Asırlara meydan okuyan 3 tarihi külliye
Dünya sanat tarihinde de önemli bir yere sahip olan Selçuklu ve Osmanlı, gittiği her yere yüzyıllar geçse de silinmeyecek izler bıraktı. Başta sultanlar olmak üzere devlet yönetiminin çeşitli kademelerinde bulunan vezir, bey, paşa, sadrazam gibi devlet ricâliyle halktan hayır sahibi zenginler tarafından halka hizmet amacıyla külliyeler yaptırdı. Düzen ve güvenin simgesi olan bu yapılar, bir benzerine daha rastlanmayacak işçiliğe sahipti. Sizler için asırlara meydan okuyan Sahip Ata, Karacabey ve Yeşil Külliye hakkında bilmeniz gerekenleri derledik.
Giriş Tarihi: 07.06.2020
14:33
Güncelleme Tarihi: 03.06.2023
09:28
Karacabey Camisi ve külliyesi, şehirlerin düzen ve güvenliğinin sağlanması amacıyla sur dışında yeni yerleşim yerlerinin oluşmasına öncülük eden önemli eserlerden biriydi.
🔹Karacabey Camisi ve külliyesi, başkentin önemli tarihi mirasları arasındaydı. Külliye 1440 yılında, Fatih Sultan Mehmed'in kumandanlarından Celalettin Karaca Bey tarafından Hamamönü olarak bilinen mevkiye inşa edildi. Cami, türbe, imaret, çeşme, hamam, ahır binaları ve mahzen gibi bölümleri bünyesinde barındıran külliyeden günümüze sadece cami, türbe, çeşme ve hamam ulaşabildi . Günümüzdeki yeni yaşam alanlarının gelişmesiyle cami ve türbe, Hacettepe Üniversitesi Merkez Yerleşkesi'nin sınırları içinde kaldı. Tarihi hamam ise Talatpaşa Bulvarı üzerinde kendi adını verdiği Hamamönü semtinde hizmet veriyor.
Tarihin seyrini değiştiren 5 komutan
Düzen ve güvenin simgesiydi
🔹Külliyenin içinde yer alan cami, misafirhaneleriyle zaviyeli camilerin klasik örneklerinden biridir. Sultan II. Murat dönemi mimari özelliklerini taşıyan yapının son cemaat yeri olarak bilinen alanın 5 kubbesinin yanında, caminin iç mekânı sade bir görünüme sahiptir. Karacabey Camisi'nde, zaviyeli yapıların mimari özelliği olan ibadet mekanının iki yanında bulunan ve birer kapıyla ana ibadet alanına bağlanan kare yapılar bulunur.
Sohbetler yapılıyor, konaklama hizmeti veriliyordu
🔹Doğudaki odanın asıl şeklini korumasıyla birlikte bu mekânlar, dönemin ileri gelenlerinin toplandığı, sohbetlerin yapıldığı ve konaklama hizmetlerinin verildiği sosyal alanlardı. Karacabey Külliyesi içinde bulunan yapılar zaman içerisinde birçok kez zorunlu olarak restorasyon gördü. Cami, 1892'de yaşanan deprem sonrasında onarıldı. Sultan II. Abdülhamid Han döneminde yapılan onarım çalışmalarında caminin orijinal plan özellikleri korundu ancak kubbeli olan ana ibadet mekânı ahşap çatıyla kapatıldı.
Türk konukseverliğinin simgesi: Kervansaraylar
Fatih'in komutanının türbesine ev sahipliği yapıyor
🔹Cami ile yan yana bulunan Külliye'nin kapısındaki kitabede yer alan ifadeye göre, 1444'te Varna'da şehit olan Celaleddin Karacabey'in naaşı buraya defnedildi. Karacabey Türbesi aynı yıl içerisinde Mimar Ahmet Ağa tarafından inşa edilerek 1796'da III. Selim zamanında Pir Mehmet Bey tarafından onarıldı. Ayrıca türbede Karacabey'in oğlu Ahmet Çelebi'ye ait sanduka da bulunuyor. Karacabey Külliyesi'ndeki yapıların bir parçasını oluşturan ve sekizgen planda yapılan türbe, Bursa kemerli eyvan ve iki yanında nişi olan bir giriş mekânıyla dikkati çekiyor.
Asırlardır hizmet veriyor
🔹Türbenin aydınlatılması ise her cephede sivri kemerli nişler içine alınan pencereler vasıtasıyla sağlandı. Sultan II. Abdülhamid döneminde kurşun kaplaması sökülerek ahşap bir çatıyla örtülen kubbe, 1943'te Müzeler Genel Müdürlüğünce tekrar kurşunla kaplandı. Karacabey Hamamı ise uzun yıllara rağmen ayakta kalmayı başardı. Kadınlar ve erkekler için çifte hamam olarak yapılan eserin duvarları ve zemini mermerle kaplandı. Üstten daire, çokgen ve yıldız şekilli ışıklıklarla hamama aydınlık sağlandı. Karacabey Hamamı'nın yıkanma ve soyunma olarak tabir edilen kısımları 1979'da onarılarak hizmete açıldı. Asırlık Karacabey Hamamı'nda bugün de başkentlilere hizmet veriliyor.
Asırlardır kimsesizlere aşhane olan kültürel miras