Arama
Anadolu’da tarihe iz bırakan 5 ilk
Binlerce yıllık insanlık tarihinin izlerini taşıyan Anadolu, adeta bir açık hava müzesidir. Bu toprakların her köşesinde farklı medeniyetlere ait zengin kültürel varlıklar ile süslüdür. Dünya tarihini etkiyen birçok ilk Anadolu coğrafyasında ortaya çıktı. Sizler için, inşa edilen Türk camisinden dünya tarihini değiştiren yerleşim yerine kadar Anadolu'da iz bırakan 5 ilki derledik.
◾ Danişmendli Emiri Nizamettin tarafından 1157-1158 yıllarında yaptırılan Yağıbasan Medresesi, Tokat'taki Niksar Kalesi içerisinde yer alır.
◾ Anadolu'da yaptırılan ilk medrese olan Yağıbasan, aynı zamanda ilk tıp eğitimini de veren bir kurumdu. Kapalı avlulu, revaksız ve iki eyvanlı plana sahipti.
◾ Bir bölümü Niksar Kalesi'nin duvarlarına yaslanan medresenin doğu ve kuzeyinde iki eyvan, batısında beşik tonozlu küçük mekânlar vardı. Giriş kapısı üzerindeki kitabede şu ifade yer alır:
"Bu mübârek bina, el melik el âlem, el âdil ebu-l Muzaffer Yağıbasan bin Melik Gazi bin Melik Danişment'in emri ile 552 (Hicrî) senesinde yapılmıştır."
◾ Yağıbasan Medresesi'nin inşa edilmesi, Müslüman Türklerin Anadolu'ya hâkimiyeti sürecinde ilk ilmi geleneğin başlaması anlamına gelir.
◾ Tıp eğitiminin yanı sıra Yağıbasan Medresesi'nde yapılan ilk çalışmalar astronomi ve matematik alanına aitti.
◾ Osmanlı medrese sisteminin kurucu olarak kabul edilen Dâvûd-i Kayserî, Niksar Yağıbasan Medresesi'nde 13 yıla yakın eğitim aldı.
◾ Yağıbasan, Horasan'daki ilim geleneğinin Osmanlı'ya taşımasında bir köprü görevi gördü.
◾ Dünyanın bilinen en eski yapısı olan Göbeklitepe, 12 bin yıllık geçmişiyle insanlık tarihini değiştirdi. Keşfiyle medeniyet tarihi hakkında bilinen tüm bilgilerin gözden geçirilmesine neden oldu.
◾ Göbeklitepe, MÖ 10 bin yıl önce insanların henüz yerleşik hayata geçmediği, avcı olarak yaşadığı bir dönemde inşa edildi.
◾ İnsanlık tarihini yeniden yazdırabilecek öneme sahip olan Göbeklitepe, Şanlıurfa'nın merkez Haliliye ilçesinin, kent merkezine 18 kilometre mesafedeki Örencik Mahallesi yakınlarında bulundu.
◾ Tarihi yaklaşık 12 bin yıl öncesine dayanan Göbeklitepe, insanların avcılıkla uğraştığı yerleşik hayata henüz geçilmediği bir dönemde inşa edildi.
◾ Tarihi bilgilere göre böyle bir yapının inşa edilebilmesi için ilk önce insanların barınak yapmayı öğrenmesi, ardından tarımla uğraşmaya başlayarak yerleşik hayata geçmesi gerekiyordu. Yerleşik hayata geçmemiş ilkel avcı toplumlarında inancın yerinin olmadığı düşünülüyordu. Fakat Göbeklitepe, bu ezberi bozdu.