Arama
Barok Mimarisinin Osmanlı Coğrafyasında İntibası
Barok olarak bilinen sanat dönemi, on yedinci yüzyılın tamamı ile on sekizinci yüzyılın ilk yirmi yıllık sürecini kapsamaktadır. Barok sanat, on yedinci yüzyıl başlarında papalık Roma'sında özellikleri açıkça belirlenmiş bir üslup olmaktan çok, tüm sanat kollarında görebileceğimiz gibi, bir eğilim, bir zevk kısacası bir moda şeklinde ortaya çıkmıştır.
Fransızca'da baroque; İngilizce ve Almanca'da barock olarak adlandırılan barok sözcüğü Portekizce Brocco'dan gelir. Anlamı "muntazam olmayan inciler" dir. Furetiere'in 1690'da hazırladığı Fransız dilinin ilk sözlüğüne göre "barok", tam yuvarlak olmayan incileri anlatmakta kullanılan bir kuyumculuk terimidir.
Saint-Simon 1711'de garip ve rahatsız edici bir düşünceyi anlatmak için barok sözcüğünü kullanmıştır. Fransız Akademisi sözlüğü de 1694'teki ilk baskısında Furetiere'in tanımlanmasını olduğu gibi benimsemiştir. 1740'taki baskı ise mecazi anlamı benimsemiş olup; düzensiz, tuhaf, eşit olmayan şeklinde tanımlamıştır.
Barok 17 ve 18. yüzyıllar arasında Avrupa'da tüm sanat dallarında etkili olmuş bir üsluptur. Barok üslubu, Avrupa'nın özellikle Katolik ülkelerine (İtalya, İspanya, Portekiz, Avusturya, Güney Almanya, Belçika) ve Latin Amerika'ya yayılmıştır.
Rönesans'ın toplumsal ve ekonomik bunalımına karşı bir tepki olarak İtalya'da ortaya çıkan barok üslup soyluların kültürel ve sanatsal alanda egemenliğini ilan ettiği bir tarz olmuştur.
BAROK'UN ÖZELLİKLERİ
Klasiğin sakin ve durgun figürü, barokta hareketlenmektedir.
Barok genel olarak simetriye karşı asimetriyi, geometrik biçimlere karşı eğrisel biçimleri, durağanlığa karşı hareketi ön plana çıkarmıştır. Rönesans'taki düz karşılık Barok'ta yerini girinti çıkıntı, cephelerde dalgalanmalara bırakmıştır. Barok üslubu, klasiğin sağlam açık ve kesin hatlı formlarının gevşemesi ve biçimlerin bir kompozisyon içinde erimesi ve birbirleriyle kaynaşmasıdır. Klasiğin sakin ve durgun figürü, barokta hareketlenmektedir. Klasik eserler belli kural ve prensiplere bağlıdır ancak barok kural ve prensipleri reddeder.
BAROK MİMARİ VE HEYKEL SANATI
Barok üslubu mimari ve heykel sanatını etkilemiştir. Bu üslupta heykel ile mimari yapı birbirine kaynaşmış olarak görülür ve figürlerin hareketleri teatraldir. Bu dönemde yapılan heykeller genellikle şehir meydanlarına, kiliselerin içine, saray bahçelerine, büyük çeşme ve havuzlara süsleme amacıyla yerleştirilmiştir.