Arama
Osmanlı'nın ilk mescidi: Kuyulu Mescid
Osmanlı Beyliği'nin Söğüt'te Ertuğrul Gazi tarafından yaptırılmış ilk mimari eseri olarak görülen mescid, içinde kuyu bulunması nedeniyle "Kuyulu Mescid" olarak da adlandırılır. Mescid, 1276 tarihinden önce Ertuğrul Gazi tarafından yaptırılmış, II. Abdülhamid tarafından 1902 yılında aynı temeller üzerine inşa edilmiş ve daha sonraları onarım görmüştür. Asıl ismi Ertuğrul Gazi Mescidi olan eser Osmanlı'nın ilk eseri olarak bilinir. İşte Müslümanlığı, adaleti ve hoşgörüyü, Hristiyanlara veya gayrimüslim topluluklara öğretme amacıyla inşa edilen mescidin hikâyesi...
Ancak kitabede verilen 1171 (1757) tarihi, III. Ahmed'in tahttan indirilmesinden (1730) yirmi yedi yıl sonrasına (III. Mustafa'nın cülûs yılı) aittir. Öte yandan türbe hariminin mimari özellikleri Orhan Gazi devrinden kalma olduğunu göstermekte, bu sebeple fahiş bir tarih hatası taşıyan kitabenin yapının geçirdiği aşamalar hususunda da doğru bilgiler vermediği anlaşılır.
Rivayetlere göre gayrimüslimler, Ertuğrul Gazi'nin aşiretiyle bölgeye gelmesinden rahatsız olur. Bölgeden gönderebilmek adına su ihtiyaçlarını karşıladıkları dereyi, insanı halsiz ve hasta edebilecek şekilde zehirlerler. Ertuğrul Gazi, çözüm bulmaya çalışır ama başarılı olamaz. Bir gün namaz sonrası uykuya dalar ve rüyasında mescidin yanında bulunan ağaçların filizlendiğini görür. Mescidin bulunduğu alanda kuyu kazmaya başlar.
3 günlük kazının sonucunda suyu bulur. Suyu bulduğunu kimseye söylemez. Suyun tespiti için 3 gün kendisi, 3 gün de atına bu suyu içirir. Osmanlı adaletini de gösteren bu hadise neticesinde, suyun zehirli olup olmadığını kesinleştirir; bölgedeki Müslümanlara ve gayrimüslimlere, içilebilir su bulduğunu ve kullanabileceklerini müjdeler.
Mescid, 1402 yılından 1902'ye kadar eski yapıya uygun olmayan bir şekilde onarılır, Sultan 2. Abdülhamid döneminde ise aslına uygun şekilde restore edilir.
Ertuğrul Gazi Türbesi, çam ağaçlarının gölgelendirdiği geniş bir bahçenin içinde yer alır. Bahçenin giriş kapısı empire üslûbunun özelliklerini yansıtmakta ve Sultan Abdülmecid devrinden kalma olduğunu belli etmektedir. Kesme köfeki taşı ile inşa edilmiş olan kapı içbükey profilli yuvarlak bir kemerle taçlandırılmış, yanlardan dorik başlıklı ikişer pilastırla kuşatılmıştır. Türbe binası altıgen planlı ve kubbeli bir gövde ile dikdörtgen planlı ve beşik çatılı bir giriş bölümünden oluşur.