Arama
Eşsiz bir mimari malzeme: Kerpiç
Kerpiç yüzyıllardır konut, kümes, okul ve cami gibi farklı yapıların malzemesi olarak kullanılmaktadır. Üretim aşaması son derece basit olan toprak ile saman karışımının su ile yoğrularak güneşte kurutulmasından elde edilir. Peki, tarihi MÖ X. yüzyıla kadar dayanan, 20. yüzyılda tekrar popüler olan ve bu zamana kadar kullanılan kerpiç nedir, niçin ve nasıl kullanılır?
📌 İlk dönemlere ait kerpiç kullanımına MÖ X. yüzyılda Mezopotamya'da rastlanır.
📌 Avrupa kıtasında ilk kerpiç kullanımına ise MÖ VI. yüzyılda Almanya'da görülür.
📌 Anadolu'ya bakıldığında ilk kerpiç kullanımının MÖ 8500 yıllarında Diyarbakır'daki Çayönü yerleşmesinde olduğunu görülür.
📌 MÖ 5000'lere geldiğimizde Çin'de sıkıştırılmış toprak yapıların örneklerine ulaşılır.
📌 18. yüzyılda meydana gelen Sanayi Devrimi ile beraber sert, dayanıklı yapı malzemelerinin üretimi ile kerpiç kullanımı bir hayli düşmüştür.
📌 Günümüzde kerpiç yapının zayıf yönleri giderilerek tekrar yoğun bir şekilde kullanımına başlanılmıştır.
Bilgi Notu: Sanayi Devrimi nedir?
18. yüzyılda başlayan yeni buluşlarla bir devrim etkisi oluşturan sanayi hareketi.
📌 İlk kullanımları M.Ö. 7.000'lere kadar uzanan kerpiç şu sebeplerle sıklıkla tercih edildi:
- Temel hammaddesinin toprak olması
- Bulunduğu bölgede başka bir malzemeye ihtiyaç duyulmadan üretilebilmesi
- Yapımında basit aletlerin yeterli olması
- Kışları sıcak, yazları serin mekanların oluşumuna izin vermesi
📌 Dünya nüfusunun yaklaşık %30'u kerpiç evlerde yaşar.
📌 Dünya'nın neredeyse hemen her yerinde karşılaşmakta olduğumuz kerpiç yapılar, yoğunlukla Mezopotamya'da ve Kuzey Afrika'da yer alıyor.
📌 Suudi Arabistan, Yemen, Meksika, Mısır, Tunus, Fas, İngiltere, Almanya, Cezayir, Bolivya, Peru, Kolombiya, Avustralya, Amerika gibi pek çok ülkede de kerpiç yapılara rastlanır.
📌 ABD'de her yıl yapılan yapıların yaklaşık 2000 tanesinde kerpiç kullanılır.
📌 Yemen ise kerpiç konusunda öne çıkan ve büyük bir birikime sahip ülkelerdendir. Diğer coğrafyalarda göremediğimiz zaman zaman 9 kata kadar ulaşan yüksek katlı kerpiç yapılarla karşılaşmak mümkündür.