninde hak ve adaletin bozulmasına neden olan davranışlara dikkat çekilir. Kişilerin sadece kendi çıkarını değil de diğer kimselerin de çıkarlarını gözetilmesi gerektiğini anlatır. Bu sure, tüm insanlığı ilgilendiren kul hakkına dikkat çeker.
◾Ölçüde ve tartıda adaletsizlik yapan kimseler, başkalarından herhangi bir şey satın alırken kendi lehine bol ölçer, muhataplarına da baskı yapar. Eğer başkalarına ölçüyorlarsa onların aleyhine eksik tartar, zarara neden olurlar.
◾"Alırken tam, verirken eksik ölçmek" tamamen bencillik ve başkalarını aldatmayı kapsar. İslam'ın ahlakına aykırı olan bu haslet, Yüce Allah tarafından kınanır.
◾ Mal ve servet edinmenin en önemli vasıtası olan ticarette ana hedef tarafların yaptıkları alışverişten memnun olmalarıdır. Peygamberimizin (sav), "Alışveriş yapanlar birbirlerinden memnun olarak ayrılsınlar." tavsiyesi bu gerçeği dile getirir. (Tirmizî, Büyû', 27)
◾ Ayet-i kerimede ölçü ve tartı örnek verilen bir işlemdi. Genel olarak insanların, kendi haklarını gözettikleri kadar sorumluluklarını da özenle yerine getirmeleri gerektiği vurgulanır.
"Hayır hayır! Şüphe yok ki erdem sahiplerinin kaydı illiyyîndedir. Bilir misin nedir illiyyîn? O, amellerin kaydedildiği bir defterdir; onu Allah'a yakın olanlar görür. İyiler elbette nimet içindedirler." (Mutaffifîn suresi, 18- 22. ayetler)
Mutaffifîn suresinin tefsirini okumak için tıklayın
🔸
◾ Sahabeden Abdullah b. Abbas'ın bildirdiğine göre Peygamberimiz (sav) Medine'ye geldiği zaman ölçü ve tartı konusunda Medinelilerin yanlış davranışlar sergilediklerini gördü. Mekke'de nazil olan Mutaffifîn suresindeki buyrukları öğrenince ölçülerini daha dikkatli yapmaya başladılar.
◾ Peygamber Efendimiz, Medine'deki tüccarların satarken küçük, alırken büyük iki farklı iki farklı ölçek kullandığını görünce derhal yasakladı. Ayrıca "Ölçek Medine'nin ölçeği, tartı Mekke'nin tartısıdır" diyerek ölçü ve tartıda birliği sağladı.
🔸
Mutaffifîn suresi, 18- 22. ayetlerin tefsiri
Yüce Allah, kullarına bazı şeyleri gelenek ve kültürlerinde alışageldikleri üslûpla anlatmıştır. Bilindiği gibi cennet yükseklik, rahatlık, genişlik gibi niteliklerle tanıtılır; orada seçkin meleklerin bulunduğu belirtilir. Siccîn ise şeytanların dolaştığı, aşağı, karanlık ve dar bir mekân olarak nitelendirilir.
Mutaffifîn suresi, 18- 22. ayetlerin tefsirinin devamını okumak için tıklayın
◾ Peygamberimiz (sav) hadisinde ölçü ve tartıyı doğru olarak yapmayanların dünyada da kuraklık ve kıtlık ile cezalandırılacağı bildirilir. (İbn Mâce, "Fiten", 22) Medyen halkı bu durumu anlatan en güzel örnektir.
◾ Medyen halkı bolluk içinde, müreffeh bir hayat yaşıyordu; yani onların böyle ahlâk dışı davranışlara sapmaları yoksulluktan kaynaklanmıyordu. Hz. Şuayb, bu konu üzerinde çok durdu; ölçüyü, tartıyı eksik tutmamalarını, adaletle ve düzgün ölçüp tartmalarını, kendi çıkarları uğruna insanların mallarının değerini düşürmemelerini ve yeryüzünde fesat çıkararak ülke düzenini bozmamalarını emretti. Böylece hak dinin tevhid ve adalet ilkelerini toplumda yerleştirmeye çalıştı. Özellikle dürüstlük ilkesi üzerinde durdu. Kişinin insan ilişkileri alanında dürüst olmadıkça Allah'a karşı da dürüst olamayacağını anlattı.
"Günahkârlar (dünyada) iman edenlere gülüp dururlardı. Yanlarından geçtiklerinde birbirlerine kaş göz ederlerdi. Sonra kendi çevrelerine dönerken neşe içinde dönerlerdi. Müminleri gördüklerinde, "Bunlar gerçekten yollarını şaşırmış kimseler!" derlerdi. Oysa onlar, müminleri koruyup gözetmekle görevlendirilmiş değillerdi. Ama o gün de müminler kâfirlere gülecekler. Koltuklarına kurulup, "Kâfirler yaptıklarının cezasını buldular mı?" diye etrafa bakacaklar." (Mutaffifîn suresi, 29-36. ayetler)
Mutaffifîn suresi, 29-36. ayetlerin tefsirini okumak için tıklayın
🔸
◾ Alışveriş gibi günlük hayatımızın olmazsa olmazı noktalarda fitneye sebep olacak hareketler sosyal hayatın gelişmesini engeller.
◾ Ölçüyü tam yaprak hileden uzaklaşmak insanların birbirine olan güven duymalarına vesile olur. Piyasa düzenini sağlar. Bu emirler, adalet ve insanlar arasındaki güven ilişkisinin toplumsal önemini gösterir.
🔸
Mutaffifîn suresi, 29-36. ayetlerin tefsiri
Din konusunda insanların sırf kendi kişisel görüşlerine göre başkalarını yargılama yetkileri yoktur; bu konudaki ölçü ve dayanaklar Allah tarafından konulmuş olup dinî konulardaki eleştiri ve uyarılar da bu çerçevede kalmalıdır.
Mutaffifîn suresi, 29-36. ayetlerin tefsirinin devamını okumak için tıklayın