Arama
Nefsin mertebeleri nelerdir?
Dünyanın en şerefli mahlukatı olan insanın içinde arzuları barındıran nefis vardır. Ayrılmaz bir parça olan nefsiyle hayat süren insan, onun isteklerini ya dizginleyerek güzel mertebelere erişir ya da ona uyarak esfel-i safilin seviyesine düşer. Kulların bu büyük sınavı, bir ömür sürer. Nefsinin arzu ve isteklerine karşı durabilen kişi ahlakı ve olgunluğuyla bazı mertebelere erişebilir. İşte, nefsin yedi mertebesi...
Nefs-i Mülheme
🔷 "İlhama mazhar olan" manasına gelen mülheme, nefsin üçüncü mertebesidir. Nefs-i emmareden pişman olarak levvameye yükselen insan, tevbe istiğfarın ötesinde günahlardan özenle sakınır ve insanlara da iyiliği emretmeye başlar.
🔷 Kalbini Allah'a yakın kılmak için gayret gösteren nefs-i mülheme sahibi mümin, arzularına karşı direnerek belli bir kıvama erişmiş kimsedir. Kur'an-ı Kerim'de şöyle anlatılır:
"Nefse ve onu biçimlendirene; sonra da ona kötülük duygusunu ve takvasını ilham edene yemin olsun ki, nefsini arındıran kurtuldu."
(Şems Suresi, 7-9. ayetler)
Nefs-i Mutmainne
🔷 Yüce Allah'ın (CC) emirlerine titizlikle uyan, yasaklarından ciddiyetle kaçan ve kalbi hastalıklarından kurtularak hakiki imanı tadan kimsenin mertebesi nefs-i mutmainnedir. Güzel ahlakın hakim olduğu bu insan, davranışlarıyla bunu açıkça gösterir. Allah'tan (CC) razı olan ve Allah'ın (CC) razı olduğu kimsedir. Mutmain kelimesi "doymuş, tatmin olmuş kimse" manasına gelir.
🔷 Mutmain nefis Kur'an'da şöyle anlatılır:
"Ey mutmain nefs! Sen O'ndan hoşnut, O da senden hoşnut olarak Rabbine dön. Böylece has kullarımın arasına sen de katıl. Cennetime gir!"
(Fecr, 27-30. ayetler)
Nefs-i Râdiye
🔷 Nefsin beşinci mertebesi radiye, Allah (CC) ile beraber olma bilincinde, hikmete ve Rabbinden gelen her şeye razı olarak hoşnut hale gelen nefistir. Bu mertebedeki kimse kendi arzu ve isteklerini bir kenara bırakıp Yüce Allah'ın (CC) emirlerini titizlikle yerine getirir.
🔷 Radiye kelimesi "rıza gösteren, kabul eden, boyun eğen" manasına gelir. Rabbinden gelen her şeye sabrederek O'ndan razı olan kişidir. Bu mertebedeki kimse cennete girecektir.
"Sen O'ndan hoşnut, O da senden hoşnut olarak Rabbine dön."
(Fecr Suresi, 28. ayetler)
Abdulbasit Abdussamed'den Fecr Suresi'ni dinlemek için tıklayınız
Nefs-ı Merdıyye
🔷 Radıye mertebesinin ardından gelen merdıyye, Yüce Allah'ın (CC) kendisinden razı olduğu kimsenin mertebesidir. Böyle bir nefis sahibi kimse kötü huylardan arınmış halde haramdan uzak durarak, devamlı istiğfar eder.
🔷 Allah'ın (CC) razı olacağı mertebede bulunan kimse aynı zamanda Cenab-ı Hakk'tan (CC) gelenlere de razı olur. Kendisini muhasebe eden, Rabbinden gelene "O'ndan geldik dönüş ancak O'nadır" diyerek sabredendir.
"Sen O'ndan hoşnut, O da senden hoşnut olarak Rabbine dön."
(Fecr Suresi, 28. ayet)
Osman Şahin'in sesinden Fecr Suresini dinlemek için tıklayınız
Nefs-i Kamile veya Nefs-i Safiye
🔷 Nefsin en yüksek mertebesi olan kamile, saf ve olgunlaşmış bir nefstir. Kelime anlamı olarak "eksiksiz, olgun" manalarına gelir. Nefsin haram ve günahlarda uzak, kalbi hastalıkları bulunmayan, düşünce anlamında dahi kötü bir fikir zihninden geçmeyen nefs seviyesidir.
🔷 Tasavvufta bu mertebedeki insanların bir fâsık ile görüştüklerinde, o fâsığın hâlini anladıkları, kalbî hastalıklarının ilâcını, hâl lisânıyla kendilerine bildirdikleri söylenir.
Allah'ın müminlere cennette hazırladığı nimetler ile ilgili ayet ve hadisler