Arama
Eşsiz bir mimari malzeme: Kerpiç
Kerpiç yüzyıllardır konut, kümes, okul ve cami gibi farklı yapıların malzemesi olarak kullanılmaktadır. Üretim aşaması son derece basit olan toprak ile saman karışımının su ile yoğrularak güneşte kurutulmasından elde edilir. Peki, tarihi MÖ X. yüzyıla kadar dayanan, 20. yüzyılda tekrar popüler olan ve bu zamana kadar kullanılan kerpiç nedir, niçin ve nasıl kullanılır?
📌 İlk kullanımları M.Ö. 7.000'lere kadar uzanan kerpiç şu sebeplerle sıklıkla tercih edildi:
- Temel hammaddesinin toprak olması
- Bulunduğu bölgede başka bir malzemeye ihtiyaç duyulmadan üretilebilmesi
- Yapımında basit aletlerin yeterli olması
- Kışları sıcak, yazları serin mekanların oluşumuna izin vermesi
📌 Dünya nüfusunun yaklaşık %30'u kerpiç evlerde yaşar.
📌 Dünya'nın neredeyse hemen her yerinde karşılaşmakta olduğumuz kerpiç yapılar, yoğunlukla Mezopotamya'da ve Kuzey Afrika'da yer alıyor.
📌 Suudi Arabistan, Yemen, Meksika, Mısır, Tunus, Fas, İngiltere, Almanya, Cezayir, Bolivya, Peru, Kolombiya, Avustralya, Amerika gibi pek çok ülkede de kerpiç yapılara rastlanır.
📌 ABD'de her yıl yapılan yapıların yaklaşık 2000 tanesinde kerpiç kullanılır.
📌 Yemen ise kerpiç konusunda öne çıkan ve büyük bir birikime sahip ülkelerdendir. Diğer coğrafyalarda göremediğimiz zaman zaman 9 kata kadar ulaşan yüksek katlı kerpiç yapılarla karşılaşmak mümkündür.
📌 Kerpiç yapı yeterli ağaç veya mesken inşası için elverişli taşlara sahip olmayan bölgelerde yoğunlukla tercih edilmiştir.
📌 Ülkemizdeki köylerin % 50'sine yakınında, konutlarda kullanılan hâkim yapı malzemesi kerpiç veya topraktır.
📌 Hususan İç, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde kırsal alanlardaki evler kerpiçten yapılmıştır.
Türkiye'nin ilk oyuncak müzesi, başkentten Anadolu'nun oyun kültürüne ışık tutuyor
📌 Bazı yerlerde köyler, içerisindeki kerpiç yapı yoğunluğundan dolayı kerpiç köy diye adlandırılır.
📌 Anadolu'daki kerpiç yapılar ısı yalıtımı için kalın duvarlara sahiptir.
📌 Çatıları ise, bazı ürünlerin (sebze-meyve) kurutulması ve yazın sıcak günlerinde ev sakinlerinin rahatça uyuyabilmesi için düz dam şeklindedir.
Dam: yapıların üzerlerini örterek onları dış etkenlerden koruyan örtü
📌 Ülkemizde meşhur Kerpiç yapı örnekleri:
- Harran köy evleri,
- Çatalhöyük kerpiç evleri,
- Divriği kerpiç evleridir.