Arama
Peygamber Efendimiz Veda Hutbesi'nde neler öğütledi?
Peygamber Efendimizin (sav) Medine'ye hicretinin 10. yılında yapmış olduğu ilk ve son haccı, Veda Haccı olarak adlandırıldı. Efendimiz (sav), Arafat Vadisi'nin ortasında 124 bin Müslümanın şahsında bütün insanlığa hitap etti. Resulullah'ın (sav) Arafat'ta verdiği Veda Hutbesi, İslam dininin özetini teşkil eder.
📌Kur'an-ı Kerim'de çeşitli surelerde Allah'a gerektiği gibi kulluk edilmesi, O'na boyun eğilmesi emredilir.
"Ey iman edenler! Allah'a itaat edin, peygambere itaat edin, sizden olan ülü'l-emre de. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah'a ve âhirete gerçekten inanıyorsanız- onu, Allah'a ve peygambere götürün. Bu, elde edilecek sonuç bakımından hem hayırlıdır hem de en güzelidir." (Nisâ suresi, 59. ayet)
(x) Nisâ suresi, 59. ayetin tefsiri
(x) Nisâ suresi, 59. ayetin mealii
(x) Fikriyat podcastlerden Nisâ suresi 59. ayeti okumak için tıklayın
➡ Peygamberimiz (sav) zaman zaman geceleri kalkar ve ibadet ederdi. Uzunca bir süre huşu içerisinde kıyamda dururdu. Gözyaşları eşliğinde secdeye kapanırdı. Gönülden Allah'a yakarışta bulunurdu. Onun bu haline gıptayla şahit olan Hz. Aişe (ra), "Ya Resûlallah! Rabbin geçmiş ve gelecek bütün günahlarını bağışladığı hâlde niçin bu kadar ibadet ediyorsun?" diye sordu. Allah Resûlü (sav), değerli eşinin bu sorusuna şu cevabı verdi: "Allah'a şükreden bir kul olmayayım mı Ey Aişe? (x) (Müslim, Sıfâtü'l-münâfikîn, 81; İbn Hıbban, Sahih, II, 36.)
"Ashabım! Kimin yanında bir emanet varsa, bu emaneti sahibine versin. Size hediye verene hediye ile karşılık verin."
💠
📌 Peygamber Efendimiz (sav) emanet konusuna çok ehemmiyet gösterirdi. Öyle ki "Muhammedü'l-emîn" lakabıyla bilinirdi.
📌Müslümanın özelliklerinden biridir emin, güvenilir olmak. Bundan dolayı da vefatından önce Müslümanlara bir kez daha emanete riayet etme konusunda öğütte bulundu.
📌Kur'an-ı Kerim'de Müslümanların emanete riayet etmeleriyle ilgili olarak şöyle buyurulur:
"Ehl-i Kitap'tan öylesi vardır ki, ona yüklerle mal emanet etsen onu sana noksansız öder; içlerinden öylesi de vardır ki, ona bir dinar emanet etsen tepesine dikilip durmadıkça onu sana ödemez. Çünkü onlar "Ümmîlere yaptıklarımızdan dolayı bize bir vebal yoktur" derler. Onlar bile bile Allah adına yalan söylemektedirler." (Âl-i İmrân suresi, 75. ayet)
(x) Âl-i İmrân suresi, 75. ayet tefsiri
(x) Âl-i İmrân suresi 75. ayet meali
(x) Fikriyat podcastlerden Âl-i İmrân suresi 75. ayeti okumak için tıklayın
📌Emanete riayet etmek, toplum içerisindeki ilişkiyi, birlik ve beraberliği büyük ölçüde etkiler. Nitekim Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: "Dört haslet vardır; kimde bu hasletler bulunursa o kimse halis münafıktır. Kimde de bunlardan biri bulunursa, onu bırakıncaya kadar kendinde nifaktan bir haslet var demektir: Emanet edilince hıyanet eder, konuşunca yalan söyler, söz verince sözünde durmaz, husumet edince haddi aşar." (x) (Buharî, İman 24, I, 14; Müslim, İman 106. I,.78 ; Ebu Davud, Sünnet 16. V, 64)
📌Birine korunması için bırakılan mal gibi Allah'ın müminden yerine getirmesini istediği ibadetler de birer emanettir.
📌Emanete riayet etmek konusunda en güzel örnek Peygamber Efendimizin (sav) hayatıdır. O'nun (sav) gençlik yıllarına rastlayan Kâbe'nin tamiri ve Hacerülesved'in yerine konulması olayındaki rolü, toplum içerisinde en doğru sözlü ve güvenilir kimse olduğunu gösterir.
➡ Her kabilenin, Kabe'nin tamiri sonrasında Hacerülesved taşını yerine konması gibi şerefli bir işte pay sahibi olmayı istemesi üzerine ihtilâf çıkmış, problemin çözümü ertesi gün Kâbe'nin önünde görülecek ilk şahsa bırakılmıştı. Yolu beklenen bu zatın Hz. Muhammed (sav) olduğu görülünce herkes, "El-Emîn geliyor" diye memnuniyetini belirtmişti. (x) (Müsned, III, 425)
"Ey insanlar! Sözlerimi iyi dinleyin, iyi muhakeme edin. Bütün ırklara mensup Müslümanların, Müslümanların kardeşi olduğunu bilin. Bütün müminler kardeştir. Kimseye, gönül rızası olmadıkça, kardeşinin malı helal değildir. Sakın haksızlık etmesin, hile yapmasın, haince davranmasın."
💠
"Müslümanın kim olduğunu size anlatayım mı? Müslümanların, dilinden ve elinden zarar görmediği kişidir."
💠
📌Peygamber Efendimiz (sav), Müslümanların kardeş olduğunu Veda Hutbesi'nde bir kez daha vurgulayarak toplumlar arasındaki ilişkiyi pekiştirdi.
📌İslam'ın öngördüğü 'toplum', kardeş toplumudur. Kardeşlik her türden, sınıftan, mevki ve makamdan Müslümanı kapsayıcı bir nitelik taşır. Din kardeşliğinin gereği olarak müminler arasında yardımlaşmanın, dostluğun, ülfet ve muhabbetin, şefkat ve merhametin gelişip güçlenmesi, artması, yaygın hale gelmesi hem teşvik hem emredilir.
📌Allah Resulü (sav), Medine'ye göç ettiğinde ensarla muhacirleri bir araya getirerek her iki topluluktan kardeş tayin etti. Bu tam bir kaynaşma ve dayanışmanın oluşmasını sağladı.
📌Muhacirler ve ensar kan bağından öte bir bağlılıkla birbirlerine bağlandı. Hatta mirasla ilgili ayetler gelinceye kadar bu kardeşler birbirine vâris dahi oluyorlardı.