Arama
Peygamber Efendimize yazılan Mevlid-i Şerifler
Resul-i Ekrem Efendimizin (SAV) doğumu; kötülüğe batmış, iyilerin azınlıkta kaldığı bir zamanda vuku bulan bir güzellik olarak tüm insanlığa ferahlık verdi. O'nun (SAV) doğduğu gece, alemlere huzur ve sükun geldi. Müslümanlar tarih boyunca Peygamberimize (SAV) olan sevgilerini türlü vesile ve şekillerle ifade ettiler. Hz. Muhammed'in (SAV) doğumunu esas alan mevlid türü işte bu ifadelerden biriydi. Mübarek Mevlid Kandili vesilesiyle Efendimize (sav) yazılan mevlid-i şerifleri sizler için derledik.
"Şehâdetde bu mevlid cisminündür
Hakikatde ta'ayyün isminündür"
Kerimî
(X) Kerimî kimdir❔
(X) 1546'da vefat eden şair. Kerimî, mevlidinde yalnızca meydana gelen manevi doğumu anlatır. Bu bağlamda Ahmedî'yi etkiler.
📌 Hakkında pek bir malumat olmayan Kerimî'nin 1546'da vefat ettiğini Latîfî söyler. Vefatından evvel tezkiresini yazmakta olan şair, Bursalıdır. Mutasavvıf bir şair olan Kerimî, Süleyman Çelebi'den sonra tespit edilen ilk Mevlid yazarıdır. Eserde şairin, iyi bir Arapça ve Farsça eğitim aldığı anlaşılır. İrşâd'ın dili sade olup okuyucu tarafından rahatça anlaşılabilirdir.
(X) 🔍 Bilgi Notu: Süleyman Çelebi'nin fazla odaklanmadığı "doğum" hadisesini merkeze alan eserin bilinen iki nüshası bulunur.
Eserden alıntı
↪
"Dimişler mevlidin sûretde tekrar
Eyü dimişler ana yo-kdur inkâr
Şehâdetde bu mevlid cisminündür
Hakikatde ta'ayyün isminündür
Anufi ma'nide dahi mevlidi var
Velî ne valide ne vâlidi var
Ezelde mevlidin işit 'ıyânı
Ebedde nicedür anla beyânı"
(X) Mevlid Kandili hakkında detaylı okuma yapmak için tıklayın
"Cümle eşyâʾ varlığına ol sebeb
Rahmeten li'l-ʿâlemîn didi Çalab"
Muhibbî
(X) Muhibbî kimdir?
(X) 1558 yılında vefat eden şair. Hakkında detaylı bilgi bulunmaz. Eserlerinden anlaşıldığı kadarıyla İslami ilimlere vakıf olup edebi bir bilgiye sahiptir.
📌 Milletimiz, Efendimizi (SAV) o denli sevmiştir ki hakkında pek bilgi bulunmayan, muhtemelen hayatları tekkede geçen Muhibbî gibi şairler dahi mevlid yazımı içerisine girmiştir. Şair "Ve seni ancak âlemlere rahmet olarak gönderdik." ayetine, eserinde nazire yaparak, "Rahmeten li'l-âlemîn didi Çalab" dizesini yazar. Bu metinler, milletimizin Resulallah'a (SAV) karşı duyduğu sevgiyi göstermesi bakımından önemlidir.
(X) 🔍 Bilgi Notu: Muhibbî, Kanuni Sultan Süleyman ile karıştırılmamalıdır. Ayrıca bahse konu olan Muhibbî'nin tam adı var olan eserlerde geçmez.
Eserden alıntı
↪
"Rahmetinden bizi insân eyledi
Hem Habîb'in bize ihsan eyledi
Rahmete sebeb olan oldur bize
Ni'mete sebeb olan oldur bize
Cümle eşyâʾ varlığına ol sebeb
Rahmeten li'l-ʿâlemîn didi Çalab
Rahmetidür Ahmed anun rahmeti
Ümmetine mesken itdi cenneti"
"Anadan togdıgı gice ol habîb
Çok alâmet oldı âlemde garîb"
Akşemseddinzade Hamdullah Hamdi
(X) Akşemseddinzade Hamdullah Hamdi kimdir? 1449-1503 yılları arasında yaşayan şair. Meşhur Akşemsedin'in en küçük oğlu olan şair, mesnevi ve gazel türlerinde öne çıkar.
