Arama
Yaşlılara hürmetin İslam'daki yeri
İnsanın ilgiye en muhtaç olduğu zaman dilimi yaşlılıktır. İslam'ın yaşlılara karşı gösterdiği ihtimama baktığımızda en mühim ifadeleri Kur'an-ı Kerim ve hadis-i şeriflerde bulabiliriz. İslam, yaşlılık dönemini tüm gerçekliğiyle önümüze sunar ve kişiye, bir gün kendisinin de aynı dönemi yaşayacağını hatırlatarak, yaşlılara gereken değeri vermeyi ve muhtaç oldukları ihtimamı göstermeyi "Allah emri" olarak telkin eder. Sizler için yaşlılığa hürmetin İslam'daki yerini ele aldık.
Kur'an-ı Kerim'de, bir evlada sahip olmak maksadıyla uzun yıllar dua eden ve sonunda duası makbul olan Hz. Zekeriya'dan, yine yaşlılık döneminde İsmail ve İshak isimli evlatlarına kavuşan Hz. İbrahim'den de bahsedilmektedir.
"Kâf Hâ Yâ Ayn Sâd. Bu ayetler, Rabbinin kulu Zekeriya'ya rahmetinden bahsetmektedir. Hani o hafif bir sesle Rabbine şöyle niyaz etmişti: "Rabbim! Kemiklerim zayıfladı. Saçlarım ağardı. Ama ben Sana ettiğim dualar sayesinde hiç bedbaht olmadım." (Meryem, 1-4)
"Bana yaşlılık dönemimde İsmail'i ve İshak'ı lütfeden Allah'a hamdolsun. Şüphesiz Rabbim her duayı işitendir." (İbrahim, 39)
Yine Asr suresi, hayatın son demlerini çağrıştıran ikindi vaktinden bahsetmekle de yaşlılık dönemine işaret etmektedir. Bu surede, hayatın son dönemine yaklaşan insanların kaybetme durumu ile karşı karşıya olduğu vurgulanır. Bununla birlikte bu surede ortaya çıkan bir gerçek de şudur: Yaşlılık aslında bir bakıma dinî açıdan olgunluk dönemi olarak olumlu bir özelliğe de sahiptir. Çünkü faydalı ve güzel davranışlarda bulunmak, insanlara hakkı ve gerçekleri tavsiye etmek ve sabrı öğütlemek de yine yaşlılık dönemlerindeki insanların özelliklerindendir (Asr, 1-3).
Nitekim Hz. Musa'nın kişiliğinde önemli etkileri bulunan bilge yaşlı durumundaki Hz. Şuayb'dan da Kasas Suresi 23-28. Ayetlerde genişçe söz edilmektedir.
Resul-i Ekrem (sav) Efendimiz, "büyüklere hürmet" konusunda birçok hadisiyle konuya dikkat çektiği için Müslümanlar bunu imanın şubelerinden biri olarak kabul etmişlerdir. Onun, konuyla hadislerinde de yaşlılık ve yaşlılar üzerine mesaj yüklü ifadeler bulunmaktadır. Bunlardan bir kısmı aşağıda sıralanmıştır:
"Küçüklerimize şefkat göstermeyen ve büyüklerimizin kadrini bilmeyen bizden değildir." (Tirmizî, Birr 15; Ebu Davud, Edeb 58)
"Yaşından dolayı bir yaşlıya hürmet eden gence, Allah yaşlılığında hürmet edecek kimseleri nasib eder." (Tirmizî, Birr 71)
