Arama
Anadolu’nun Oxford’u Amasya
Anadolu'nun önemli kültür merkezi ya da Anadolu'nun Oxford'u; şehzadeler şehri ve birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapmış, asırlarca Osmanlı Devleti'ne padişahlar yetiştirmiş bir şehir Amasya… Bu güzide şehrin tarihini, Süheyl Ünver'in de kaleme aldığı 'Amasya Defteri'ndeki notlar ile kısaca derledik.
II. Bâyezid Camii
-Bâyezid Camii kıble sağında nakışlar var. Vazolu bir servi. Bulutlu. Bursa'da Cem sultan türbesindeki gibi.
-II. Bâyezid vakfiyesi, Amasya'ya ait. Cemaziye'l-ûla. 901 tarihli. Aslı Ankara Vakıflar Arşivinde. Muammer Bey'de fotokopisini gördüm. Aslı altun tuğralı. Bu da öyle, Şemse cilalı yapılıp buraya göndermişler.
Şirvani Camii
-Türbe ve camiini ziyaret ettik. Müritleri tarafından yaptırılmış. 1308'de (M.1892) başlanmış. 1325'de bitmiş. Oğlu da orada metfun. Siraci. Hanımları bahçede metfun. Bu camide Sultan Bâyezid tarzını aynen almışlar. Amasya'nın bütün mimari eserlerinden parçalar var.
-Ulema ve devlet adamları Amasya'ya gelince, bence camilere mülhak tabhanelere misafir ediliyorlar. Mahalle işleri de camilerde yapılıyor. Hatırlı misafirleri buralarda misafir edilir. Ama cahiller mesele yapar.
Bimarhâne
-Daruşşifa Isıtma Tertibatı (mühim). Arkada özel bir külhandan yeraltından künk borularla ısıtma tertibatı. Ispartalı Mehmet Usta görmüş ve söylemiş. Bir kat tertibatı. Zira odalarda ocak yok.
-Amasya'da Lokman Hekim efsanesi meşhur. Darüşşifada bir yerde delileri bağlamak için zincir delikleri söyleniyor. Orta direğe delilerin bağlandığını gören ve söyleyenler var. Vakfiyesinde musiki kısmından bahs olunurmuş. Her başlık ayrı. Hepsi ayrı. Kapıların üstünde hususiyet yok. Bir salon var Selçuk tonozlarıyla muhat. Somun asma parçaları duvara sokulmuş.
Amasya Kalesi
-Amasya'da kale duvarları dikkate şayan. Kale kayalar üzerinde yer yer yükselmiş. Esası (temeli) büyük taşlar ve mükemmel.
Aynalı Mağara
-Pont Hükümdarı Rahib Tusi adına yapılmış. Manası: ‚Büyük Rahib Tusi‛ demek imiş. Böyle 18 kaya mezarı var. Yekpare taştan oyma. Miladdan 700- 400 sene öncesi. Pencere ve kapı da aynı kayalar. (Ünver, Amasya Defteri, Ord. Prof Dr. Süheyl Ünver'in Amasya Günlükleri'nin Tanıtımı Ve Sadeleştirilmesi, Ali Rıza Ayar- Recep Orhan Özel)