Arama
Özbek Türkçesi Ramazan sözlüğü
Büyük bir heyecan ile beklenen Ramazan ayı, Özbek halkı tarafından coşku ve sevinçle karşılanır. Özbekistan'da konuşulan lehçe, Türkiye Türkçesine oldukça benzemektedir. Özbek Türklerinin bu mübarek ayda dilinden düşmeyen ve günlük yaşantılarında yer verdikleri bazı İslami kelimeler bulunur. İşte, Orta Türkçenin temsilcisi Özbekçede var olan birbirinden güzel Ramazan terimleri...
ORUÇ - RO'ZA
🔹 Özbek Türkçesinde "oruç" kelimesini "ro'za" sözcüğü karşılamaktadır. Diğer lehçelerde "oraza" şeklinde karşımıza çıkarken Özbek Türkçesinde /o/ harfinin düştüğünü görmekteyiz.
➡ Ro'zangiz muborak bo'lsın!
➡ Orucunuz mübarek olsun.
ZEKAT - ZAKOT
🔹 Zekat, "dinen zenginlik ölçüsü kabul edilen miktarda mala sahip olan kimselerin Allah (CC) rızası için belirli kişilere vermesi gereken belli miktarı" ifade etmektedir.
🔹 Müslüman bir ülke olan Özbekistan'da zekat sözcüğü, "zakot" sözcüğü ile karşılık bulmaktadır.
➡"Ro`za tutish jon uchun zakot, badan uchun riyozat, yaxshilik uchun da`vat, gunohlardan saqlanish", demakdir.
➡"Oruç, ruha zekat, bedene riyazet, hayra davet ve günahlardan sakınmak" demektir.
MİSAFİR-MEHMON
🔹 Orta Türkçeyi temsil eden Özbek Türkçesinde, Eski Türkçe kelimeler ve Fars dilinden unsurları bünyesinde barındırmaktadır.
🔹 Bu duruma Farsçadan ödünçlenen "misafir" sözcüğünü örnek verebiliriz. Özbek Türkçesindeki ünlülerin Eski Türkçe unsurları ve kendi dilindeki ögeleri yuvarlaklaştırmasıyla ünlüdür. Misafir kelimesi de bu lehçede "mehmon" olarak karşımıza çıkmaktadır.
➡ Umrindo'n baraka tap! Eşigindo'n mehmon o'rimasin!
➡ Ömründen bereket bul! Kapından misafir eksilmesin!
YARDIM- KO'MAK
🔹 Yardım, çaresiz bir kimseye karşılık beklemeden uzatılan bir eldir. Türk dünyasının bilhassa önem verdiği bu ifadenin Özbek Türkçesinde karşılığını "ko'mak" sözcüğü ile bulmaktadır.
🔹 Diğer Türk lehçelerinde "kömek" olarak yaygındır.
➡ O'zbekiston Qurolli kuchlarining yig'ma guruhi zilzila bo'lgan joylarda aholiga ko'mak bermoqda.
➡ Özbekistan silahlı güçleri deprem olan yerlerin halkına yardım etmekte.
SAHUR - SAHARGİ AVKAT
🔹 Özbek lehçesinde, sahur kelimesi yerine sahurdaki yemek anlamına gelen "sahargi avkat" ifadesi karşılamaktadır.
➡ Ramazon oyining ro'zasini tong otganidan kun botgunicha xolis Alloh taolo uchun tutishni niyat qildim. Allohu akbar.
➡ Ramazan ayının orucunu güneşin doğuşundan güneşin batışına kadar Allah (CC) için niyet ettim. Allahu Ekber.