Arama
Resulullah’ın görme engelli vekili: Abdullah bin Ümmü Mektum
Efendimiz (SAV) herkese olduğu gibi engellilere iltifatlarda ve ikramda bulunmuş, şefkat göstermiştir. Mekke'de İslamiyet'i ilk kabul edenlerden biri olan İbn Ümmü Mektum, anneden doğma görme engelliydi. Evinin mescide uzak olmasına rağmen bütün namazlarını mescidde kılardı. Resulullah'a müezzinlik yapan, gönlünü İslam'a açan ilk mü'minlerden biri olan Abdullah bin Ümmü Mektum'un hayatını derledik.
◾ İbn Ümmü Mektûm, Tebük Gazvesi'nden sonra nâzil olan ve cihada gidenlerin geride kalanlardan üstün olduğunu, ancak mazeretlilerin bu hükmün dışında tutulduğunu bildiren âyete rağmen o günden sonra yapılacak savaşlara katılacağını söyleyip sancağın kendisine verilmesini istemiştir.
◾ Zırhını giyerek elindeki siyah bir sancakla Kādisiye Savaşı'na katıldığı, gazadan sonra Medine'ye dönünce muhtemelen aldığı yaralar yüzünden vefat ettiği veya Kādisiye'de şehid olduğu rivayet edilmiştir.
◾ Hz. Peygamber (sav) Mekke'de bazı müşriklere Müslümanlığı anlattığı bir sırada, İbn Ümmü Mektûm yanına gelerek Allah'ın kendisine öğrettiği meseleleri anlatmasını ister. Resûl-i Ekrem'in (sav) onun bu davranışından dolayı hoşnutsuzluk göstermesi üzerine kendisini uyaran âyetler nâzil olmuştur.
◾ Daha sonra Hz. Peygamber'in (sav) İbn Ümmü Mektûm'a iltifat edip ikramda bulunduğu ve "Ey kendisinden dolayı Rabbimin beni azarladığı zat, merhaba!" diye hitap ettiği bilinmektedir.
◾ İslam'da engeli olan kişilerle ilgili çeşitli hükümlerin belirlenmesi İbn Ümmü Mektûm vesilesiyle mümkün olmuştur.
◾Vekil bırakılmaları, imamlık yapmaları, savaşa iştirak etmeleri, farz namazlara katılmaları, korunma amacıyla köpek beslemeleri gibi konular açıklık kazanmıştır.
◾ "Herhangi bir kulumu gözlerinden mahrum bırakmak suretiyle imtihana tabii tuttuğumda, sabrederse, gözlerine karşılık ona cenneti veririm."
(Buhari, Merda,7)
◾ İbn Ümmü Mektûm, Medine döneminde de Bilâl-i Habeşî ile birlikte Hz. Peygamber'in (sav) müezzinliğini yapmıştır.
◾ Bilâl ezanı erkenden okuduğu halde o, fecir doğup sabah namazı vakti girdiği kendisine bildirildikten sonra ezan okumasıyla tanınmıştır.
◾ Âmâ oluşundan ve evinin camiye uzaklığından dolayı Resûl-i Ekrem'den (sav) cemaate gelmemek için izin istemişse de bulunduğu yerden ezanı duyduğu için bu isteği uygun görülmez. Ancak mazereti sebebiyle köpek beslemesine izin verilmiştir.
◾ İbn Ümmü Mektûm'un bu olayla ilgili olarak Hz. Peygamber'den rivayet ettiği iki hadis Ebû Dâvûd, Nesâî ve İbn Mâce'nin es-Sünen'lerinde yer almış, kendisinden Enes b. Mâlik, muhadramûndan Zir b. Hubeyş, tâbiînden Abdullah b. Şeddâd, Abdurrahman b. Ebû Leylâ ve Ebû Rezîn el-Esedî rivayette bulunmuştur.