Arama
Asırlara meydan okuyan 3 tarihi külliye
Dünya sanat tarihinde de önemli bir yere sahip olan Selçuklu ve Osmanlı, gittiği her yere yüzyıllar geçse de silinmeyecek izler bıraktı. Başta sultanlar olmak üzere devlet yönetiminin çeşitli kademelerinde bulunan vezir, bey, paşa, sadrazam gibi devlet ricâliyle halktan hayır sahibi zenginler tarafından halka hizmet amacıyla külliyeler yaptırdı. Düzen ve güvenin simgesi olan bu yapılar, bir benzerine daha rastlanmayacak işçiliğe sahipti. Sizler için asırlara meydan okuyan Sahip Ata, Karacabey ve Yeşil Külliye hakkında bilmeniz gerekenleri derledik.
🔹Cami ile yan yana bulunan Külliye'nin kapısındaki kitabede yer alan ifadeye göre, 1444'te Varna'da şehit olan Celaleddin Karacabey'in naaşı buraya defnedildi. Karacabey Türbesi aynı yıl içerisinde Mimar Ahmet Ağa tarafından inşa edilerek 1796'da III. Selim zamanında Pir Mehmet Bey tarafından onarıldı. Ayrıca türbede Karacabey'in oğlu Ahmet Çelebi'ye ait sanduka da bulunuyor. Karacabey Külliyesi'ndeki yapıların bir parçasını oluşturan ve sekizgen planda yapılan türbe, Bursa kemerli eyvan ve iki yanında nişi olan bir giriş mekânıyla dikkati çekiyor.
🔹Türbenin aydınlatılması ise her cephede sivri kemerli nişler içine alınan pencereler vasıtasıyla sağlandı. Sultan II. Abdülhamid döneminde kurşun kaplaması sökülerek ahşap bir çatıyla örtülen kubbe, 1943'te Müzeler Genel Müdürlüğünce tekrar kurşunla kaplandı. Karacabey Hamamı ise uzun yıllara rağmen ayakta kalmayı başardı. Kadınlar ve erkekler için çifte hamam olarak yapılan eserin duvarları ve zemini mermerle kaplandı. Üstten daire, çokgen ve yıldız şekilli ışıklıklarla hamama aydınlık sağlandı. Karacabey Hamamı'nın yıkanma ve soyunma olarak tabir edilen kısımları 1979'da onarılarak hizmete açıldı. Asırlık Karacabey Hamamı'nda bugün de başkentlilere hizmet veriliyor.
🔹Külliyedeki cami, kitabelerde ve halk arasında İmaret Cami olarak da bilinirdi. Döneminin en zirve örneklerinden biri olan cümle kapısı, iki yanında dikdörtgen şeklindeki panolarda çok köşeli yıldızlardan oluşan geometrik geçmelerden meydana gelir. Kapının yüzeyi enine ve boyuna yerleştirilen küçük dikdörtgen panolardan oluşmaktadır, bunlarda oyma olarak yapılan yazılar ve rûmî desenli girift bezemeler hâkimdir.
🔹Talatpaşa Bulvarı'ndaki hamam ise, Karaca Bey tarafından evkafına akar olması için inşa edildi. Emirdağ'dan getirilen suyun bir miktarı hamama, imaret ve çeşmeye ayrıldıktan sonra geri kalanıyla bulunduğu mahallenin su ihtiyacı karşılanıyordu.
📍Karacabey Külliyesi'ne nasıl gidilir?
Hacettepe, Mehmet Akif Ersoy Sk. No:37, 06230 Altındağ/Ankara
Osmanlı Devleti'nin 5. padişahı Çelebi Mehmed tarafından 1413-1419 yıllarında yaptırılan Yeşil Külliye, Bursa'nın manevi direkleri arasında gösterilir. Osmanlı mimari eserleri arasında en zengin süslemelere sahip yapılardan oluşan külliye, "yeşil" adını, literatüre "üretilmesi imkansız seramik" olarak geçen mavi, yeşil ve turkuaz renkli İznik çinilerinden alıyor. Sekiz köşeli, yanları mermer, üzeri çini kaplı bir mermer kaide üzerine yerleştirilmiş Çelebi Mehmed'in mavi, sarı, lacivert ve beyaz renkte, tamamen kabartma çinilerle kaplı sandukasının bir benzeri daha bulunmuyor.
🔹Küliye, cami ve türbedeki İznik çinilerinden dolayı "yeşil" adıyla nam saldı. Osmanlı padişahlarının beşincisi, Osmanlı Devleti'nin de ikinci kurucusu olan Çelebi Mehmed tarafından inşa ettirilen ve tarihi vesikalarda İmaret-i Sultan, İmaret-i Sultan Çelebi Mehmed Han gibi isimlerle anılan külliye, cami, medrese, imaret, türbe, hamam ve hanlardan oluşuyor. Bulunduğu semte de adını veren külliyeye, cami ve türbedeki çinilerinden dolayı "Yeşil Külliye" olarak anılıyor.
Anadolu'nun devlet ve ilim adamı yetiştiren şehzade şehirleri
🔹Külliye, Yıldırım Bayezid'in ölümünden sonra yaklaşık 11 yıl süren fetret devrinin sona ermesiyle yapımına başlanan Osmanlı Devleti'nin yeniden şahlanışını simgeler niteliktedir. Osmanlı mimari eserleri arasında en zengin süslemelere sahip yapılardan biri olan külliye, tüm ihtişamıyla adeta devletin yeniden ve daha güçlü bir şekilde doğuşunun ispatı olarak görülür.
🔹Külliye "yeşil" adını, literatüre "üretilmesi imkansız seramik" olarak geçen mavi, yeşil ve turkuaz renkli İznik çinilerinden alıyor. Şehrin ortasında ve ovaya hakim bir tepe üzerinde inşa ettirilen külliye bünyesinde yer alan, planı ve çini süslemeleriyle Tebriz'deki Gök Mescit'e benzeyen Yeşil Cami, diğer yapılar gibi şehrin siluetinde önemli bir yer tutuyor.