Arama
Ramazan ikliminin çocuklara aktarımı
Rahmet ve bereket ayı Ramazan, çocuklara İslam'ı anlatmak, sabrı öğretmek, medeniyet ve oruç bilinci oluşturmak için önemli bir fırsattır. Konuşmaya başladıkları günden itibaren çevresinde gördüğü her şeyi sorgulayan çocuklar, Ramazan geldiğinde oruç ile ilgili birçok soru soracaktır. Bu mübarek ayın ruhunu, çocuklara aktarma noktasında özellikle anne babalara büyük vazifeler düşmektedir. Peki, ebeveynler Ramazan iklimini çocuklara nasıl aktarmalıdır?
🔸 Oruç tutmanın, Allah'ın verdiği nimetlere şükrümüzün bir göstergesi olduğunu, imanımızı güçlendirmek, sabrı idrak etmek için bu ibadeti gerçekleştirmek gerektiğini en güzel şekliyle çocuklara anlatmak gerekir.
🔸 Süreç ile ilgili Güler, "Önce bilgilendirme, sonra sevdirme, ardından bilinçlendirme, sonra da pratik diyoruz. "Ramazan nedir? Niçin Ramazan bizim için önemli?" Bunları anlatmak gerekir. Ramazan'ı, orucu sevdirmek için model şahsiyetlerin kıssalarının anlatılması önemli. Ayrıca nasıl oruç tutacağımızdan önce "Niçin oruç tutacağız ve Ramazan'a niçin sahip çıkacağız?" soruları ile bilinç eğitimi dediğimiz şeyi veriyoruz. Bir de pratikte de "Nasıl oruç tutacağız?"ı yaşayarak deneyim edinmesini sağlıyoruz" diyerek çocuklarda Ramazan bilinci oluşturmanın yöntemlerinden bahsetti.
"ÜÇÜNCÜ SINIFTAN İTİBAREN ORUÇ TUTABİLİRLER"
🔸 Anne-babasının ve çevresindeki diğer insanların oruç tuttuğunu gören çocuk, bunu kendiliğinden deneyimlemek isteyecektir.
🔸 Bir çocuğun gerçek manasıyla oruç tutabileceği zaman dilimine de değinen Güler, "Zora sokacak, onların bedenlerine zarar verecek orucu emretmemek ama tutabilecek çocuklara da engel olmamak gerekiyor. Ben çocuklara üçüncü sınıftan itibaren oruçlarını tutmalarını tavsiye ediyorum. Biraz teşvik de etmek lazım çocukları. "Hadi sen tutabilirsin" demek lazım."
TEKNE ORUCU
🔸 Oruç tutmak isteyen çocukları alıştırmak için Anadolu pedagojisinde ilk olarak "tekne orucu" tutturulur. Böylece oruç kavramını öğrenmiş olan çocuk, onu fiile dökerek yavaş yavaş deneyimler. Amaç, çocuğun oruç ibadetini dayanabileceği ölçüde eda etmesini sağlamaktır.
🔸 Ramazan'ı bir fırsat olarak gördüğünü belirten Güler, "Oruca dayanamayacak çocuklara kendini tutma sürelerini kısaltmışlar ve tekne orucu demişler. Yani bir öğünü yiyorsun, diğer öğüne kadar hiçbir şey yemiyorsun. Bu tekne orucu oluyor. Kendini tutma noktasında en etkili eğitim oruçtur. O yüzden Ramazan gerçekten yedisinden yetmişine kadar ciddi bir ekosistemdir" dedi.
KAVANOZ ORUCU
🔸 Tekne orucunun yanı sıra İzmir civarında yaygın olarak çocukların tuttuğu "kavanoz orucu" bulunur. Aynı tekne orucuna benzer, burada amaç çocuklara orucu oyun ile eğlenceli hale getirerek sevdirmektir.
🔸 İbrahim Güler bu orucu şöyle anlatır: "Çocuğun çantasına kavanoz koyuyorsunuz. Mesela sabah birinci sınıfa giden çocuk kahvaltı yapacak. O kavanozu açıyor, ağzındaki orucu dolduruyor ve sonra tekrar kapatıyor. Kahvaltısını yaptıktan sonra yemeği durduruyor. Sonra kavanozu açıyor, orucu içine çekiyor ve tekrar kapatıyor. Hani kavanoza koyduğu orucu tekrar geri alıyor. Tekne orucunun farklı bir versiyonu. Çocukların daha çok hoşuna gidecek gibi duruyor."
🔸 Enes'ten (RA) rivayet edildiğine göre Peygamber Efendimiz (SAV) şöyle buyurdu: "Kolaylaştırınız, zorlaştırmayınız. Müjdeleyiniz, ürkütmeyiniz." (Buhâri, İlim 11, Edeb 80, Cihâd 164)
🔸 Bu hadisten hareketle çocukları zorlamamak gerektiği, tutmak isteyenlere de tekne veya kavanoz orucu ile kolaylık sağlamanın önemli olduğu anlaşılır.
🔸 Meseleye dair İsmail Güler, "Zorlanan bir çocuğun oruç tutmasını istemek ne kadar tehlikeliyse, tutabilecek çocuğa da sen tutamazsın deyip onu geri bırakmak o kadar tehlikelidir. İşte bu tekne, kavanoz orucu dediğimiz şeyler bunun ön hazırlığı aslında. Sahuru ye, bakalım öğlene kadar dayanabilirsen dayan, olmazsa öğlende de bir ye ve akşama kadar oruç tut" dedi ve oruç ile mesafe koyma eğitimi yapılmış olduğunu açıkladı.