Temizlik hakkında merak edilen 20 dini soru
Kur'an-ı Kerim'in birçok ayetinde ve Peygamber Efendimizin (sav) hadislerinde temizliğe oldukça geniş yer verilir. Öyle denilebilir ki yüce dinimiz temizlik esasları üzerine kuruludur. Namazın makbul olması için beden, elbise ve kılınacak yerin temiz olması gibi şartların bulunması, bunu kanıtlar niteliktedir. Allah Resulü'nün "Temizlik imanın yarısıdır." hadisi, dindeki yerini de gösterir. Peki, abdest suyunun elbiseye sıçramasının sakıncası var mıdır? Alkol içeren maddelerin temizlikte kullanılması caiz midir? Sizler için temizlik hakkında Diyanet'e sıkça sorulan soruları derledik.
Giriş Tarihi: 20.07.2020
08:45
Güncelleme Tarihi: 03.04.2021
09:33
Sağ kol dirseklerle beraber üç kere yıkanır. Yıkarken kolun her tarafı, kuru bir yer kalmayacak şekilde iyice ovulur.
Sol kol dirseklerle beraber üç kere yıkanır. Yıkarken kolun her tarafı, kuru bir yer kalmayacak şekilde iyice ovulur.
Eller yeni bir su ile ıslatılır. Sağ elin içi ve parmaklar başın üzerine konularak bir kere meshedilir.
Eller ıslatılarak sağ elin şehadet parmağı ile sağ kulağın içi, baş parmağı ile de kulağın dışı; sol elin şehadet parmağı ile sol kulağın içi, baş parmağı ile de kulağın arkası meshedilir.
Elleri yeniden ıslatmaya gerek olmadan geriye kalan üçer parmağın dışı ile de boyun meshedilir.
Sağ ayak üç kere topuklarla beraber yıkanır. Yıkamaya parmak uçlarından başlanır ve parmak araları iyice temizlenir. Sol ayak topuklarla beraber yıkanır. Yıkamaya parmak uçlarından başlanır ve parmak araları iyice temizlenir.
Sol ayak topuklarla beraber yıkanır. Yıkamaya parmak uçlarından başlanır ve parmak araları iyice temizlenir.
Abdest alırken niyet etmek farz mıdır?
Abdest alırken niyet etmek, Hanefî mezhebine göre sünnet, diğer üç mezhebe göre farzdır. Hanefîler, abdest âyeti olarak bilinen âyette (Mâide, 5/6) emredilen fiiller arasında niyetin bulunmayışını delil olarak alırlar. Öte yandan abdest gibi namazın şartlarından olan 'necasetten taharet' ile 'setr-i avret'te niyetin zorunlu olmayışı ve abdestin bazı ibadetlere bir vesile olup kendi başına müstakil bir ibadet sayılmayışı da Hanefilere göre abdestte niyetin farz olmadığını gösterir. Diğer mezhepler ise, Cenab-ı Hakk'ın "Hâlbuki onlara, ancak dini Allah'a has kılarak, hakka yönelen kimseler olarak O'na kulluk etmeleri, namazı kılmaları ve zekâtı vermeleri emredilmişti."
Hz. Peygamber'in (sav) "Bütün ameller niyetlere bağlıdır …" hadisinden hareketle her ibadette olduğu gibi abdestte de niyet etmenin farz olduğunu söylemişlerdir.
Ayet ve hadislerle İslam'da temizlik
Mezhepler arasında abdestin farzları konusunda farklılık var mıdır?
Hanefîlere göre abdestin farzları, Kur'an-ı Kerim'de ifade edildiği üzere; yüzü yıkamak, kolları dirseklerle birlikte yıkamak, başı mesh etmek, ayakları topuklarla birlikte yıkamaktır. Şâfiîlere göre bu şartlara ilaveten, abdeste niyet etmek ve tertip (abdest organları yıkanırken âyetteki sırayı gözetmek) de farzdır.
Hanbelîler , tertibi ve bir görüşlerinde organların ara verilmeden art arda yıkanmasını/muvâlâtı; Mâlikîler ise, niyet ve abdest organlarının art arda yıkanması yanında, organların yıkanırken ovulmasını da abdestin farzlarından sayarlar. Abdestin ittifak edilen farzlarının ayrıntılarıyla ilgili de mezhepler arasında bazı farklılıklar vardır. Hanbelîlere göre yüzü yıkamanın kapsamına ağza ve burna su vermek dâhildir. Aynı şekilde hem Mâlikîlere hem de Hanbelîlerce tercih edilen görüşe göre başın tamamını mesh etmek, başı mesh etme farzının kapsamındadır.