Arama
'Çağdaş Türk Resim Sanatı'nda at tasvirleri
Cemal Tollu, İbrahim Çallı, İbrahim Balaban, Avni Arbaş başta olmak üzere Türk ressamların resmettiği kimi zaman mahzun bakışlı kimi zaman gururla şaha kalkmış 'Çağdaş Türk Resim Sanatı'nda at tasvirleri…
Hipodrom
Yurt dışına çıkmadan önce İbrahim Çallı'nın yanında çalışmış, bu süre zarfında izlenimcilik akımından etkilenmiş, ancak yurt dışı eğitimin için gitmiş olduğu Fransa'daki eğitiminden sonra yurda döndüğünde izlenimci akımdan tamamen uzaklaşmış konstrüktivist (1914'te Rusya'da ortaya çıkmış bir sanat akımı. Resim, heykel ve mimari alanlarında egemen olmuş, genelde çağdaş malzemeleri kullanan ve geometrik kompozisyon anlayışını benimseyen bir tutumdur) bir temelden hareket ederek resim yapmaya başlamıştır. Bu resimde merkezde atlar ve jokeyler yer almaktadır. Yeşil ve mavi tonların hakim olduğu resimde hareket, atların ve jokeylerin hareketleriyle sağlanmıştır. Sanatçı bu çalışmasında ayrıntıya fazlaca yer vermemiştir.
Vatan Emredince, 1918
Namık İsmail'in yaptığı Vatan Emredince, at üzerinde ellerinde mızraklarla uçurum gibi bir yerden boşluğa ilerleyen askerlerin görüldüğü bir resmidir. Kompozisyonda ağırlık resmin sağ kısmında toplanmıştır. Burada farklı pozisyonlarda resmedilmiş altı at ve at üzerinde üç asker görülmektedir. Atların hareketleri ve taşların aşağı düşüşleri ile devinimin hissedildiği bir kompozisyondur. Kompozisyonun en çarpıcı öğesi, hareket olgusudur. Adeta tablodan fışkırır biçimde betimlenmiş atlarla doruğa ulaştığı anlaşılan hareket ifadesi izleyici üzerinde çarpıcı bir etki oluşturur. Resmin merkezinde, at üzerinde elinde kapalı şekilde bayrak tutan, başı öne eğik biçimde duran bir figür görülür. Etrafında da farklı duruşlarda at başları görülür. Resmin sol kısmında da şaha kalkmış at üzerinde, elinde mızrak tutan, yüzü tam olarak görülmeyen bir asker yer almaktadır. Bu figürün arkasında da, net görünmeyen, aşağı doğru düşmekte olan bir atlı asker vardır. Kompozisyonda sağlam desen anlayışı dikkati çeker. Özellikle atlar ayrıntılı biçimde işlenmiştir. Ressamın ifadeci yanı bu resimde de hissedilir. Atların yüzlerindeki ifade korkuyu yansıtmaktadır, ağızlarının açıklıklarından adeta çığlıkları duyulur. İnsanların yüzlerindeki sakin ifade ile tezat oluşturur. Tüm bunlar ve kullanılan renkler savaşın ne denli bir felaket olduğunu gözler önüne serer. Resme gri ve kahverengi tonlar hakimdir. Mızrakların ve atların çizimlerinde ince fırça tekniği gözlemlenir. Atların farklı duruşlarda vücutlarının aldığı pozisyon, sanatçının anatomi bilgisini ve sağlam desen anlayışını ortaya koymaktadır.
Atlar
Cemal Tollu eserlerinde toplumcu gerçekçi sanat felsefesini barındıran bir sanatçıdır. Atlar adlı eserinde sanatçı, sağlam fırça vuruşları, soyutlamacı tarzı ile kübist kaygılar içerisinde olduğunu hissettirmektedir. At tasvirine yer verdiği bu çalışma sanatçının başyapıtları arasında yer almaktadır. Eserde köşeli ve sert hatları ile güçlü yanları vurgulanan atlar ile sahipleri arasında üslup yönünden yakalanan benzerlik, insanlar ve atların tarih boyunca devam eden dostlukları ve yakınlıklarına dikkati çekmektedir.
Mekkare Erleri, 1935
"Resim bir yapı gibi yoktan var edilir, bir abide gibi kurulur, bir duvar gibi örülür" diyen Zeki Kocamemi, kübist ve dışavurumcu anlayışta eserlerini üretmiştir. Zeki Kocamemi, ortak bir yazgıyı paylaşan askerleri anlattığı Mekkare Erleri adlı eserinde, ulusun Kurtuluş Savaşı'na karşı duyduğu ortak istenci görselleştirmiştir. Mekkare Erleri adlı yapıtı bu konudaki en tanınmış eseridir. Kübist ve dışavurumcu anlayışla resmedilen bu eserde Kurtuluş Savaşı'nda güçlerini birleştiren insanların vatanlarını kurtarma adına yaşadıkları zorlukları ve cepheye malzeme götürmeleri anlatılmaktadır. Sanatçı bu resminde at tasvirine yer vererek mekkare yani hayvanlar aracılığıyla cepheye sevkiyat yapan askerleri resmetmiştir.