Arama
Zemzem suyunun tarihi ve hikayesi: Hz. Hacer, Hz. İbrahim, Hz. İsmail ve Zemzem suyu...
Hz. İbrahim, Allah'tan aldığı emir doğrultusunda Hz. Hacer ve oğlu Hz. İsmail'i o dönemde çorak bir belde olan Mekke'ye götürüp bırakmıştır. Hz. İbrahim'in bıraktığı su ve erzak bitmiş; Hz. Hacer ıssız Mekke vadisinde oğlu Hz. İsmail'in susuzluktan ölmesinden korkmuş ve telaşa kapılmıştır. Endişeyle Safa ve Merve tepeleri arasında su aramaya başlamış ve bu gidiş gelişlerin sayısı yediye ulaştığında bir ses işitmiştir. Baktığında, Cebrail tarafından kazılan topraktan su kaynadığını görmüş; bu suyu bir yandan su kabına doldurmaya bir yandan da etrafını çevrelemeye çalışmıştır. Peygamberimiz ona rahmet okumuş ve "eğer suyun önünü kapatmasaydı zemzem şarıl şarıl akıp giden bir ırmak olurdu" buyurmuştur.
🔸 Kur'an-ı Kerim'de de "ekin bitmeyen bir vadi" olarak tanımlanan bu çorak yerde Hz. Hacer kendilerine su ihsan ettiği için Allah'a şükretmiştir.
🔸 Bir yandan avucu ile suyu kabına doldururken aynı zamanda etrafını çevirmeye uğraşmıştır.
🔸 Nitekim Resul-i Ekrem Efendimiz bir hadis-i şerifinde şöyle demiştir:
"Allah İsmâil'in annesine rahmet eylesin; eğer suyun önünü kapatmasaydı zemzem şarıl şarıl akıp giden bir ırmak olurdu."
Müsned, I, 347; V, 121; Buhârî, Enbiyâ', 9, Müsâkat, 10
🔸 Zemzem suyunu bir yandan kendi içen bir yandan da çocuğunu emziren Hz. Hacer'e Cebrail aleyhisselamın şunları söylediği rivayet edilmiştir:
"Bu suyun yok olacağından, kaybolup çekileceğinden korkma. Burası Allah'ın evidir, Allah dostlarını korur. Bu, Allah'ın misafirlerinin içeceği bir sudur."
Buhârî, Enbiyâ', 9
🔸 Zemzemin Hz. İsmail'in topuklarını pek çok kez yere vurması sırasında çıktığı da nakledilen rivayetler arasındadır.
🔸 Hz. Hacer'in zemzemi ararken Safa ve Merve tepelerinin arasında yedi defa gelip gitmesi, hac ve umre ibadetlerinde yer alan sa'y eyleminin temelini oluşturmuştur.
🔸 Hz. Hacer ile Hz. İsmail'e yerden su çıkması olayına başta Kitab-ı Mukaddes olmak üzere Hristiyan ve Yahudi kaynaklarında da yer verilmiştir.
🔸 Zemzem suyu, toprak üstünde akan bir kaynaktır ve bir kuyu haline getirilmesi Hz. İbrahim tarafından gerçekleştirilmiştir.
🔸 Kuyunun açılmasının ardından Hz. Hacer, oğlu Hz. İsmail ile beraber bu kuyunun çevresinde yaşamaya başlamıştır.
🔸 Öte yandan Zemzem suyunun varlığı, Mekke'de yaşam emarelerinin de görülmesini sağlamıştır.
🔸 Yemen ile Suriye arasında seyahat edenler Zemzemi fark etmişlerdir.
🔸 Aslen Yemenli olan Cürhümlülerden bir kafile, yolculukları sırasında Mekke'nin olduğu yerde mola vermişler ve biraz uzakta kuşların uçuştuğunu görmüşlerdir.
🔸 Bu durumun bir su kaynağına delalet ettiği düşüncesiyle iki kişiyi oraya göndermişlerdir.
🔸 Suyun varlığına dair bilgi sahibi olan Cürhümlüler, Mekke'ye yerleşme kararı almış ve Hz. Hacer'e başvurmuşlardır.
🔸 Hz. Hacer, Zemzemden faydalanmaları ile birlikte su üzerinde hak etmemeleri şartını belirterek, Mekke'ye yerleşmelerine izin vermiştir.
🔸 Böylece Zemzem, Mekke'ye ilk yerleşime zemin hazırlamış; Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail tarafından temelleri yükselen Kâbe ile bütünleşmiştir.
🔸 Mescid-i Haram'ın mukaddes mekânlarından biri haline gelen Zemzemden daha sonra hac ve umre ibadetleri için Mekke'ye gelenler çokça faydalanmıştır.
🔸 Zemzem, yalnızca Mekke'nin değil aynı zamanda Kâbe'nin kuyusu ve bütünleyicisi olarak görülmüştür.
🔸 Zaman içinde Mekke'de sayıları artan Cürhümlüler, bir müddet sonra Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail'in sünnetini terk etmişlerdir.
🔸 Beytullah'a saygısızlık göstermeye başlamışlar, dışarıdan Mekke'ye gelenlere kötü davranmışlardır. Rivayete göre bu nedenle zemzem bir süre sonra çekilmiştir.
İbn Hişâm, I, 132
🔸 Cürhümlüler, Arim seli nedeniyle bölgeye gelen Huzâa ve onların destekçisi Kinaneoğulları ile bir mücadeleye girişmiş ve yenilgiye uğramışlardır.
🔸 Ardından Hacerülesved'i yerinden sökmüşler ve bir yere gömmüşler; içine kıymetli eşyalar atılan Zemzem kuyusunu kapatarak yerini belirsiz duruma getirerek Yemen tarafına gitmişlerdir.
🔸 Asırlarca üzerinden sel suları geçen Zemzem kuyusu, zamanla tamamen kapanmış ve yeri bilinmez olmuştur.