📌 Hamdullah Hamdi'nin "Ahmediyye" olarak bilinen Mevlidi, Anadolu coğrafyasında çok okunan, istifade edilen bir kitap olmuştur. Eser, salt bir Mevlid olmaktan ziyade Efendimizin (SAV) hayatını da anlatması bakımından önemli bir noktadadır. Şair, "Ahmediyye oldı bu mevlüde nâm / Namını itdüm tokuz yüzde tamâm" beyti ile eserin yazılış tarihini ve adını zikreder.
(X) 🔍 Bilgi Notu: Anadolu'da ilk hamse sahibi olan şair, Yusuf u Zuleyha adlı eseri ile epeyce büyük bir şöhrete kavuşmuştur.
Eserden alıntı
↪
"Her ki ister cânına âb-ı hayât
Ol habîbi anub eyde es-salât
Anadan togdıgı gice ol habîb
Çok alâmet oldı âlemde garîb
Cûşa geldi ol gice bir hoş nesîm
Oldı buyından muattar her şemîm
Zeyn iderken gülşen-i rıdvân eli
Ol yile irmiş meger ihsân eli"
"Habîbullâh'dur adıdur Muhammed
Anun dostluguna oldı bu eyvan"
Sinanoğlu
(X) Sinanoğlu kimdir? Ne zaman ve nerede doğduğu ile alakalı bir malumat bulunmayan şair, edebi bir gayeden ziyade hayır işlemek maksadıyla eseri kaleme almıştır.
📌 Mevlid-i şerif yazmak, Anadolu coğrafyasında, bir kurtuluş vesilesi olarak görülür. Pek çok isim Resulallah'a (SAV) olan sevgisini mevlid türü ile dile getirerek ilahi kurtuluşa erme çabası içinde olmuştur. Bu minvalde bir mevlid telif eden Sinanoğlu, "Ḥabîbullâh'dur adıdur Muḥammed / Anun dostluġuna oldı bu eyvan" dizeleri ile Efendimize (SAV) olan sevgisini ve hürmetini aşikar eder.
(X) 🔍 Bilgi Notu: Mevlid, eski Anadolu Türkçesi'ne uygun biçimde yazılmıştır. Eserin formatının mesnevi olmasına rağmen arada gazeller de bulunmaktadır.
Eserden alıntı
↪
"Ne sulṭândur ki bildin mi o sulṭân
Ṭabîb odur, odur dertlere derman
Ḥabîbullâh'dur adıdur Muḥammed
Anun dostluġuna oldı bu eyvan
Bulut gölge olurdı ol Ḥabîbe
Görüb îmâna geldi niçe ruḥbân
Niçe kez mu'cîzâtı ẓâhir oldı
Daḫi dünyâya gelmedin ey cân"
(X) Mevlid Kandili'nde ne yapmak gerekir? Okumak için tıklayın
"Etme Şemsî miskini yâ Rabbenâ
Rûz-ı mahşerde Habîbinden cüdâ"
Şemseddin Sivâsî
(X) Şemseddin Sivâsî kimdir❔
(X) 1520-1597 yılları arasında yaşayan âlim ve şair. Arapça, Farsça ve dini ilimlere vukufiyeti ile öne çıkan şair, hayatı boyunca ehl-i sünnet dışı görüşlere karşı çok sert bir tavır takınmıştır.
📌 Büyük bir alim olan Şemseddin Sivâsi aynı zamanda divan sahibi bir şairdir. Hayatını dini ilimlerle iştigal ederek geçiren şair, Efendimize (SAV) duyduğu aşkı "Mevlid" ismini verdiği maznun eserde dile getirir. Sivâsî, "Rûz-ı mahşerde Habîbinden cüdâ" dizesinde Efendimize (SAV) olan sevgisini dile getirir. "Vesiletü'n Necat"tan daha uzun olan eser, bugün dahi Kilis ve Şanlıurfa yörelerinde okunmaktadır.
(X) 🔍 Bilgi Notu: Şemseddin Sivâsî Mevlidi, Orta Anadolu ve Doğu bölgelerinde uzun yıllar okunmuştur.
Eserden alıntı
↪
"Yâ İlâhî ol Habîb'in hürmeti
Dahi esmâ vü sıfâtın hürmeti
Etme Şemsî miskini yâ Rabbenâ
Rûz-ı mahşerde Habîbinden cüdâ
Dahi cümle mü'minîni yâ Kerîm
Lutfına müstagrak eyle yâ Rahîm"