Arama
Osmanlı Devleti'nin ilk Şeyhülislamı
Osmanlı Devleti'nin ilk şeyhülislamı olan Molla Fenari, hayatını ilme adamış büyük bir alimdi. İslam coğrafyasının bir bölümünde ders okuyup, bir bölümündeyse ders veren Fenari, Osmanlı adalet sisteminin oturtulması için büyük bir çaba gösterdi. Yetiştirdiği talebeler ve yazdığı kitaplar yoluyla adını günümüze dek ulaştıran Molla Fenari, Osmanlıların ilim bahçesinde açan ilk gülüydü.
FENARİ NE DEMEK
◾ Molla Fenari'nin meşhur ve eşine az rastlanır lakabının nerden geldiği konusunda üç farklı görüş bulunur. Bunlardan birine göre büyük alim Fenar köyünde doğduğu için bu nisbetle anılır. Birine göre babası fenercidir ve lakap buradan gelir. Diğer görüşe göre ise Molla Fenari'nin Emir Sultan'a bir fener hediye etmesi halk nezdinde onun "Fenari" şeklinde anılmasına sebep olur.
◾ Bu üç görüş arasından en makul olansa Şemseddin Muhammed b. Hamza'nın Yenişehir ile İnegöl arasında bir köy olan "Fenar"da doğması ve bu nisbetle anılmasıdır.
HAKKANİYETLİ BİR KADI
◾ Kadılık döneminde İslam hukuku kaidelerine sıkı sıkıya bağlı olan büyük alim Molla Fenari ile Osmanlı'nın unutulmaz padişahlarından Yıldırım Bayezid arasında müstesna bir olay geçer.
◾ İlk Osmanlı şeyhülislamı olan Molla Fenari, bir davada şahitlik yapmak isteyen Yıldırım Bayezid'in cemaatle namazı terk ettiği için şahitliğini kabul etmez. Bunun üzerine Yıldırım Bayezid, sarayın karşısına bir mescid inşa ettirip namazları cemaat ile kılmaya gayret eder.
(X) Kaynak: Hakkı Aydın, İslâm Hukuku ve Molla Fenarî
MOLLA FENARİ'NİN ÖĞRENCİLERİ
➡ Telif eserlerle çokça uğraşan Fenari aynı zamanda büyük bir müderristir. Hayatı aldığı büyük sorumluluklar boyunca ders vermeyi ihmal etmeyen Fenari, pek çok talebe yetiştirir.
◾ İbn-i Hacer el Askalani
1372 - 1449 yılları arasında yaşayan meşhur hadis alim ve hafızı İbn-i Hacer el Askalani, bir dönem Molla Fenari'den ders okur.
◾ Ebu Abdullah Muhyiddin b. Süleyman b. Mesud el Kafiyeci
1386 - 1474 yılları arasında yaşayan Ebu Abdullah Muhyiddin b. Süleyman b. Mesud el Kafiyeci, Kafiye isimli kitabı çok okutması sebebiyle "Kafiyeci" sıfatıyla tanınır. Fenari'nin talebelerindendir.
◾ Emir Buhari
1368 - 1429 yılları arasında yaşayan Emir Buhari'nin tam adı Şemseddin Muhammed'dir. Aynı zamanda Sultan Yıldırım Bayezid'in damadı olan ve Bursa'da Emir Sultan olarak tanınan Şemseddin Muhammed, Molla Fenari'den Konevi'nin "Miftahu'l Gayb" eserinin icazetini alır.
◾ Kara Yakup ve Sarı Yakup
Karaman'da kaldığı sürede Molla Fenari'den ders alan iki Yakup Efendi için Molla fenari, "Bu iki Yakup benden ders okudular" diyerek övgüyle bahseder.
GÖNLÜ TOK BİR ALİM
◾ Molla Fenari, Osmanlı sarayının ve devlet erkanının hatta halkın da yoğun teveccüh ve yardımlarına rağmen sade, mütevazı bir hayat sürmeyi tercih etti.
◾ Geçimi için Bursa'nın geleneksel tacirliği olan ipekçiliği tercih eden büyük alim, geniş bir servete sahip oldu. Lakin bu serveti kendinden ziyade vakıflar eliyle halk için harcadı.
TEŞVİK EDİCİ BİR ALİM
◾ Yaşamı boyunca beş Osmanlı padişahı gören Molla Fenari, Osmanlı'nın ilim sahasındaki yüzü olarak tebarüz eder. Sultan II. Murad tarafından hayatının geç döneminde getirildiği şeyhülislamlık görevi boyunca Osmanlı adaletinin haritasını oluşturur.
◾ Etrafında bulunanları ilmi hususlarda teşvik eden Fenari aynı zamanda Osmanlı vakıflarının tanzimi ve tesisi noktasında yaptığı icraatlar sebebiyle halkın büyük bir teveccüh ve ilgisine mazhar olur.