Arama
Orta Asya'nın kadim şehri: Merv
Binlerce yıllık geçmişiyle tarihi bir şehir olan Merv, Abbasiler ve Selçuklular devirlerinde altın çağlarını yaşadı. Büyük Selçukluların bir dönem başkentliğini üstlenen şehir, bünyesinde barındırdığı kütüphane ve medreselerle ilmi bir merkez oldu. Moğol istilasında harap olan Merv bir de büyük kıtlığa maruz kalınca ahalisini kaybetti. Sizler için Büyük Selçukluların başkenti Merv'in tarihini araştırdık.
◾ Hz. Osman'ın (RA) Basra valisi Abdullah b. Amir tarafından fethedilen Merv, Horasan bölgesinin başşehri olarak uzun yıllar boyunca Müslümanlara hizmet etti.
Abdullah b. Amir kimdir?
626 – 679 yılları arasında yaşayan Abdullah b. Amir, Hz. Osman (RA) ve Muaviye dönemlerinde Basra valiliği yapar.
◾ İlk dönemlerden itibaren zaman zaman karışıklıklar ve kaosa sahne olan Merv, her türlü olumsuzluğa rağmen daima bir islam beldesi olarak Horasan'ın merkezi oldu.
◾ Şehrin ilk camileri ise Benî Mahân Camii ve Mescid-i Atîk. Abbasilerin tarih sahnesine çıkarak ele geçirdikleri ilk şehir olan Merv, Abbasiler için önemli bir merkezdi.
◾ Merv'in mamur bir şehir olarak tarih sahnesine çıkışı ise Abbasi halifesi Me'mun dönemine rastladı. Başşehir olarak Merv'i seçen Me'mun, şehri Maveraünnehir'e açılan bir kapı olarak kullandı.
◾ Böylece şehir o istikamet yönünde büyüme gösterdi. Belli bir müddet sonra Me'mun'un Bağdat'a dönmesi üzerine şehir uzun yıllar boyunca Tahirî Hanedanlığı tarafından yönetildi.
◾ Dandanakan Savaşı'nın ardından yükselişe geçen Selçuklular Merv'i eski, şatafatlı günlerine götürdüler. Doğu Horasan'ın hakimi Çağrı Bey bölgeyi Merv'den yönetti.
Dandanakan Savaşı nedir?
23 Mayıs 1040'da gerçekleşen muharebe sonucunda Gazneliler yıkılma sürecine Selçuklular ise yükselme devrine girdiler.
◾ 1063 yılında Melik Muhammed Alparslan'ın Selçuklu Sultanı olması ile beraber Merv, şehzadeler şehri oldu. Merv'in surlarını Sultan Melikşah yeniledi, Sultan Muhammed Tapar döneminde ise Melik Sencer burada kaldı.
◾ Melik Sencer'in Selçuklu tahtını ele geçirmesi ile beraber Merv, Büyük Selçukluların başşehri oldu. Bu uzun dönemde büyük uğraşlarla Merv adeta tekrar kurulmuş oldu.
◾ Sultan Sencer'in emriyle şehre eklemeler yapılarak büyütüldü. Ayrıca yeni surlar ile beraber Merv farklı bir kimliğe ve görünüşe bürünmüş oldu.