Arama
Regaip Kandili gelenekleri nelerdir?
Hicri takvime göre Receb, Şaban, Ramazan aylarından oluşan ve "Üç aylar" olarak ifade edilen zaman dilimi içinde Müslümanlar için "bin aydan daha hayırlı bir gece" ve mukaddesat atfedilen geceler vardır. Bu günlerden Regaib, Miraç ve Berat Kandilleri müminler için birleştirici olduğu kadar inananların manevi anlamda arınmaya, temizlenmeye niyet ettiği günlerdir. Peki kandil geleneklerimiz neler? Üç ayların ilk cumasında kutlanılan Regaip Kandili'nde neler yapılır?
➤ Ramazan ayıyla özdeşleştirdiğimiz mahya geleneği Osmanlı'da ortaya çıkar. Kandil gecelerinde cami minarelerinin arasına asılan mahyalar adeta o geceyi simgeleyen kandillerdir.
Mahya nedir?
Camilerde iki minare arasına gerilen ipler üzerine kandil veya
elektrik ampulleriyle yazılan yazı veya yapılan resim.
➤ Şehrin bilinen Selatin camilerine asılan mahyalarda kandilin anlamına atıf yapan sözler, hadisler ya da dualarla o gecenin ehemmiyeti anlatılır.
Selatin Cami nedir?
Sultan camileri olarak bilinen bu yapılar, Osmanlı padişahlarının inşa ettirdikleri büyük ve heybetli cami kompleksleridir.
➤ Osmanlı'da kandilleri toplumun tüm kesimi büyük bir özlem ve merakla beklese de kandili asıl bekleyenler o zamanın çocuklardır.
➤ Sadakanın, duanın, yetimlerin başını okşamanın, yardım etmenin ziyadesiyle sevap kazandırdığı bu günlerde babalar çocuklarını yanına alarak mahalledeki en yakın camiye giderler.
Kandil geleneği
Bilhassa Osmanlılar'da daha sık gözlenen geleneklerde çocukların cami ve dini değerlerle irtibat kurması amaçlanır.
➤ Osmanlı'da özellikle Regaip Kandili'nde gerçekleştirilen Şivlilik oldukça ilginç bir gelenektir. Mahallelerde gerçekleştirilen bu gelenekte uslu, ağırbaşlı kız ve erkek çocuklar öncelikle mahallelerinde bulunan herhangi bir duvar dibine kerpiçten ve üçgen şeklinde bir dede yaparlar.
➤ Kandil gecesi, çocuklardan bir veya bir kaçının beraberinde getirdiği fener mumları, dedenin üzerine veya kenarlarına dikilerek yakılır, şivlilik fenerleri sağlayabilenlerin renkli şivlilik fenerleri de bir yere asılarak dedenin etrafı ışıklandırılmış olur.
➤ Çocuklar dedenin etrafına, yarım ay biçiminde sıralanarak otururlar ve dedeye özel tekerlemelerini, koşmalarını ve kandil gecesinin önemini belirten manilerini hep bir ağızdan söylerlerdi.
"Lailahe illallah Hasebi nesebi Celil Allah…
➤ Yine kandillere mahsus gelişen bir diğer gelenek ise kandil simitleridir. Kandil gecelerine özel üretilen kandil simidi, 14. yüzyılda Osmanlı saray gelenekleri içerisinde yer alan simitten yararlanılarak değişik tat ve şekilde kendine özgü olarak geliştirilir.
➤ Simit, Türk yemek kültürünün önemli bir parçası olmasının yanı sıra, toplumsal ilişkilerimiz üzerinde de önemli bir semboldür. Kandil simidinin asıl amacı aslında aç ve açıkta olanlara yardım etmektir.
➤ Kandil simidi ile durumu iyi yahut kötü olan ahali arasında bir hediyeleşme meydana gelir. Bu şekilde toplumsal bütünleşme sağlanarak kimsenin gönlü kalmadan açlar doyurulmuş olur.